Dla nauczyciela
Autor: Martyna Wojtowicz
Przedmiot: Historia
Temat: Śmierć wrogom rewolucji. Terror lat 1793‑1794
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum
Podstawa programowa:
zakres rozszerzony
XXV. Rewolucje XVIII w.
Uczeń: spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
2. charakteryzuje etapy rewolucji francuskiej i wyjaśnia specyfikę okresu jakobińskiego;
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
tłumaczy, jak to się stało, że w niespełna rok zgilotynowano tylu ludzi, ile liczy niejedno małe miasto;
wyjaśnia, w jaki sposób można manipulować opinią publiczną;
analizuje, dlaczego we Francji rok 1792 zamieniono na rok 1, a siedmiodniowy tydzień na dziesięciodniową dekadę.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza materiału źródłowego (porównawcza);
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Nauczyciel wyświetla na tablicy zawartość sekcji „Wprowadzenie”, przedstawia temat oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.
Nauczyciel inicjuje rozmowę wprowadzającą w temat lekcji.
Faza realizacyjna:
Praca z tekstem. Nauczyciel poleca, aby uczniowie indywidualnie zapoznali się z treścią w sekcji „Przeczytaj” dotyczącą terroru jakobińskiego i eliminowania przez jakobinów przeciwników. Każdy uczestnik zajęć podczas cichego czytania wynotowuje najważniejsze kwestie poruszone w tekście. Następnie wybrani uczniowie odczytują na głos swoje notatki. Pozostali mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.
Nauczyciel prosi, aby wskazana osoba (albo ochotnik) zapisała na tablicy najważniejsze wydarzenia oraz etapy terroru jakobińskiego.
Praca z multimedium. Nauczyciel odtwarza uczniom animację prezentującą republikański kalendarz i święta. Czyta polecenie 1 „Opisz w 4‑5 zdaniach, jak zmieniło się życie codzienne przeciętnego Francuza po wprowadzeniu republikańskich świąt i nowego kalendarza” i poleca uczniom, aby wykonali je w parach. Wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udziela też uczniom informacji zwrotnej.
W kolejnym kroku nauczyciel zadaje uczniom pytania: Jakie wartości władze rewolucyjne promowały za pośrednictwem nowych obyczajów? Dlaczego je wprowadzano? I czy działaniawładz przyniosły oczekiwane efekty? Uczniowie krótko dyskutują i zapisują wnioski w formie notatki.
Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia nr 1‑3, a następnie sprawdzają rozwiązanie z innym uczniem. Konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi. Wskazany uczeń przedstawia uzgodnione odpowiedzi. Po wykonaniu zadania nauczyciel wyświetla na tablicy wybrane odpowiedzi i następuje ich omówienie.
Uczniowie wykonują w grupie ćwiczenia nr 4‑6, po wykonaniu każdego ćwiczenia i uzgodnieniu przez każdą grupę wspólnego oraz jednoznacznego wyboru następuje omówienie rezultatów na forum klasy.
Faza podsumowująca:
Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.
Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów.
Praca domowa:
Wykonaj w domu ćwiczenia nr 7 i 8.
Materiały pomocnicze:
J. Baszkiewicz, Maksymilian Robespierre, Wrocław 1976.
J. Baszkiewicz, Historia Francji, Wrocław 1999.
J. Baszkiewicz, S. Meller, Rewolucja francuska 1789‑1794: społeczeństwo obywatelskie, Warszawa 1983.
A. Chwalba, Historia powszechna. Wiek XIX, Warszawa 2012.
Wskazówki metodyczne:
Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z sekcją „Animacja”, aby przygotować się do późniejszej pracy.