Dla nauczyciela

Autor: Anna Grabarczyk

Przedmiot: Język polski

Temat: Tradycja i współczesność w filmach Andrzeja Wajdy

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:
6) odczytuje pozaliterackie teksty kultury, stosując kod właściwy w danej dziedzinie sztuki;
7) odróżnia dzieła kultury wysokiej od tekstów kultury popularnej, stosuje kryteria pozwalające odróżnić arcydzieło od kiczu.
III. Tworzenie wypowiedzi.
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
1) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;
4) zgodnie z normami formułuje pytania, odpowiedzi, oceny, redaguje informacje, uzasadnienia, komentarze, głos w dyskusji;
IV. Samokształcenie.
5. dokonuje krytycznej selekcji źródeł;
9. wykorzystuje multimedialne źródła informacji oraz dokonuje ich krytycznej oceny;
Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń: spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
4) porównuje teksty kultury, uwzględniając różnorodne konteksty;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • omówi twórczość Andrzeja Wajdy;

  • scharakteryzuje poetykę filmów Wajdy;

  • dostrzeże uniwersalność i ponadczasowość przekazu dzieł Wajdy.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • drama.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Nauczyciel prosi uczniów o obejrzenie w domu wybranego przez siebie filmu w reż. Andrzeja Wajdy. Zachęca również do wyszukania w sieci opinii krytyków filmowych na temat obejrzanego dzieła.

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel udostępnia uczniom e‑materiał i wprowadza ich w temat lekcji. Wraz uczniami ustala cele zajęć i kryteria sukcesu.

  2. Nauczyciel pyta uczniów, jakie filmy Wajdy obejrzeli, czy dany film był wierną adaptacją utworu literackiego, na bazie której powstał, czy są jednak znaczące różnice. Jeśli uczniowie obejrzeli film i znają również dokładnie treść utworu literackiego, podają konkretne przykłady różnic. Jeśli nie znają, dzielą się opiniami krytyków na temat filmu.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią sekcji „Przeczytaj”. Tworzą notatkę w formie mapy myśli podsumowującą wiedzę z tej części lekcji.

  2. Uczniowie zapoznają się z treścią sekcji „Linia chronologiczna”, następnie dobierają się w pary i wykonują polecenia 1 i 2. Wybrane osoby prezentują odpowiedzi.

  3. W kolejnym kroku uczniowie przygotowują się do napisania recenzji na temat filmu, który zobaczyli przed lekcją w domu. Nauczyciel pyta uczniów o ich wrażenia.
    Nauczyciel jako przykład prezentuje uczniom wybraną recenzję filmową. Uczniowie zapoznają się z treścią i z pomocą nauczyciela rozpoznają najważniejsze elementy formalne tego gatunku publicystycznego: a) ogólny zarys fabuły; b) analiza filmu, w tym: środków artystycznych, emocjonalności, porównanie z innymi filmami reżysera (lub innych); c) ocena dzieła. Uczniowie przystępują do napisania recenzji.

  4. Uczniowie zapoznają się z audiobookiem. Wyjaśniają, jaką paralelę pomiędzy Europą a filmem wyprowadził Andrzej Wajda oraz na czym polega zakorzenienie Wajdy w tradycji narodowej.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie wyjaśniają, dlaczego filmy Andrzeja Wajdy mogą być ważne dla Polaków. Wykonują również w ramach podsumowania oba ćwiczenia z sekcji „Audiobook”.

Praca domowa:

  1. Przygotuj prezentację multimedialną, w której podsumujesz zdobyte podczas lekcji wiadomości.

Materiały pomocnicze:

  • https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/9642/1/Miczka_Inspiracje_malarskie_w_Weselu_Andrzeja_Wajdy.pdf

  • https://culture.pl/pl/tworca/andrzej‑wajda

Wskazówki metodyczne

  • Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Linia chronologiczna”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.

Audiobook