Dla nauczyciela
Autor: Anna Juwan
Przedmiot: Biologia
Temat: Zgadnij, jakim jestem stawonogiem
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Sklasyfikujesz organizm jako przedstawiciela stawonogów.
Określisz przynależność taksonomiczną danego stawonoga na podstawie podanych cech.
Uporządkujesz cechy różnicujące podane taksony stawonogów.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem komputera;
ćwiczenia interaktywne;
gra dydaktyczna.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z dostępem do internetu dla uczniów;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Zgadnij, jakim jestem stawonogiem”. Prosi uczestników zajęć o rozwiązanie ćwiczeń nr 1 i 2 z sekcji „Sprawdź się” na podstawie treści w sekcji „Przeczytaj”.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.
Wprowadzenie do tematu. Nauczyciel sprawdza wykonanie ćwiczeń nr 1 i 2. Następnie zadaje uczniom pytanie:
– Jakie cechy wspólne występują u stawonogów?
Wybrana osoba wszystkie odpowiedzi zapisuje na tablicy.
Faza realizacyjna:
Praca w grupach. Nauczyciel przygotowuje cztery paski z nazwami podtypów stawonogów (skorupiaki, pajęczaki, wije, owady). Uczniowie dzielą się na grupy – każdy zespół losuje jeden z pasków. Następnie grupy opracowują opis cech wybranego gatunku stawonoga należącego do wylosowanego podtypu i przedstawiają go innym zespołom, które mają za zadanie określić przynależność taksonomiczną opisanego zwierzęcia.
Praca z multimedium („Gra edukacyjna”). Uczniowie dzielą się na zespoły i rozwiązują pytania quizowe. Nauczyciel wraz z uczniami określa zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na liczbę poprawnych odpowiedzi). Przeprowadzenie gry w klasie. Nauczyciel lub wybrany uczeń dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel ogłasza zwycięską drużynę.
Utrwalenie wiedzy i umiejętności. Uczniowie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenie nr 8 (w którym mają za zadanie, na podstawie zdjęcia, podać trzy cechy budowy morfologicznej pszczoły miodnej, które występują wyłącznie u owadów) z sekcji „Sprawdź się”. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i formułują wspólne uzasadnienia. Nauczyciel w razie potrzeby naprowadza ich na prawidłowy tok rozumowania. Chętni prezentują odpowiedzi na forum klasy. Nauczyciel udziela informacji zwrotnej.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel prosi uczniów o rozwinięcie zdań: „Dziś nauczyłem/nauczyłam się…”, „Zrozumiałem/zrozumiałam, że…”, „Zaskoczyło mnie…”, „Dowiedziałem/dowiedziałam się...”.
Nauczyciel wyświetla treści zawarte w sekcji „Wprowadzenie” i na ich podstawie dokonuje podsumowania najważniejszych informacji przedstawionych na lekcji. Wyjaśnia także wątpliwości uczniów.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia od 3 do 7 z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Jane B. Reece i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2021.
„Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.
Dodatkowe wskazówki metodyczne:
Nauczyciel może wykorzystać medium zamieszczone w sekcji „Gra edukacyjna” na lekcji „Przegląd i znaczenie stawonogów w przyrodzie i dla człowieka”.