Dla nauczyciela
Autorka: Anna Rabiega
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Głowa państwa w Polsce od odzyskania niepodległości do 1990 r.
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
zakres podstawowy
III. Organy władzy publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej.
Uczeń:
5) wykazuje znaczenie, jakie dla pozycji ustrojowej Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ma fakt wyborów powszechnych; przedstawia kompetencje Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej: ceremonialno‑reprezentacyjne, w stosunku do rządu, parlamentu i władzy sądowniczej, w polityce zagranicznej oraz bezpieczeństwa państwa; analizuje – z wykorzystaniem wyników badań opinii publicznej – poziom legitymizacji społecznej władzy prezydenckiej.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
analizuje charakter i uprawnienia głowy państwa polskiego od czasów odzyskania niepodległości do 1990 r.;
przedstawia sylwetki osób sprawujących urząd prezydenta w Polsce i ich osiągnięcia.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja;
analiza materiałów źródłowych;
rozwiązywanie ćwiczeń interaktywnych.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Przed lekcją uczniowie analizują treść e‑materiałów i osi czasu dotyczącą przemian, jakim ulegała pozycja ustrojowa głowy państwa od czasu utworzenia tego stanowiska aż do 1990 r. Ich zadaniem jest zanotowanie jednej, najważniejszej ich zdaniem kwestii decydującej o pozycji ustrojowej głowy państwa, określonej kolejnymi aktami konstytucyjnymi.
2. Dyskusja: „Które kwestie i dlaczego były kluczowe dla pozycji ustrojowej głowy państwa w kolejnych aktach konstytucyjnych? Prezydent silny czy o ograniczonych kompetencjach – co lepsze dla państwa i dlaczego?”.
3. Ćwiczenia interaktywne 2, 3, 6, 7, 8.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie pracują w parach lub grupach trzyosobowych. Każda para/grupa wybiera jednego z dwunastu prezydentów Polski uwzględnionych na osi czasu i wykonuje ćwiczenia 1 i 2 do multimedium.
2. Po upływie wyznaczonego czasu uczniowie prezentują rezultaty swojej pracy na forum klasy.
3. Dyskusja: „Którego z omawianych prezydentów chcielibyśmy widzieć jako głowę państwa dzisiaj?”. Chętne/wybrane osoby przedstawiają swoje propozycje i argumenty. Następnie przeprowadzane jest głosowanie.
4. Ćwiczenia interaktywne 1, 4 i 5.
Faza podsumowująca
1. W ramach podsumowania uczniowie w grupach lub wspólnie tworzą krzyżówkę za pomocą generatora (ćw. 1 w sekcji Linia chronologiczna).
Praca domowa:
Wybierz jednego z dwunastu prezydentów, których sylwetki przedstawione zostały na osi czasu. Poszukaj informacji o tej postaci i sporządź notatkę dotyczącą interesujących faktów z jego biografii oraz największych osiągnięć i porażek czasu jego urzędowania.
Materiały pomocnicze:
Uchwała Sejmu z dnia 20 lutego 1919 r. o powierzeniu Józefowi Piłsudskiemu dalszego sprawowania urzędu Naczelnika Państwa, prawo.sejm.gov.pl.
Ustawa Konstytucyjna z dnia 17 października 1992 o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym, prawo.sejm.gov.pl.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Na podstawie linii chronologicznej uczniowie mogą przygotować mapy myśli, które wykorzystają, by przygotować się do sprawdzianu wiadomości.