Autor: Paulina Król

Temat: Jeżeli ty wół, to ja świnia. Intelektualista i robotnik w Emigrantach Sławomira Mrożka

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

• zestawia światopoglądy bohaterów Emigrantów Sławomira Mrożka należących do różnych klas społecznych;

• analizuje przyczyny konfliktu pomiędzy intelektualistą a robotnikiem;

• ocenia motywy postępowania AA i XX.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm;

• nauczanie wyprzedzające.

Metody i techniki nauczania:

• odwrócona klasa;

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja;

• praca z tekstem;

• portfolio.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• arkusze szarego papieru.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

1. Dwa tygodnie przez lekcją nauczyciel zapowiada realizację e‑materiału i prosi o zapoznanie się dramatem Emigranci Sławomira Mrożka.

2. Nauczyciel zachęca uczniów do zapoznania się z biografią Sławomira Mrożka. Uczniowie mają skupić swoją uwagę na tym, czy życiowe losy pisarza wpłynęły na jego twórczość. Uczniowie zapoznają się z treścią sekcji „Wprowadzenie” i „Przeczytaj”.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem lekcji i wspólnie z uczniami ustala cele zajęć i kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel rozpoczyna krótką rozmowę wprowadzającą: Co to jest moralitet?.

Faza realizacyjna:

1. W tej fazie lekcji uczniowie będą się dzielić znajomością tekstu i refleksjami nad omawianym dramatem. Nauczyciel wywiesza na tablicy trzy arkusze brystolu z zapisanymi początkami zdań: Lekturę tekstu utrudniało...; W utworze najbardziej zaintrygowało mnie...; Dramaturgia w utworze Mrożka przejawia się.... Uczniowie zgłaszają swoje przemyślenia. Nauczyciel komentuje i zapisuje najważniejsze kwestie.

2. Uczniowie indywidualnie wykonują ćwiczenie 1 i 3 z sekcji „Sprawdź się”.

3. Klasa dzieli się na dwie grupy. Każdy zespół tworzy porfolio bohaterów dramatu. Zadaniem uczniów jest prezentacja AA i XX: ich cech, wartości, motywów działania, czynników kształtujących ich zachowania. Po wyznaczonym czasie następuje prezentacja bohaterów. Nauczyciel dopowiada, komentuje i ocenia pracę grupy.

4. Nauczyciel wyświetla sekcję „Audiobook” i prosi o zapoznanie się z zamieszczonym tekstem. Uczniowie dobierają się w pary i wykonują zamieszczone polecenia. Następuje wspólna analiza pracy uczniów.

5. Uczniowie wykonują ćwiczenie 5 z sekcji „Sprawdź się”. Nauczyciel obserwuje postęp pracy i zaprasza uczniów do dyskusji.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji i przeprowadza krótką rozmowę na temat spełnienia kryteriów sukcesu.

2. Uczniowie wraz z nauczycielem podsumowują wnioski z dyskusji: przyczyny konfliktu pomiędzy intelektualistą a robotnikiem i rozwiązują ćwiczenie 7 z sekcji „Sprawdź się”.

Praca domowa:

1. Po przeanalizowaniu postaci dramatu wyjaśnij, jaki portret Polaków na obczyźnie kreśli Mrożek. Zdecyduj, co symbolizują bohaterowie.

Materiały pomocnicze:

• Różne głosy. Prace ofiarowane Stanisławowi Balbusowi na jubileusz siedemdziesięciolecia, red. Andrzej Hejmej, Dorota Wojda, Magda Heydel, Kraków 2013.

• S. Gębala, Emigranci – arcydzieło dramaturgii „Ja i Ty”, [w:] tegoż, Teatralność i dramatyczność Gombrowicz – Różewicz – Mrożek, Bielsko‑Biała 2005.

Wskazówki metodyczne

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Audiobook” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.

• W trakcie tworzenia portfolio bohaterów mogą inspirować się ćwiczeniami z sekcji „Sprawdź się”.