Autorka: Anna Rabiega

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Głowa państwa w Polsce od odzyskania niepodległości do 1990 r.

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

zakres podstawowy

III. Organy władzy publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

5) wykazuje znaczenie, jakie dla pozycji ustrojowej Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ma fakt wyborów powszechnych; przedstawia kompetencje Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej: ceremonialno‑reprezentacyjne, w stosunku do rządu, parlamentu i władzy sądowniczej, w polityce zagranicznej oraz bezpieczeństwa państwa; analizuje – z wykorzystaniem wyników badań opinii publicznej – poziom legitymizacji społecznej władzy prezydenckiej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • analizuje charakter i uprawnienia głowy państwa polskiego od czasów odzyskania niepodległości do 1990 r.;

  • przedstawia sylwetki osób sprawujących urząd prezydenta w Polsce i ich osiągnięcia.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja;

  • analiza materiałów źródłowych;

  • rozwiązywanie ćwiczeń interaktywnych.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Przed lekcją uczniowie analizują treść e‑materiałów i osi czasu dotyczącą przemian, jakim ulegała pozycja ustrojowa głowy państwa od czasu utworzenia tego stanowiska aż do 1990 r. Ich zadaniem jest zanotowanie jednej, najważniejszej ich zdaniem kwestii decydującej o pozycji ustrojowej głowy państwa, określonej kolejnymi aktami konstytucyjnymi.

2. Dyskusja: „Które kwestie i dlaczego były kluczowe dla pozycji ustrojowej głowy państwa w kolejnych aktach konstytucyjnych? Prezydent silny czy o ograniczonych kompetencjach – co lepsze dla państwa i dlaczego?”.

3. Ćwiczenia interaktywne 2, 3, 6, 7, 8.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie pracują w parach lub grupach trzyosobowych. Każda para/grupa wybiera jednego z dwunastu prezydentów Polski uwzględnionych na osi czasu i wykonuje ćwiczenia 1 i 2 do multimedium.

2. Po upływie wyznaczonego czasu uczniowie prezentują rezultaty swojej pracy na forum klasy.

3. Dyskusja: „Którego z omawianych prezydentów chcielibyśmy widzieć jako głowę państwa dzisiaj?”. Chętne/wybrane osoby przedstawiają swoje propozycje i argumenty. Następnie przeprowadzane jest głosowanie.

4. Ćwiczenia interaktywne 1, 4 i 5.

Faza podsumowująca

1. W ramach podsumowania uczniowie w grupach lub wspólnie tworzą krzyżówkę za pomocą generatora (ćw. 1 w sekcji Linia chronologiczna).

Praca domowa:

Wybierz jednego z dwunastu prezydentów, których sylwetki przedstawione zostały na osi czasu. Poszukaj informacji o tej postaci i sporządź notatkę dotyczącą interesujących faktów z jego biografii oraz największych osiągnięć i porażek czasu jego urzędowania.

Materiały pomocnicze:

Uchwała Sejmu z dnia 20 lutego 1919 r. o powierzeniu Józefowi Piłsudskiemu dalszego sprawowania urzędu Naczelnika Państwa, prawo.sejm.gov.pl.

Ustawa Konstytucyjna z dnia 17 października 1992 o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym, prawo.sejm.gov.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Na podstawie linii chronologicznej uczniowie mogą przygotować mapy myśli, które wykorzystają, by przygotować się do sprawdzianu wiadomości.