Autorka: Anna Wąsiel‑Alberska

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Systemy partyjne we współczesnym świecie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

VII. Rywalizacja o władzę.

Uczeń:

4) przedstawia systemy partyjne w państwach niedemokratycznych – monopartyjny, partii hegemonicznej; wykazuje, że w państwach tego typu mogą istnieć systemy charakteryzujące się pozornym pluralizmem lub takie, w których partie nie mają realnego znaczenia;

5) przedstawia na przykładach poszczególnych państw systemy partyjne w państwach demokratycznych: dwupartyjny, dwublokowy, partii dominującej, dwóch partii dominujących, rozbicia wielopartyjnego, kooperacji partii.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• definiuje pojęcie systemu partyjnego;

• przedstawia cechy charakteryzujące relewantność partii politycznych;

• ocenia znaczenie rywalizacji i kooperacji dla instytucjonalizacji systemu partyjnego;

• uzasadnia znaczenie poparcia wyborczego dla siły ugrupowania w systemie partyjnym.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• burza mózgów;

• mapa myśli;

• analiza tekstu naukowego;

• kula śniegowa.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Metoda kuli śnieżnej. Uczniowie mają za zadanie stworzyć definicję pojęcia system partyjny.

• Uczniowie indywidualnie opracowują odpowiedź na zadane pytanie.

• Łączą się w pary, porównują swoje propozycje i spisują na osobnej kartce listę swoich wspólnych rozwiązań.

• Następnie gromadzą się w czwórkach i w podobny sposób konfrontują swoje stanowiska, a zebrane rozwiązania zapisują na nowej kartce. Odpowiedzi wraz z argumentami zostają zapisane na forum całej klasy.

2. Po wykonaniu zadania i ustaleniu przez uczniów definicji zostaje ona zweryfikowana i w razie potrzeby uzupełniona przez nauczyciela. Przedstawione zostają temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna

1. Po wspólnym uzgodnieniu definicji za pomocą mapy myśli scharakteryzowane zostają cechy współczesnych systemów partyjnych.

2. Uczniowie poproszeni są o znalezienie fragmentów tekstów Sartoriego i Blondela.

3. Po przeanalizowaniu tekstów klasa ma wskazać podobieństwa i różnice między teoriami obu politologów. Ich definicje zostają zapisane w formie tabeli na tablicy.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie podczas burzy mózgów zastanawiają się, jakie znaczenie we współczesnym świecie mają systemy partyjne.

2. Wybrana osoba podsumowuje dyskusję, tworząc na tablicy notatkę charakteryzującą funkcję systemów partyjnych.

Praca domowa:

Uczniowie poproszeni są o przygotowanie dwóch przykładów kształtowania się systemów partyjnych w państwach europejskich.

Materiały pomocnicze:

Andrzej Antoszewski, Ryszard Herbut, Demokracje zachodnioeuropejskie, Wrocław 2008.

(red.) Marek Bankowicz, Beata Kosowska‑Gąstoł, Systemy polityczne, Podręcznik akademicki, Kraków 2019.

Katarzyna Sobolewska‑Myślik, Partie i systemy partyjne na świecie, Warszawa 2004.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Prezentację multimedialną uczniowie mogą wykorzystać jako podsumowanie/uzupełnienie pracy uczniów z tekstami naukowymi.