Autor: Katarzyna Maćkowska

Temat: Myśl Immanuela Kanta: część 9. Recepcja i dyskusja

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Poznasz zarys recepcji filozofii Immanuela Kanta.

• Przeanalizujesz, w jaki sposób Kant wpłynął na relację religii i etyki.

• Spróbujesz odpowiedzieć na pytanie: czy metafizykę można określić mianem nauki? Czy może krytyka Kanta pod tym względem jest zasadna?

Cele operacyjne. Uczeń:

• zna zarys recepcji filozofii Immanuela Kanta;

• dokonuje analizy wpływu Kanta na relację religii i etyki;

• rekonstruuje krytykę Kanta wobec nazywania metafizyki mianem nauki.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm;

• nauczanie wyprzedzające.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem komputera;

• dyskusja;

• praca z tekstem;

• praca z multimedium;

• film;

• ćwiczenia przedmiotowe.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: Myśl Immanuela Kanta: część 9. Recepcja i dyskusja. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się przed zajęciami z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i rozwiązanie ćwiczenia nr 3 z sekcji „Sprawdź się”.

Faza wprowadzająca:

1. Prowadzący zajęcia loguje się na platformie, wyświetla temat lekcji oraz cele. Wspólnie z uczestnikami zajęć ustala kryteria sukcesu.

2. Głosowanie. Zalogowany na platformie nauczyciel w panelu użytkownika wybiera wcześniej zdefiniowaną grupę uczniów (klasę) lub tworzy nową, na potrzeby lekcji. Uczniowie dołączają do pracy. Przez cały czas pracy na platformie nauczyciel może kontrolować aktywność podopiecznych, weryfikować ich odpowiedzi na pytania zawarte w e‑materiale. Może także wygenerować zestawienie wyników ankiety (głosowania) oraz udzielić uczniom informacji zwrotnej.
   Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej ćwiczenie 6 z e‑materiału, a następnie proponuje uczniom głosowanie. Uczniowie biorą udział w ankiecie. Nauczyciel, korzystając ze swojego panelu użytkownika, wyświetla wyniki głosowania. Prosi wybranych uczniów o komentarz.

3. Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Czy metafizykę można określić mianem nauki? Czy może krytyka Kanta pod tym względem jest zasadna?

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Nauczyciel ocenia, na podstawie informacji na platformie, stan przygotowania uczniów do zajęć. Jeżeli jest ono niewystarczające, prosi o ciche zapoznanie się z treścią w sekcji „Przeczytaj”. Jeżeli zaś uczestnicy zajęć zaznajomili się wcześniej z tekstem, prosi, aby w parach wynotowali minimum trzy najważniejsze, ich zdaniem, kwestie poruszone w e‑materiale. Następnie pary łączą się w grupy czteroosobowe i dyskutując, wybierają wspólnie najważniejszy wątek. Na koniec każda z grup na forum przedstawia i argumentuje swój wybór.

2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla materiał z sekcji „Animacja”, a następnie czyta polecenie: nr 1 i nr 2. Uczniowie wykonują zadanie w parach. Następnie wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udzielając uczniom informacji zwrotnej.

3. Ćwiczenia przedmiotowe. Ćwiczenie nr 2 i nr 4 nauczyciel udostępnia uczniom za pomocą tablicy interaktywnej lub rzutnika. Uczniowie pracują indywidualnie. Nauczyciel obserwuje postęp pracy i rezultaty. Prosi wybranego ucznia, który wskazał błędne rozwiązanie, o uzasadnienie swojej decyzji i zaprasza pozostałych uczniów do dyskusji.

4. Następne ćwiczenie nr 7, wyświetlone przez nauczyciela na tablicy, uczniowie rozwiązują w grupach 4‑osobowych. Po jego wykonaniu i uzgodnieniu przez każdą grupę wspólnego oraz jednoznacznego wyboru następuje omówienie rezultatów na forum klasy.

5. Uczniowie wykonują ostatnie ćwiczenie nr 8. Nauczyciel obserwuje postęp pracy i udziela uczniom informacji zwrotnej.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel ponownie wyświetla pytanie otwarte z e‑materiału, a uczniowie ponownie na nie odpowiadają, zapisując swoje wnioski wraz z autorefleksją dotyczącą ewentualnej zmiany stanowiska. Nauczyciel wybiera najciekawsze odpowiedzi, prezentuje je na forum klasy i komentuje, udzielając uczniom informacji zwrotnej.

2. Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

1. Zapoznaj się z wierszem Wisławy Szymborskiej Szkielet jaszczura. Napisz rozprawkę, w której przeanalizujesz do jakich idei Kanta odwołuje się noblistka.

Materiały pomocnicze:

• Baer U., Gry dyskusyjne, Lublin 2000.

• Dydaktyka filozofii. Antropologia, red. S. Janeczek, Lublin 2010.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać medium w sekcji „Animacja” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.