Autor: Anna Grabarczyk

Temat: Polemika Juliusza Słowackiego z Adamem Mickiewiczem

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

• wyjaśni różnice między mesjanizmem i winkelriedyzmem;

• wyjaśni sposób wykorzystania postaci Winkelrieda w Kordianie,

• omówi istotę polemiki Słowackiego z Mickiewiczem.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja;

• mapa myśli.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Polemika Juliusza Słowackiego z Adamem Mickiewiczem”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” oraz przygotowanie mapy myśli obrazującej mesjanizm i winkelriedyzm. Uczniowie mogą korzystać z dostępnych źródeł.

Faza wprowadzająca:

1. Uczniowie omawiają przygotowane mapy myśli. Prezentują informacje na temat mesjanizmu i winkelriedyzmu, nad którymi mieli popracować w domu.

2. Prowadzący zajęcia podaje cele i temat zajęć.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel informuje, że spór Juliusza Słowackiego z Adamem Mickiewiczem jest niewątpliwie jednym z najsłynniejszym konfliktów osobowości twórczych w historii polskiej literatury. Pyta uczniów, na czym ten spór polegał. uczniowie odpowiadają, bazując na informacjach z sekcji „Przeczytaj”.

2. Większa część fazy realizacyjnej upływa na zapoznaniu z filmami edukacyjnymi o polemice Mickiewicza ze Słowackim. Następnie uczniowie dzielą się na kilkuosobowe grupy i wykonują polecenia:
   - grupa I: charakteryzuje reakcję Słowackiego na Mickiewiczowską „ekonomię cierpienia”,
   - grupa II: wyjaśnia, jak Słowacki wykorzystuje postać Winkelrieda w Kordianie,
   - grupa III: charakteryzuje podobieństwa i różnice pomiędzy Dziadami a Kordianem.

Faza podsumowująca:

1. Na zakończenie lekcji uczniowie zapoznają się z nagraniem i notują cechy Kordiana jako bohatera romantycznego. Zapisują również kolejne wątki rozważań Kordiana.

2. Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Zadaje również pytania podsumowujące i prosi wybranych uczniów o odpowiedzi.

Praca domowa:

1. Wyjaśnij, na czym polega różnica pomiędzy koncepcją mesjanizmu a winkelriedyzmu.

Materiały pomocnicze:

• Eligiusz Szymanis, „Kordian” z perspektywy filozofii genezyjskiej, „Rocznik Towarzystwa Literackiego imienia Adama Mickiewicza” 1999, nr 34.

• Krzysztof Biliński, „Kordian” i szatańska wizja dziejów, „Rocznik Towarzystwa Literackiego imienia Adama Mickiewicza 34” 1999.

Wskazówki metodyczne

• Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Audiobook”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.