Autor: Dorota Czarny

Temat: Literatura i dramat w epoce odrodzenia

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• rozpoznaje wpływy literatury antycznej na literaturę renesansową;

• ocenia wkład wybitnych twórców renesansowych w rozwój literatury;

• opisuje rozwój dramatu i teatru odrodzeniowego.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• burza mózgów,

• technika PHILIPS 66,

• dyskusja,

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

Uczniowie zapoznają się z tekstem zawartym w e‑podręczniku, żeby móc w czasie lekcji brać w niej aktywny udział.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel przedstawia temat i cele zajęć. Krótko omawia planowany przebieg lekcji.

2. Następnie prosi uczniów, aby metodą burzy mózgów wyjaśnili pojęcie – odrodzenie. Na tablicy jeden z uczniów zapisuje odpowiedzi kolegów, tworząc mapę myśli. Prowadzący w razie potrzeby uzupełnia informacje.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel poleca uczniom, aby odliczyli do sześciu, i dzieli klasę na grupy. Informuje, że na lekcji będą pracować metodą PHILIPS 66 (w razie potrzeby wyjaśnia, na czym ta metoda polega). Zadaniem uczniów będzie wskazanie wpływów literatury antycznej na literaturę renesansową oraz ocena wkładu wybitnych twórców renesansowych na rozwój literatury. Przydziela każdej grupie jedno zagadnienie (np. różni twórcy, twórczość w danych państwach, popularne gatunki itp.).

2. Każdy zespół otrzymuje arkusz i markery - ma sześć minut, aby przygotować wyjaśnienie, na czym polegał wpływ literatury antycznej na literaturę renesansową, ocenić wkład wybitnych twórców renesansowych na rozwój literatury, znaleźć i wskazać przykłady. Każda grupa wyłania też spośród siebie lidera, który będzie przedstawiał rezultaty pracy grupy po każdej rundzie.

3. Po upływie pierwszych sześciu minut liderzy prezentują rezultaty pracy grupy na forum klasy. Wszyscy uczniowie komentują propozycje grup, zwracając uwagę na to, co jest nieprecyzyjne lub niezrozumiałe w wypracowanych przez inne grupy wyjaśnieniach i przykładach.

4. Po tej konfrontacji rozwiązań na forum klasy każdy z zespołów ponownie podejmuje pracę w celu udoskonalenia własnych koncepcji. Po upływie kolejnych sześciu minut następuje ponowna konfrontacja pomysłów na forum klasy – porównanie dojrzałości rozwiązań i ich ulepszeń oraz zapisanie wniosków końcowych (albo ponowne udoskonalanie projektu przez następne sześć minut). Liderzy grup prezentują rezultaty pracy zespołów.

5. Praca z multimedium („Model 3D”). Uczniowie w parach zapoznają się z modelem renesansowego teatru i wykonują polecenie nr 1: „Zapoznaj się z materiałem, a następnie porównaj teatr elżbietański z greckim. Wskaż podobieństwa i różnice. Weź pod uwagę m.in. to, jak został skonstruowany budynek, kto grał w sztukach, jak wyglądała scenografia”. Następnie na forum klasy osoby chętne lub wyznaczone przez nauczyciela prezentują swoje wypowiedzi, pozostali uczniowie ustosunkowują się do nich.

Faza podsumowująca:

1. Na podsumowanie uczniowie w parach wykonują ćwiczenie 7 z sekcji „Sprawdź się”, a następnie wskazana osoba podaje prawidłowe odpowiedzi.

2. Uczniowie dokonują swojej samooceny i zaangażowania w pracę grupy. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazując mocne i słabe strony pracy uczniów. Najaktywniejsze osoby lub grupy zostają ocenione.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia 1, 6 i 8 z sekcji „Sprawdź się”.

2. (Dla uczniów chętnych) Wykonaj polecenie nr 2 z sekcji „Model 3D”.

Materiały pomocnicze:

A. Nicoll, Dzieje teatru, tłum. A. Dębnicki, Warszawa 1974.

Materiały źródłowe do historii kultury. Odrodzenie, wybór i opracowanie M. Demska‑Trębaczowa, Warszawa 1981.

K. Mikulski, J. Wijaczka, Historia powszechna. Wiek XVI‑XVIII, Warszawa 2012.

S. Grzybowski, Wielka historia świata. Tom 6. Narodziny świata nowożytnego 1453‑1605, Warszawa 2005.

Z. Wójcik, Historia powszechna XVI‑XVII w., wyd. X, Warszawa 2010.

A. Wyczański, Historia powszechna. Wiek XVI, Warszawa 1987.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z modelem teatru The Globe, aby przygotować się do późniejszej pracy.