Autor: Justyna Szymańska

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie, Wiedza o społeczeństwie 2022

Temat: Jakie dokumenty państwowe gwarantują zachowanie tożsamości mniejszości narodowych

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

IV. Aspekty etniczne życia społecznego.

Uczeń:

6) analizuje stan przestrzegania praw mniejszości narodowych i etnicznych w Rzeczypospolitej Polskiej i w wybranym państwie;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • analizuje dokumenty gwarantujące prawa mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce;

  • wyjaśnia pojęcia: tożsamość narodowa, mniejszości narodowe i etniczne;

  • charakteryzuje uprawnienia, które przysługują mniejszościom narodowym i etnicznym w Polsce.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm;

  • lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja;

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • WebQuest;

  • odwrócona klasa.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Przed lekcją zespół klasowy zostaje podzielony na grupy. Zadaniem każdej z nich jest przygotowanie prezentacji multimedialnej dotyczącej przydzielonego zagadnienia z sekcji „Przeczytaj”. Zagadnienia:

    – gr. 1 – prawa mniejszości narodowych i etnicznych zagwarantowane w ustawie o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym;
    – gr. 2 – prawa mniejszości narodowych i etnicznych zagwarantowane w kodeksie wyborczym;
    – gr. 3 – prawa mniejszości narodowych i etnicznych zagwarantowane w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie;
    – gr. 4 – prawa mniejszości narodowych i etnicznych zagwarantowane w ustawie o systemie oświaty;
    – gr. 5 – prawa mniejszości narodowych i etnicznych zagwarantowane w kodeksie pracy
    – gr. 6 – prawa mniejszości narodowych i etnicznych zagwarantowane w ustawie o radiofonii i telewizji;
    – gr. 7 – prawa mniejszości narodowych i etnicznych zagwarantowane w kodeksie karnym.

Faza wstępna:

  1. Wprowadzenie uczniów w temat lekcji: „Jakie dokumenty państwowe gwarantują zachowanie tożsamości mniejszości narodowych” i omówienie celów zajęć.

  2. Uczniowie w parach odpowiadają na pytania dotyczące przedstawionego tematu lekcji:
    – Czego chcą się dowiedzieć?
    – Co ich interesuje?
    Zapisują odpowiedzi na kartce.

Faza realizacyjna:

  1. Przedstawienie uczniowskich prezentacji. Po każdej z nich następuje omówienie: uczniowie mogą zadawać pytania prelegentom, weryfikować i uzupełniać informacje.

  2. Dyskusja na temat, czy polskie państwo w wystarczającym stopniu umożliwia zachowanie tożsamości narodowej i etnicznej mniejszościom. Chętne/wybrane osoby przedstawiają wnioski.

  3. Praca z materiałem zamieszczonym w sekcji „Prezentacja multimedialna”. Uczniowie zapoznają się z treścią materiału i robią notatki. Następnie dzielą się na grupy i wyszukują w zasobach internetowych strony organizacji mniejszości narodowych i etnicznych (elementy WebQuestu). Każdy zespół wybiera jedną organizację i opisuje jej działania. Po zakończeniu pracy przedstawiciele grup dokonują prezentacji na forum.

  4. Uczniowie wykonują ćwiczenia nr 5–8. Nauczyciel nadzoruje poprawność wykonanych zadań, omawiając je wraz z uczniami.

Faza podsumowująca:

  1. Chętni/wybrani uczniowie odpowiadają na pytania zapisane na tablicy na początku zajęć.

  2. Omówienie przebiegu zajęć, wskazanie mocnych i słabych strony pracy uczniów, udzielenie im informacji zwrotnej.

Praca domowa:

  1. Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne, których nie rozwiązali na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., prawo.sejm.gov.pl.

Ustawa z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, isap.sejm.gov.pl.

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, prawo.sejm.gov.pl.

Konwencja Ramowa o ochronie mniejszości narodowych, sporządzona w Strasburgu dnia 1 lutego 1995 r., isap.sejm.gov.pl.

Stanowisko KRRiT w sprawie audycji dla mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem polskim w publicznej radiofonii i telewizji, krrit.gov.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

  • Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Prezentacja multimedialna” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.