Dla nauczyciela
Autor: Martyna Wojtowicz
Przedmiot: Historia
Temat: Na drodze ku stabilizacji. Sejm Ustawodawczy 1919–1922 i uchwalenie małej konstytucji
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wyjaśnia, dlaczego wybory do pierwszego sejmu II Rzeczypospolitej nie odbyły się w całym kraju.
opisuje zasady ustroju Rzeczypospolitej, które zmieściły się na jednej kartce.
przedstawia ugrupowanie, które wprowadziło do sejmu najwięcej kobiet.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza materiału źródłowego (porównawcza);
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Przybliżenie przez nauczyciela wyświetlonych na tablicy: tematu i celów lekcji. Określenie wiążących dla uczniów kryteriów sukcesu.
Nauczyciel inicjuje rozmowę na temat sytuacji politycznej w kraju w 1919 r. wprowadzającą w temat lekcji.
Faza realizacyjna:
Metoda jigsaw. Uczniowie odliczają do trzech lub do sześciu (w zależności od liczebności klasy). Łączą się w zespoły wg przydzielonych numerów. Każda grupa opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”.
Grupa 1 i 4 – Pierwsze wybory parlamentarne
Grupa 2 i 5 - Otwarcie Sejmu Ustawodawczego
Grupa 3 i 6 - Uchwalenie Małej konstytucji
Po zakończeniu pracy uczniowie zmieniają zespoły tak, by w każdym znalazła się przynajmniej jedna osoba z poprzednich grup. Uczniowie dzielą się wiedzą zdobytą wcześniej i uczą się od siebie nawzajem. Chętne/wybrane osoby omawiają przydzielone zagadnienia. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.
Praca z multimedium („Schemat”). Uczniowie zapoznają się z e‑materiałem i wykonują polecenie nr 1 : „W wyniku wyborów z 1919 roku w Sejmie, po raz pierwszy w historii, znalazło się 8 kobiet. Jak myślisz, dlaczego na listach pojawiły się żeńskie nazwiska, niektóre nawet na czołowych miejscach? W jaki sposób partie mogły zyskać na obecności kobiet w parlamencie?”. Tworzą notatkę w formie mapy myśli.
Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Prowadzący zapowiada uczniom, że w kolejnym kroku będą rozwiązywać ćwiczenia od 1 do 4 – od najprostszych do najtrudniejszych. Każdy z uczniów robi to samodzielnie. Po ustalonym czasie wybrani uczniowie przedstawiają odpowiedzi, a reszta klasy wspólnie ustosunkowuje się do nich. Nauczyciel w razie potrzeby koryguje odpowiedzi, dopowiada istotne informacje, udziela uczniom informacji zwrotnej.
Kolejne ćwiczenia 5 i 6 uczniowie wykonują w parach. Konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji „Na drodze ku stabilizacji. Sejm ustawodawczy 1919‑1922 i uchwalenie Małej Konstytucji” i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście ich realizacji następuje omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.
Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.
Praca domowa:
Opracuj podsumowanie tematu „Na drodze ku stabilizacji. Sejm Ustawodawczy 1919–1922 i uchwalenie małej konstytucji” w formie pytań do krzyżówki.
Wykonaj w domu ćwiczenia niezrealizowane na lekcji.
Materiały pomocnicze:
Janusz Pajewski, Budowa Drugiej Rzeczypospolitej 1918‑1926, Poznań 1995.
Olga Wiechnik, Posełki. Osiem pierwszych kobiet, Poznań 2019.
Piotr A. Tusiński, Sejm Ustawodawczy Rzeczypospolitej Polskiej 1919‑1922, Warszawa 2019.
Wincenty Witos, Moje wspomnienia, t. 2, Paryż 1964.
Wskazówki metodyczne:
Informacje z sekcji „Schemat” mogą być wykorzystane w trakcie lekcji do pracy uczniów w parach lub samodzielnie.