Imię i nazwisko autora:

Dariusz Aksamit

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Jak opisać ruch obrotowy bryły sztywnej wokół osi?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne

II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres rozszerzony

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:

2) posługuje się materiałami pomocniczymi, w tym tablicami fizycznymi i chemicznymi oraz kartą wybranych wzorów i stałych fizykochemicznych;

4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;

III. Mechaniki bryły sztywnej. Uczeń:

2) stosuje pojęcie bryły sztywnej; opisuje ruch obrotowy bryły sztywnej wokół osi;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

- kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

- kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

- kompetencje cyfrowe,

- kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. wyjaśnia, jak opisywać ruch bryły sztywnej dookoła różnych osi,

2. stosuje poznane informacje i wzory do opisu ruchu obrotowego różnych ciał, począwszy od ciał modelowych, takich jak toczące się koło, a skończywszy na obiektach astronomicznych.

Strategie i metody
nauczania:

Flipped classroom (odwrócona klasa)

Formy zajęć:

Praca indywidualna

Środki dydaktyczne:

Komputer z dostępem do Internetu i projektorem multimedialnym

Materiały pomocnicze:

-

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca::

Na wcześniejszej lekcji nauczyciel prosi uczniów o sprawdzenie i wynotowanie parametrów planet Układu Słonecznego: odległości planety od Słońca, jej czasu obiegu wokół niego, długości promienia i czasu obrotu wokół własnej osi. Na podstawie tych danych podczas lekcji uczniowie obliczają prędkości liniowe i kątowe tych planet w ich ruchu wokół Słońca oraz w ich ruchu wokół swojej osi. Rozpoczynając lekcję, nauczyciel prosi chętnych ośmiu uczniów o przedstawienie informacji dla kolejnych planet Układu Słonecznego. Do zabawy można zachęcić większą liczbę uczniów (w razie konieczności łącząc ich w pary) i np. w drodze losowania przydzielić im obliczenia dotyczące różnych planet w ich ruchu względem swojej osi lub dookoła Słońca.

Faza realizacyjna:

Nauczyciel zwraca uwagę na zaobserwowaną prawidłowość: im planety znajdują się bliżej Słońca, tym większa ich prędkość kątowa oraz większa prędkość liniowa ruchu. Nauczyciel zwraca również uwagę na brak takiej zależności w przypadku ruchu obrotowego planet wokół własnej osi. Następnie nauczyciel prosi o wymienienie innych obiektów obracających się wokół własnej osi lub osi nieprzechodzącej przez ich środek masy – nauczyciel prosi uczniów o próbę oszacowania prędkości kątowych i liniowych wymienionych obiektów (np. wiertła od wiertarki, czy łopat wiatraka).

Faza podsumowująca::

W podsumowaniu nauczyciel prosi o uważne obejrzenie medium z niniejszego e‑materiału i odpowiada na ewentualne pytania. Zadaje pracę domową.

Praca domowa:

Obowiązkowo: rozwiązanie zadań 1‑3 i 5 z części „Sprawdź się” tego e‑materiału. Dla chętnych: rozwiązanie pozostałych zadań.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Medium może być wykorzystane przez uczniów w domu do powtórzenia i utrwalenia wiadomości.