Autor: Jarosław Dyrda

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: System monopartyjny w państwie niedemokratycznym

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

VII. Rywalizacja o władzę.

Uczeń:

4) przedstawia systemy partyjne w państwach niedemokratycznych – monopartyjny, partii hegemonicznej; wykazuje, że w państwach tego typu mogą istnieć systemy charakteryzujące się pozornym pluralizmem lub takie, w których partie nie mają realnego znaczenia.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • charakteryzuje systemy partyjne w państwach niedemokratycznych;

  • odróżnia system monopartyjny i system partii hegemonicznej;

  • analizuje przykład takiego państwa;

  • wykazuje, że w państwach niedemokratycznych może istnieć pozorny pluralizm.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm;

  • lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja;

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • odwrócona klasa.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Uczniowie podzieleni na grupy przygotowują prezentacje dotyczące zagadnień poruszonych w sekcji „Przeczytaj”. Powinny one zawierać m.in. schematy, zdjęcia, materiały audio i wideo.

Faza wstępna:

  1. Uczniowie indywidualnie przygotowują mapy myśli, w której umieszczają skojarzenia ze słowami hegemonia i absolutyzm. Wybrana lub chętna osoba zapisuje propozycje na tablicy. Pozostali uczniowie uzupełniają mapę swoimi pomysłami.

  2. Wybrana osoba odczytuje temat lekcji: „System monopartyjny w państwie niedemokratycznym”, na forum klasy formułowane są cele zajęć.

Faza realizacyjna:

  1. Przedstawienie uczniowskich prezentacji. Po każdej z nich następuje omówienie: uczniowie mogą zadawać pytania prelegentom, weryfikować i uzupełniać informacje.

  2. Uczniowie zapoznają się z medium w sekcji „Animacja”. Tworzą notatkę w formie mapy pojęć. Następnie wykonują polecenia i ćwiczenia dołączone do materiału.

  3. Praca w parach – przygotowanie argumentów do dyskusji dotyczącej zagadnień poruszonych w materiale w sekcji „Animacja”: pozory pluralizmu i PZPR jako partia państwowa. Po zakończeniu dyskusji wybrane osoby przedstawiają wnioski.

  4. Dyskusja na temat: „Rola partii politycznych w państwach niedemokratycznych”. Uczniowie przedstawiają swoje argumenty, kontrargumenty i opinie. Na zakończenie chętna/wybrana osoba dokonuje podsumowania.

  5. Uczniowie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenia nr 5–8. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

  1. Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.

  2. Wybrana/chętna osoba ponownie odczytuje temat lekcji, następnie podsumowuje zajęcia, wskazując, czego się dowiedziała.

Praca domowa:

  1. Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne, których nie rozwiązali na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

  • W. Sokół, Żmigrodzki Marek (red.), Współczesne partie i systemy partyjne. Zagadnienia teorii i praktyki politycznej, Lublin 2005.

  • Mariusz Gulczyński, Andrzej Małkiewicz, Wiedza o partiach i systemach partyjnych, Wyd. Druktur, Warszawa 2008.

  • Współczesne systemy polityczne, pod. red. M. Żmigrodzkiego, B. Dziemiodok‑Olszewskiej, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2013.

  • Dziak Waldemar J., Sajewski Krzysztof, Korea Północna. Wewnętrzne wektory trwania, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2016.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

  • Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Animacja” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.