Autor: Justyna Szymańska

Temat: Jakie dokumenty państwowe gwarantują zachowanie tożsamości mniejszości narodowych

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

IV. Aspekty etniczne życia społecznego.

Uczeń:

6) analizuje stan przestrzegania praw mniejszości narodowych i etnicznych w Rzeczypospolitej Polskiej i w wybranym państwie;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• analizuje dokumenty gwarantujące prawa mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce;

• wyjaśnia pojęcia: tożsamość narodowa, mniejszości narodowe i etniczne;

• charakteryzuje uprawnienia, które przysługują mniejszościom narodowym i etnicznym w Polsce.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm;

• lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• WebQuest;

• odwrócona klasa.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przed lekcją zespół klasowy zostaje podzielony na grupy. Zadaniem każdej z nich jest przygotowanie prezentacji multimedialnej dotyczącej przydzielonego zagadnienia z sekcji „Przeczytaj”. Zagadnienia:

   – gr. 1 – prawa mniejszości narodowych i etnicznych zagwarantowane w ustawie o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym;
   – gr. 2 – prawa mniejszości narodowych i etnicznych zagwarantowane w kodeksie wyborczym;
   – gr. 3 – prawa mniejszości narodowych i etnicznych zagwarantowane w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie;
   – gr. 4 – prawa mniejszości narodowych i etnicznych zagwarantowane w ustawie o systemie oświaty;
   – gr. 5 – prawa mniejszości narodowych i etnicznych zagwarantowane w kodeksie pracy
   – gr. 6 – prawa mniejszości narodowych i etnicznych zagwarantowane w ustawie o radiofonii i telewizji;
   – gr. 7 – prawa mniejszości narodowych i etnicznych zagwarantowane w kodeksie karnym.

Faza wstępna:

1. Wprowadzenie uczniów w temat lekcji: „Jakie dokumenty państwowe gwarantują zachowanie tożsamości mniejszości narodowych” i omówienie celów zajęć.

2. Uczniowie w parach odpowiadają na pytania dotyczące przedstawionego tematu lekcji:
   – Czego chcą się dowiedzieć?
   – Co ich interesuje?
   Zapisują odpowiedzi na kartce.

Faza realizacyjna:

1. Przedstawienie uczniowskich prezentacji. Po każdej z nich następuje omówienie: uczniowie mogą zadawać pytania prelegentom, weryfikować i uzupełniać informacje.

2. Dyskusja na temat, czy polskie państwo w wystarczającym stopniu umożliwia zachowanie tożsamości narodowej i etnicznej mniejszościom. Chętne/wybrane osoby przedstawiają wnioski.

3. Praca z materiałem zamieszczonym w sekcji „Prezentacja multimedialna”. Uczniowie zapoznają się z treścią materiału i robią notatki. Następnie dzielą się na grupy i wyszukują w zasobach internetowych strony organizacji mniejszości narodowych i etnicznych (elementy WebQuestu). Każdy zespół wybiera jedną organizację i opisuje jej działania. Po zakończeniu pracy przedstawiciele grup dokonują prezentacji na forum.

4. Uczniowie wykonują ćwiczenia nr 5–8. Nauczyciel nadzoruje poprawność wykonanych zadań, omawiając je wraz z uczniami.

Faza podsumowująca:

1. Chętni/wybrani uczniowie odpowiadają na pytania zapisane na tablicy na początku zajęć.

2. Omówienie przebiegu zajęć, wskazanie mocnych i słabych strony pracy uczniów, udzielenie im informacji zwrotnej.

Praca domowa:

1. Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne, których nie rozwiązali na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., prawo.sejm.gov.pl.

Ustawa z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, isap.sejm.gov.pl.

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, prawo.sejm.gov.pl.

Konwencja Ramowa o ochronie mniejszości narodowych, sporządzona w Strasburgu dnia 1 lutego 1995 r., isap.sejm.gov.pl.

Stanowisko KRRiT w sprawie audycji dla mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem polskim w publicznej radiofonii i telewizji, krrit.gov.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Prezentacja multimedialna” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.