Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Dla nauczyciela

Autor: Paweł Kaniowski

Przedmiot: Filozofia

Temat: Obecność Platona w filozofii europejskiej

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
VII. Filozofia i kultura europejska jako „przypisy do Platona”. Uczeń:
4) wskazuje na wybranym przykładzie na obecność platonizmu w późniejszych epokach (np. w teologicznej myśli średniowiecznej, w nowożytnym matematycznym przyrodoznawstwie, w politycznych próbach budowania „państwa doskonałego”).
Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
II. Elementy historii filozofii.
1. Filozofia starożytna. Uczeń opanowuje następujące treści nauczania zawarte w podstawie programowej do filozofii zakresu podstawowego:
3) filozofia i kultura europejska jako „przypisy do Platona” (punkt VII);

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele lekcji (językiem ucznia):

  • Wskażesz główne idee myśli platońskiej obecne w filozofii europejskiej.

  • Omówisz główne założenia neoplatonizmu Plotyna.

  • Wskażesz elementy myśli Platona w filozofii św. Augustyna.

  • Omówisz inspiracje Platona dla nowożytnego racjonalizmu Kartezjusza.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • omawia poglądy filozofów reprezentatywnych dla poszczególnych epok kultury europejskiej;

  • rozpoznaje wpływ starożytnej filozofii greckiej na europejską kulturę późniejszych epok, a zwłaszcza na literaturę piękną, naukę i religię;

  • identyfikuje różne problemy, stanowiska i nurty filozoficzne na przykładach pytań i twierdzeń filozofów.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • dyskusja;

  • mapa myśli.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wprowadzająca:

  1. Prowadzący zajęcia loguje się na platformie, wyświetla temat lekcji oraz cele. Wspólnie z uczestnikami zajęć ustala kryteria sukcesu.

  2. Za pomocą raportu dostępnego w panelu użytkownika nauczyciel sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji. Następnie pyta uczniów, czy znane im są pojęcia platońskiego idealizmu i racjonalistycznego absolutyzmu. Jeżeli jest to potrzebne, nauczyciel wyjaśnia uczniom podstawowe założenia obu terminów.

Faza realizacyjna:

  1. Praca z tekstem. Nauczyciel dzieli klasę na trzy zespoły. Każda z grup ma do opracowania jedno, przydzielone przez nauczyciela zagadnienie:
    – gr. 1.: neoplatonizm – Platon;
    – gr. 2.: Platon a św. Augustyn;
    – gr. 3.: Kartezjusz a Platon.
    Omówienie wyników na forum klasy.

  2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Mapa myśli”, a następnie odczytuje polecenia:
    – Omów najważniejsze poglądy Platona, które miały wpływ na filozofię europejską.
    – Wymień filozofów europejskich, dla których inspiracją był przede wszystkim platoński idealizm, oraz tych, którzy swoje założenia opierali głównie na platońskim racjonalizmie.
    Uczniowie pracują w parach, analizując treść zadania, dyskutując i zapisując wnioski. Wybrane grupy omawiają swoje rozwiązanie i spostrzeżenia na forum klasy.

  3. Ćwiczenia przedmiotowe. Uczniowie indywidualnie wykonują ćwiczenia nr 1‑4. Następnie konsultują swoje rozwiązania z kolegą lub koleżanką z ławki.

Faza podsumowująca:

  1. W ramach podsumowania uczniowie w parach rozwiązują ćwiczenia nr 5 i 6.

  2. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wspólnie z uczniami poddaje refleksji proces dydaktyczny: czego się uczniowie nauczyli, czy osiągnęli założone cele?

Praca domowa:

  1. Uczniowie wykonują ćwiczenia nr 7 i 8 zawarte w sekcji „Sprawdź się”. Przygotowują uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

Materiały pomocnicze:

  • Podbielski M., Platon [w:] Marcin Podbielski (red.), Literatura Grecji starożytnej, t. 2., Lublin 2005, s. 567–569.

  • Zieliński E.I., Giovanniego Reale nowa interpretacja myśli Platona, [w:] Agnieszka Kijewska, Edward Iwo Zieliński (red.), Platon. Nowa interpretacja, Lublin 1993, s. 12‑13.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

  • Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Mapa myśli” i przygotowują do niego pytania. Następnie zadają je sobie nawzajem, sprawdzając stopień przyswojenia jego treści.

Sprawdź się