Autor: Joanna Kalinowska

Przedmiot: Historia

Temat: Porzuceni sojusznicy czy nieudolni politycy? – postawa mocarstw zachodnich wobec Polski

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• omawia zobowiązania sojusznicze Francji i Anglii wobec Polski;

• wyjaśnia, z czego wynikała słabość Anglii i Stanów Zjednoczonych, a siła ZSRS w trakcie konferencji teherańskiej, na której zdecydowano, m.in. o przesunięciu Polski na Zachód;

• charakteryzuje postawę aliantów wobec Polski.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Porzuceni sojusznicy czy nieudolni politycy? – postawa mocarstw zachodnich wobec Polski”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Film” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy zawartość sekcji „Wprowadzenie”, przedstawia temat oraz cele zajęć. Przedstawia planowany przebieg zajęć.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel, przy użyciu dostępnego w panelu użytkownika raportu, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Uczniowie próbują intuicyjnie zadać pytania, na które odpowiedzą w trakcie lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Nauczyciel ocenia, na podstawie informacji na platformie, stan przygotowania uczniów do zajęć. Jeżeli jest ono niewystarczające, prosi o ciche zapoznanie się z treścią sekcji „Przeczytaj”. Jeżeli zaś uczestnicy zajęć zaznajomili się wcześniej z tekstem, prosi, aby w parach wynotowali minimum trzy najważniejsze, ich zdaniem, kwestie poruszone w e‑materiale. Następnie pary łączą się w grupy czteroosobowe i w czasie dyskusji wybierają wspólnie najważniejszy wątek. Na koniec każda z grup na forum przedstawia i argumentuje swój wybór.

2. Praca z multimedium („Film”). Nauczyciel przypomina o filmie, z którym uczniowie mieli zapoznać się przed zajęciami. Poleca wybranemu uczniowi, aby przeczytał polecenie nr 2: „Podaj genezę i opisz konflikt na linii Polska – ZSRS w latach 1941‑1945”. Poleca uczniom, aby podzielili się na 4‑osobowe grupy i opracowali w nich odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedź. W podobny sposób uczniowie wykonują polecenie nr 3, omawiając politykę Londynu względem Polski w czasie II wojny światowej.

3. Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). Prowadzący zapowiada, że uczniowie zapoznają się teraz z filmiem, w którym ekspert odnosi się do tematu lekcji. Poleca, aby uczniowie wynotowywali najważniejsze informacje w trakcie emisji filmu. Następnie nauczyciel, nawiązując do polecenia nr 3, zadaje uczniom pytanie: Czy zgadzacie się z tym wnioskiem eksperta, że Polska nie została porzucona przez Wielką Trójkę? Uczniowie przedstawiają swoje propozycje odpowiedzi wraz z argumentacją, krótko dyskutują.

Faza podsumowująca:

1. Jako podsumowanie lekcji „Porzuceni sojusznicy czy nieudolni politycy? – postawa mocarstw zachodnich wobec Polski” nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie również zamieszczają w swoim portfolio: Przypomniałam/Przypomniałem sobie, że... Co było dla mnie łatwe... Czego się nauczyłam/nauczyłem... Co sprawiało mi trudność...

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia nr 1 i 2 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

2. (Dla uczniów chętnych) Wykonaj polecenie nr 2 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

J. Łojek, Agresja 17 września. Studium aspektów politycznych, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1990.

J. Karski, Wielkie mocarstwa wobec Polski 1919‑1945, Wydawnictwo Poznańskie, 2019.

P. Korzeniowski, Flandria 1940, Wyd. Bellona, Warszawa 2013.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie mogą zapoznać się z filmami przed zajęciami i przygotować na ich podstawie do dyskusji na temat: Porzuceni sojusznicy czy nieudolni politycy? – postawa mocarstw zachodnich wobec Polski