Dla nauczyciela
Autor: Jarosław Dyrda
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: System monopartyjny w państwie niedemokratycznym
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
VII. Rywalizacja o władzę.
Uczeń:
4) przedstawia systemy partyjne w państwach niedemokratycznych – monopartyjny, partii hegemonicznej; wykazuje, że w państwach tego typu mogą istnieć systemy charakteryzujące się pozornym pluralizmem lub takie, w których partie nie mają realnego znaczenia.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje obywatelskie;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne:
Uczeń:
charakteryzuje systemy partyjne w państwach niedemokratycznych;
odróżnia system monopartyjny i system partii hegemonicznej;
analizuje przykład takiego państwa;
wykazuje, że w państwach niedemokratycznych może istnieć pozorny pluralizm.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm;
lekcja odwrócona.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
odwrócona klasa.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Uczniowie podzieleni na grupy przygotowują prezentacje dotyczące zagadnień poruszonych w sekcji „Przeczytaj”. Powinny one zawierać m.in. schematy, zdjęcia, materiały audio i wideo.
Faza wstępna:
Uczniowie indywidualnie przygotowują mapy myśli, w której umieszczają skojarzenia ze słowami hegemonia i absolutyzm. Wybrana lub chętna osoba zapisuje propozycje na tablicy. Pozostali uczniowie uzupełniają mapę swoimi pomysłami.
Wybrana osoba odczytuje temat lekcji: „System monopartyjny w państwie niedemokratycznym”, na forum klasy formułowane są cele zajęć.
Faza realizacyjna:
Przedstawienie uczniowskich prezentacji. Po każdej z nich następuje omówienie: uczniowie mogą zadawać pytania prelegentom, weryfikować i uzupełniać informacje.
Uczniowie zapoznają się z medium w sekcji „Animacja”. Tworzą notatkę w formie mapy pojęć. Następnie wykonują polecenia i ćwiczenia dołączone do materiału.
Praca w parach – przygotowanie argumentów do dyskusji dotyczącej zagadnień poruszonych w materiale w sekcji „Animacja”: pozory pluralizmu i PZPR jako partia państwowa. Po zakończeniu dyskusji wybrane osoby przedstawiają wnioski.
Dyskusja na temat: „Rola partii politycznych w państwach niedemokratycznych”. Uczniowie przedstawiają swoje argumenty, kontrargumenty i opinie. Na zakończenie chętna/wybrana osoba dokonuje podsumowania.
Uczniowie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenia nr 5–8. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi.
Faza podsumowująca:
Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.
Wybrana/chętna osoba ponownie odczytuje temat lekcji, następnie podsumowuje zajęcia, wskazując, czego się dowiedziała.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne, których nie rozwiązali na zajęciach.
Materiały pomocnicze:
W. Sokół, Żmigrodzki Marek (red.), Współczesne partie i systemy partyjne. Zagadnienia teorii i praktyki politycznej, Lublin 2005.
Mariusz Gulczyński, Andrzej Małkiewicz, Wiedza o partiach i systemach partyjnych, Wyd. Druktur, Warszawa 2008.
Współczesne systemy polityczne, pod. red. M. Żmigrodzkiego, B. Dziemiodok‑Olszewskiej, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2013.
Dziak Waldemar J., Sajewski Krzysztof, Korea Północna. Wewnętrzne wektory trwania, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2016.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Animacja” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.