Autor: Martyna Wojtowicz

Temat: Śmierć wrogom rewolucji. Terror lat 1793‑1794

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

zakres rozszerzony

XXV. Rewolucje XVIII w.

Uczeń: spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:

2. charakteryzuje etapy rewolucji francuskiej i wyjaśnia specyfikę okresu jakobińskiego;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• tłumaczy, jak to się stało, że w niespełna rok zgilotynowano tylu ludzi, ile liczy niejedno małe miasto;

• wyjaśnia, w jaki sposób można manipulować opinią publiczną;

• analizuje, dlaczego we Francji rok 1792 zamieniono na rok 1, a siedmiodniowy tydzień na dziesięciodniową dekadę.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy zawartość sekcji „Wprowadzenie”, przedstawia temat oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel inicjuje rozmowę wprowadzającą w temat lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Nauczyciel poleca, aby uczniowie indywidualnie zapoznali się z treścią w sekcji „Przeczytaj” dotyczącą terroru jakobińskiego i eliminowania przez jakobinów przeciwników. Każdy uczestnik zajęć podczas cichego czytania wynotowuje najważniejsze kwestie poruszone w tekście. Następnie wybrani uczniowie odczytują na głos swoje notatki. Pozostali mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

2. Nauczyciel prosi, aby wskazana osoba (albo ochotnik) zapisała na tablicy najważniejsze wydarzenia oraz etapy terroru jakobińskiego.

3. Praca z multimedium. Nauczyciel odtwarza uczniom animację prezentującą republikański kalendarz i święta. Czyta polecenie 1 „Opisz w 4‑5 zdaniach, jak zmieniło się życie codzienne przeciętnego Francuza po wprowadzeniu republikańskich świąt i nowego kalendarza” i poleca uczniom, aby wykonali je w parach. Wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udziela też uczniom informacji zwrotnej.

4. W kolejnym kroku nauczyciel zadaje uczniom pytania: Jakie wartości władze rewolucyjne promowały za pośrednictwem nowych obyczajów? Dlaczego je wprowadzano? I czy działaniawładz przyniosły oczekiwane efekty? Uczniowie krótko dyskutują i zapisują wnioski w formie notatki.

5. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia nr 1‑3, a następnie sprawdzają rozwiązanie z innym uczniem. Konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi. Wskazany uczeń przedstawia uzgodnione odpowiedzi. Po wykonaniu zadania nauczyciel wyświetla na tablicy wybrane odpowiedzi i następuje ich omówienie.

6. Uczniowie wykonują w grupie ćwiczenia nr 4‑6, po wykonaniu każdego ćwiczenia i uzgodnieniu przez każdą grupę wspólnego oraz jednoznacznego wyboru następuje omówienie rezultatów na forum klasy.

Faza podsumowująca:

1. Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.

2. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

3. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów.

Praca domowa:

Wykonaj w domu ćwiczenia nr 7 i 8.

Materiały pomocnicze:

J. Baszkiewicz, Maksymilian Robespierre, Wrocław 1976.

J. Baszkiewicz, Historia Francji, Wrocław 1999.

J. Baszkiewicz, S. Meller, Rewolucja francuska 1789‑1794: społeczeństwo obywatelskie, Warszawa 1983.

A. Chwalba, Historia powszechna. Wiek XIX, Warszawa 2012.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z sekcją „Animacja”, aby przygotować się do późniejszej pracy.