Autor: Jarosław Dyrda

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Polskie konstytucje na przykładzie artykułów henrykowskich i Konstytucji marcowej – podsumowanie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.

Uczeń:

14) przedstawia polskie tradycje demokratyczne na przykładzie podstawowych instytucji ustrojowych artykułów henrykowskich i Konstytucji marcowej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje polskie tradycje demokratyczne na przykładzie artykułów henrykowskich i Konstytucji marcowej;

• wyjaśnia podstawowe regulacje prawne zawarte w artykułach henrykowskich;

• rozumie rolę artykułów henrykowskich;

• analizuje fragmenty Konstytucji marcowej.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• burza mózgów;

• analiza źródeł ikonograficznych;

• praca z tekstem źródłowym.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Prezentacja tematu i celów lekcji.

2. Wprowadzenie do tematu prezentujące sytuację w Rzeczypospolitej pod koniec panowania Jagiellonów – geneza uchwalenia artykułów henrykowskich.

Faza realizacyjna

1. Artykuły henrykowskie – ich uchwalenie. Analiza obrazu Jana Matejki Potęga Rzeczypospolitej u zenitu. Złota wolność. Elekcja R.P. 1573. Burza mózgów na temat: „Jakie jest przesłanie tego obrazu?”.

2. Analiza głównych postanowień artykułów henrykowskich:

• wybór władcy;

• kompetencje króla;

• organizacja państwa;

• tolerancja religijna;

• prawo do oporu wobec władcy.

3. Analiza znaczenia artykułów henrykowskich dla państwa.

4. Geneza uchwalenia Konstytucji marcowej.

5. Prezentacja multimedialna pt. „Konstytucja marcowa 1921 roku – główne postanowienia”:

• analiza najważniejszych artykułów konstytucji;

• zapoznanie się z ikonografią związaną z Konstytucją marcową.

6. Wykonanie ćwiczeń do prezentacji multimedialnej.

Faza podsumowująca

1. W podsumowaniu zajęć zespół klasowy indywidualnie rozwiązuje ćwiczenia z modułu „Sprawdź się”.

Praca domowa:

Dokończenie ćwiczeń z modułu „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

1. Artykuły henrykowskie (11 maja 1573 r.), historia.org.pl.

2. Konstytucja marcowa – zgoda w trudnym czasie, polskieradio.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Prezentacja multimedialna może zostać wykorzystana do lekcji powtórzeniowej lub do pracy nad prezentacją na temat polskich konstytucji.