Dla nauczyciela
Autorka: Anna Rabiega
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Indywidualizm i kolektywizm
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
II. Różnorodność kulturowa.
Uczeń:
5) analizuje cechy indywidualizmu i kolektywizmu w aspekcie psychospołecznym i instytucjonalnym; wykazuje zróżnicowanie psychokulturowe świata w tych aspektach.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
porównuje społeczeństwa o kolektywistycznej i indywidualistycznej kulturze;
wyjaśnia najbardziej charakterystyczne cechy społeczeństw kolektywistycznych i indywidualistycznych oraz wskazuje przykłady takich społeczeństw;
rozważa konsekwencje kultury kolektywistycznej i indywidualistycznej dla zachowania jednostki funkcjonującej w takiej kulturze.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
analiza materiałów źródłowych;
rozwiązywanie ćwiczeń interaktywnych;
debata oksfordzka;
burza mózgów.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Nauczyciel podaje temat i cele zajęć.
2. Uczniowie oglądają film i wspólnie realizują polecenia nr 1, 2 i 5 do medium bazowego za pomocą burzy mózgów.
Faza realizacyjna
1. Rozpoczynają się przygotowania do debaty oksfordzkiej na temat: „Tylko podejście indywidualistyczne zapewnia zdrowe funkcjonowanie jednostki i społeczeństwa”. Uczniowie wybierają osobę prowadzącą oraz sekretarza obrad. Klasa metodą losowania zostaje podzielona na dwie grupy, które będą reprezentować odmienne poglądy: zwolennicy tezy siadają po jednej stronie klasy, jej przeciwnicy – po drugiej. Nauczyciel przypomina zasady dyskusji i poucza prowadzącego o obowiązku ich pilnowania.
2. Odbywa się debata. Głos zabierają – na zmianę – przedstawiciele jednej i drugiej frakcji. Debata kończy się przeprowadzeniem głosowania. Jego przedmiotem jest pytanie postawione w tytule debaty. Sekretarz obrad zlicza głosy, osoba prowadząca ogłasza werdykt.
3. Nauczyciel przedstawia swoje uwagi dotyczące zakończonej dyskusji. Prezentuje argumenty obu stron, które powinny zostać użyte w toku dyskusji. Ocenia pracę osoby prowadzącej obrady.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie w parach rozwiązują ćwiczenia interaktywne nr: 2, 3, 5, 6 i 8.
Chętne/wybrane osoby przedstawiają swoje rozwiązania, pozostali weryfikują ich poprawność.
2. Uczniowie samodzielnie rozwiązują i sprawdzają pozostałe ćwiczenia interaktywne. Jeśli któreś z rozwiązań wzbudza wątpliwości lub kontrowersje, można je omówić na forum klasy.
Praca domowa:
Wykonanie ćwiczenia nr 6 z sekcji „Film”.
Materiały pomocnicze:
Caritas Polska, Różnice kulturowe: Kto ważniejszy jednostka czy grupa?, migranciwielkopolska.caritas.pl.
Tomasz Poskrobko, Indywidualizm i kolektywizm. Kulturowe uwarunkowania biznesu międzynarodowego, weif.uwb.edu.pl.
Felicjan Bylok, Między indywidualizmem a kolektywizmem w konsumpcji – konsumpcyjne innowacje społeczne, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” nr 326, 2017.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Film może posłużyć jako inspiracja do przygotowania uczniowskich prezentacji dotyczących różnic kulturowych.