Autor: Ewa Orlewicz

Temat: Kurs logiki: lekcja 2. Logika a doświadczenie

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Poznasz słynny i tajemniczy starożytny paradoks.

• Zbadasz złożone relacje, jakie zachodzą między doświadczeniem a rozumowaniem logicznym.

• Zrozumiesz rolę logiki w zdobywaniu wiedzy o świecie.

• Pogimnastykujesz umysł na znanych paradoksach logicznych.

Cele operacyjne. Uczeń:

• wyjaśnia, czym jest poprawne wnioskowanie;

• rozumie znaczenie logiki w filozofii;

• definiuje pojęcia: przesłanka, wniosek, paradoks;

• objaśnia, czym jest argument arcymistrzowski;

• rozumie znaczenie relacji między doświadczeniem i logiką.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja;

• wykład;

• animacja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wprowadzająca:

1. Po zalogowaniu na platformie nauczyciel prezentuje (na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika) temat lekcji oraz cele zajęć. Omawia lub ustala razem z uczniami kryteria sukcesu.

2. Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Co to znaczy „poprawnie wnioskować”?

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Jeżeli przygotowanie uczniów do lekcji jest niewystarczające, nauczyciel prosi o indywidualne zapoznanie się z treścią w sekcji „Przeczytaj”. Każdy uczestnik zajęć podczas cichego czytania wynotowuje najważniejsze kwestie poruszone w tekście. Następnie wybrani uczniowie odczytują na głos swoje notatki. Na zakończenie tej części nauczyciel zadaje uczniom pytanie: Jakie znaczenie dla logiki ma doświadczenie?

2. Praca z multimedium. Nauczycieciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Film”. Odczytanie pierwszego polecenia do multimedium: Zapoznaj się z wykładem prof. Wojciecha Sady, który opowiada, czym jest logika. Zastanów się i odpowiedz na pytanie: do czego jest nam potrzebna logika?. Wybrany uczeń udziela odpowiedzi na forum klasy.

3. Nad rozwiązaniem polecenia nr 2 uczniowie pracują indywidualnie. Następnie wybrani lub chętni uczniowie udzielają odpowiedzi na forum klasy. Wspólne omówienie wyników.

Faza podsumowująca:

1. Ćwiczenia przedmiotowe. Uczniowie w parach rozwiązują ćwiczenia 1‑4.

2. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

1. Uczniowie wykonują ćwiczenia 5‑8 zawarte w sekcji „Sprawdź się”. Przygotowują uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

Materiały pomocnicze:

• Brudnik E., Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie: przewodnik po metodach aktywizujących, Warszawa 2010.

• Dydaktyka filozofii. Antropologia, red. S. Janeczek, Lublin 2010.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Film” do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach w ten sposób, żeby móc samodzielnie rozwiązać zadania.