Autor: Katarzyna Maćkowska

Temat: Bunt w filozofii Alberta Camusa

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele lekcji (językiem ucznia):

• Przedstawisz konsekwencje braku sensu życia ludzkiego według Alberta Camusa.

• Wyjaśnisz kategorię buntu według Alberta Camusa.

• Zastosujesz pojęcie człowieka absurdalnego w interpretacji egzystencjalizmu Alberta Camusa.

• Przedstawisz najważniejsze treści esejów Mit Syzyfa i Człowiek zbuntowany Alberta Camusa.

Cele operacyjne. Uczeń:

• wymienia ważniejsze pojęcia, zagadnienia i stanowiska głównych dyscyplin filozoficznych;

• umie stawiać pytania światopoglądowe (w tym moralne) i poszukiwać odpowiedzi na nie z wykorzystaniem wiedzy filozoficznej;

• umie pisać tekst (esej) filozoficzny, w którym – korzystając ze zdobytej wiedzy z zakresu logiki i historii filozofii – identyfikuje się i rozpatruje określone poglądy filozoficzne.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• burza mózgów;

• gra dydaktyczna.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel loguje się na platformę i wyświetla na tablicy stronę tytułową e‑materiału. Przedstawia uczniom temat lekcji oraz jej cele, a następnie wspólnie z nimi określa kryteria sukcesu.

2. Burza mózgów. Nauczyciel pisze na tablicy lub wyświetla słowo „bunt”. Zadaje uczniom pytanie: przeciwko czemu można się buntować w ciągu całego ludzkiego życia? Uczniowie w parach przygotowują swoje odpowiedzi, a następnie zapisują swoje propozycje na tablicy tak, aby powstała wspólna notatka. Nauczyciel pyta uczniów, które z wymienionych zagadnień można uznać za „bunt egzystencjalny”. Chętny uczeń podsumowuje ten etap lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Praca z materiałem źródłowym. Nauczyciel inicjuje rozmowę na temat treści zawartych w sekcji „Przeczytaj”. Następnie prosi uczniów, żeby w parach przygotowali krótkie interpretacje tekstów źródłowych: dwóch fragmentów Mitu Syzyfa oraz jednego Człowieka zbuntowanego. Ich zadaniem jest nazwać przedmiot buntu przedstawiony w trzech fragmentach, a następnie podać własny przykład podobnej sytuacji. Omówienie propozycji uczniowskich na forum klasy.

2. Praca z multimedium. Uczniowie dzielą się na zespoły i przystępują do gry edukacyjnej (quiz). Grupy rywalizują ze sobą, rozwiązując test na czas. Następnie każda z grup układa dla drużyny przeciwnej po jednym dodatkowym pytaniu.

3. Uczniowie indywidualnie rozwiązują ćwiczenia 1–4. Po wyznaczonym czasie sprawdzają swoje odpowiedzi wspólnie z nauczycielem.

Faza podsumowująca:

1. W ramach podsumowania uczniowie rozwiązują ćwiczenia nr 6 i 7.

2. Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

1. Napisz pracę na temat: Czy Syzyfa można uznać za człowieka szczęśliwego?

Materiały pomocnicze:

• Gadacz T., Historia filozofii XX wieku, Kraków 2009.

• Tatarkiewicz W., Historia filozofii, tom 3, Warszawa 2005.

• Szydłowska W., Albert Camus, Warszawa 2001.

• Mordarski R., Albert Camus - między absurdem a solidarnością, Bydgoszcz 1999.

• Walczak P., Metody aktywizujące w nauczaniu filozofii, w: „Analiza i egzystencja” 10 (2009).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać medium w sekcji „Gra edukacyjna” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.