Dla nauczyciela
Autorka: Małgorzata Krzeszowska
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Pieniądz i jego formy – od starożytności do dziś
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
XIII. Ład międzynarodowy.
Uczeń:
2) przedstawia zmiany w międzynarodowym ładzie politycznym i gospodarczym w XXI w.
XIV. Integracja europejska.
Uczeń:
1) wykazuje kulturowe i historyczne podstawy jedności europejskiej.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wyjaśnia pojęcie pieniądza;
charakteryzuje ewolucję pieniądza w kontekście zmian i zależności gospodarczych na świecie;
ocenia potencjalne skutki wejścia Polski do strefy euro.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
kula śniegowa;
quiz;
debata „za i przeciw”;
rozmowa nauczająca.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Podanie tematu i celów zajęć.
2. Uczniowie poznają definicję pieniądza – metoda kuli śniegowej. W parach ustalają definicję pojęcia, zapisują ją na karteczce, potem łączą się w czwórki i ósemki pracujące dalej nad tym zagadnieniem. Na koniec wspólnie decydują i wybierają definicję spośród zaproponowanych.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują na kartkach minimum pięć pytań do tekstu. Wybrana osoba zbiera pytania do urny. Uczniowie dzielą się na 5‑osobowe grupy, losują pytania z puli i przygotowują odpowiedzi. Zespół, który jest gotowy, zgłasza się i przedstawia rezultaty swojej pracy. Pozostali uczniowie wraz z nauczycielem weryfikują poprawność.
2. Uczniowie zapoznają się z medium w sekcji „Audiobook”. Następnie wykonują polecenia i ćwiczenia dołączone do materiału.
3. Na podstawie treści zamieszczonych w sekcji „Przeczytaj” i audiobooka uczniowie omawiają wpływ pieniądza na zależności gospodarcze na świecie. Na koniec wybrana osoba podsumowuje rozmowę.
4. Uczniowie w parach wykonują ćwiczenie 8. Następnie porównują swoje odpowiedzi z odpowiedziami innych par.
5. Klasa dzieli się na 2 grupy, które przygotowują się do debaty „za i przeciw”. Tematem jest przyjęcie przez Polskę euro jako waluty.
6. Następuje debata „za i przeciw”. Uczniowie siadają naprzeciwko siebie i dyskutują. Po zakończonej dyskusji nauczyciel pyta, czy ktoś chce zmienić grupę, i daje na to czas. Następnie wyznaczona osoba podsumowuje debatę.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie, pracując w parach, tworzą krzyżówkę podsumowującą zajęcia. Pary siedzące obok siebie wymieniają się krzyżówkami i je rozwiązują.
2. Chętne/wybrane osoby dokonują podsumowania zajęć ze swojego punktu widzenia.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują pozostałe e‑ćwiczenia.
Materiały pomocnicze:
Wojciech Morawski, Zarys powszechnej historii pieniądza i bankowości, Warszawa 2002.
Murray Newton Rothbard, Złoto, banki, ludzie - krótka historia pieniądza, Wrocław 2006.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Audiobook” do przygotowania referatu na temat wartości pieniądza w obrocie handlowym.