Autor: Katarzyna Maćkowska

Temat: Słownik filozoficzny. Jean‑Paul Sartre: poglądy

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

• przedstawia najważniejsze poglądy Jeana–Paula Sartre’a;

• analizuje rozumienie wolności i etyczne poglądy Sartre’a;

• określa przyczyny krytyki formułowanej wobec Sartre’a.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• odwrócona klasa;

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• audiobook;

• schemat;

• mapa myśli;

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel, po zalogowaniu na platformie, wyświetla na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika temat lekcji. Nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”, omawia zaprezentowane cele. Uczniowie ustalają kryteria sukcesu.

2. Dyskusja wprowadzająca. Za pomocą raportu dostępnego w panelu użytkownika nauczyciel sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji. Następnie inicjuje rozmowę kierowaną na podstawie pytań zawartych we wprowadzeniu.

Faza realizacyjna:

1. Mapa myśli. Nauczyciel zapisuje na tablicy hasło związane z tematem zajęć: Poglądy Jeana–Paula Sartre'a. Uczniowie podają swoje pomysły, a wyznaczony moderator zapisuje je na tablicy w formie mapy myśli/pojęć, której centralnym punktem jest zapisany problem. Po zapisaniu propozycji uczniowie samodzielnie je weryfikują. Następnie nauczyciel uzupełnia wypowiedzi uczniów, jeśli jest to konieczne.

2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Audiobook”. Klasa dzieli się na grupy i opracowuje propozycje odpowiedzi do poleceń:
   – grupa 1.: Zapoznaj się z nagraniem. Scharakteryzuj reakcje człowieka wywołane nadmiarem istnienia; czy trafiają do ciebie te racje?
   – grupa 2.: Jak rozumiesz relacje między bytem ludzkim a istnieniem rzeczy?
   – grupa 3.: Kiedy rodzi się w człowieku poczucie absurdu? Jakie znaczenie odgrywają w tym relacje miedzy człowiekiem a światem rzeczy?
   – grupa 4.: Czy zgadzasz się ze stanowiskiem, że istnieniem rządzi przypadkowość, a jeżeli tak – dlaczego?
   – grupa 5.: Jak rozumiesz przekonanie, że świat jest wielkim absurdem? Czy zgadzasz się z taką tezą?
   Przedstawiciel wskazanej grupy prezentuje propozycję rozwiązania zadania, a pozostali uczniowie komentują. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedzi uczniów, udzielając im informacji zwrotnej.

3. Ćwiczenia przedmiotowe. Uczniowie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenia nr 1‑4. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

1. W ramach podsumowania uczniowie wykonują ćwiczenie 6. „Na czym polega heroizm etyki egzystencjalnej? Oznacz poprawne twierdzenia.”

2. Zalogowany na platformę nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Każdy uczeń ma dokończyć zdanie, odwołując się do wyświetlonych treści: Zaczynam się zastanawiać…

Praca domowa:

1. Napisz esej, który byłby rozwinięciem następującej myśli Sartre: Szczęściem jednego człowieka jest drugi człowiek

Materiały pomocnicze:

• Sartre J.-P., Egzystencjalizm jest humanizmem, tłum. J. Krajewski, Warszawa 1998.

• Warnock M., Egzystencjalizm, tłum. M. Michowicz, Warszawa 2007.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Audiobook” do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach w ten sposób, żeby móc samodzielnie rozwiązać zadania.