Dla nauczyciela
Autor: Jarosław Dyrda
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Polskie konstytucje na przykładzie artykułów henrykowskich i Konstytucji marcowej – podsumowanie
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.
Uczeń:
14) przedstawia polskie tradycje demokratyczne na przykładzie podstawowych instytucji ustrojowych artykułów henrykowskich i Konstytucji marcowej.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne:
Uczeń:
charakteryzuje polskie tradycje demokratyczne na przykładzie artykułów henrykowskich i Konstytucji marcowej;
wyjaśnia podstawowe regulacje prawne zawarte w artykułach henrykowskich;
rozumie rolę artykułów henrykowskich;
analizuje fragmenty Konstytucji marcowej.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
burza mózgów;
analiza źródeł ikonograficznych;
praca z tekstem źródłowym.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Prezentacja tematu i celów lekcji.
2. Wprowadzenie do tematu prezentujące sytuację w Rzeczypospolitej pod koniec panowania Jagiellonów – geneza uchwalenia artykułów henrykowskich.
Faza realizacyjna
1. Artykuły henrykowskie – ich uchwalenie. Analiza obrazu Jana Matejki Potęga Rzeczypospolitej u zenitu. Złota wolność. Elekcja R.P. 1573. Burza mózgów na temat: „Jakie jest przesłanie tego obrazu?”.
2. Analiza głównych postanowień artykułów henrykowskich:
wybór władcy;
kompetencje króla;
organizacja państwa;
tolerancja religijna;
prawo do oporu wobec władcy.
3. Analiza znaczenia artykułów henrykowskich dla państwa.
4. Geneza uchwalenia Konstytucji marcowej.
5. Prezentacja multimedialna pt. „Konstytucja marcowa 1921 roku – główne postanowienia”:
analiza najważniejszych artykułów konstytucji;
zapoznanie się z ikonografią związaną z Konstytucją marcową.
6. Wykonanie ćwiczeń do prezentacji multimedialnej.
Faza podsumowująca
1. W podsumowaniu zajęć zespół klasowy indywidualnie rozwiązuje ćwiczenia z modułu „Sprawdź się”.
Praca domowa:
Dokończenie ćwiczeń z modułu „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
1. Artykuły henrykowskie (11 maja 1573 r.), historia.org.pl.
2. Konstytucja marcowa – zgoda w trudnym czasie, polskieradio.pl.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Prezentacja multimedialna może zostać wykorzystana do lekcji powtórzeniowej lub do pracy nad prezentacją na temat polskich konstytucji.