Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Dla nauczyciela

Autor: Anna Grabarczyk

Przedmiot: Język polski

Temat: Kwestia żydowska w literaturze pozytywizmu

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
1) rozumie podstawy periodyzacji literatury, sytuuje utwory literackie w poszczególnych okresach: starożytność, średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, pozytywizm, Młoda Polska, dwudziestolecie międzywojenne, literatura wojny i okupacji, literatura lat 1945–1989 krajowa i emigracyjna, literatura po 1989 r.;
9) rozpoznaje tematykę i problematykę poznanych tekstów oraz jej związek z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddaje ją refleksji;
10) rozpoznaje w utworze sposoby kreowania: świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; interpretuje je i wartościuje;
14) przedstawia propozycję interpretacji utworu, wskazuje w tekście miejsca, które mogą stanowić argumenty na poparcie jego propozycji interpretacyjnej;
15) wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, szczególnie kontekst historycznoliteracki, historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, mitologiczny, biblijny, egzystencjalny;
16) rozpoznaje obecne w utworach literackich wartości uniwersalne i narodowe; określa ich rolę i związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania własnego systemu wartości.
III. Tworzenie wypowiedzi.
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
1) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;
4) zgodnie z normami formułuje pytania, odpowiedzi, oceny, redaguje informacje, uzasadnienia, komentarze, głos w dyskusji;
IV. Samokształcenie.
9. wykorzystuje multimedialne źródła informacji oraz dokonuje ich krytycznej oceny;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • przeanalizuje, w jaki sposób kwestia żydowska odzwierciedlała się w literaturze i jak za pomocą literatury walczono ze stereotypami;

  • omówi różne postacie zasymilowanych Żydów na przykładzie Lalki;

  • wykaże związek hasła asymilacji Żydów z programowymi założeniami pozytywistycznymi.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • grafonotka.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.

  2. Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel poleca uczniom:
    - przygotowanie akcesoriów do wykonania grafonotki,
    - przeczytanie sekcji „Przeczytaj”,
    - wynotowanie za pomocą grafonotki najważniejszych informacji o kwestii żydowskiej. Zadaniem uczniów jest selekcja najważniejszych informacji, ale także – obligatoryjnie - wykonanie grafik poświęconych pojęciom: asymilacja i chasydyzm. Po wykonaniu przez uczniów grafonotki nauczyciel ocenia efekty pracy i koryguje selekcję informacji.

  2. Uczestnicy zajęć zapoznają się z galerią interaktywną dotyczącą kwestii żydowskiej w dziełach polskich pozytywistów. W parach charakteryzują portrety Żydów przedstawione w utworach.

  3. Nauczyciel głośno odtwarza audiobook. Następnie uczniowie indywidualnie na podstawie znajdujących się w audiobooku uwag o Mendlu Gdańskim Marii Konopnickiej charakteryzują bohatera utworu, starego Żyda.

Faza podsumowująca:

  1. W ramach podsumowania uczniowie wykazują związek hasła asymilacji Żydów z programowymi założeniami pozytywistycznymi. Wykonują również oba polecenia zamieszczone w sekcji „Galeria interaktywna”.

Praca domowa:

  1. Opisz, jak ukazana została kwestia żydowska w dziełach polskich pozytywistów zamieszczonych w sekcji „Galeria interaktywna”.

Materiały pomocnicze:

  • https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/11968/1/M_Dziugiel_Laguna_Etyczny_portret_pelni_czlowieczenstwa.pdf

  • Tomasz Sobieraj, Jeszcze o kwestii żydowskiej w „Lalce” Bolesława Prusa, Polonistyka. Innowacje Numer 13, 2021.

Wskazówki metodyczne

  • Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Audiobook”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.

Galeria zdjęć interaktywnych