Dla nauczyciela
Scenariusz
Autor
Learnetic SA
Temat zajęć
Zasoby wody i ich ochrona
Grupa docelowa
Szkoła gimnazjalna, klasa 3
Szkoła ponadpodstawowa
Ogólny cel kształcenia
Uczeń prezentuje postawę szacunku wobec wszystkich istot żywych oraz odpowiedzialnego i świadomego korzystania z dóbr przyrody.
Kształtowane kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w języku ojczystym,
kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne,
umiejętność uczenia się.
Cele operacyjne (szczegółowe)
Uczeń:
opisuje zasoby wodne Ziemi
wskazuje źródła zanieczyszczeń wody
opisuje sposoby oszczędzania wody
omawia metody ochrony zasobów wodnych Ziemi
Metody / techniki kształcenia
metoda problemowa – odkrywcza
prezentacja ustna / multimedialna
dyskusja
Formy organizacji pracy
indywidualna
grupowa
zbiorowa
Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca:
Czynności organizacyjne.
Przedstawienie celu zajęć. Nauczyciel pyta uczniów, jakie znają przyczyny zanieczyszczeń wody i kto ich zdaniem może tym zanieczyszczeniom przeciwdziałać. Następnie informuje, że podczas lekcji uczniowie dowiedzą się, jaki udział w zanieczyszczaniu wód na Ziemi ma pojedynczy człowiek. Będą także poszukiwać sposobów zmniejszenia ilości tych zanieczyszczeń.
Zapisanie tematu lekcji.
Faza realizacyjna
Nauczyciel dzieli uczniów na siedem grup. Każda grupa losuje jeden z poniższych sposobów wykorzystywania wody przez człowieka:
Chłodzenie urządzeń energetycznych i mechanicznych,
Wypoczynek i rekreacja,
Napój i środek utrzy
mania higieny,
Element procesów produkcyjnych,
Źródło energii odnawialnej,
Droga masowego transportu towarów,
Surowiec w produkcji: rolnej, spożywczej, chemicznej i innych.
Każdej z grup nauczyciel rozdaje teksty źródłowe dotyczące wylosowanego przez nią tematu.
Następnie nauczyciel informuje uczniów, że ich zadaniem jest przygotowanie na podstawie otrzymanych materiałów źródłowych (http://www.planetaziemia.pan.pl/GRAF_aktual‑2009/Wody.pdf – Woda. Jakim celom służy i jak ją wykorzystywać, http://naszaziemia.pl/wiedza/woda‑kropla‑do‑kropli/ – Fundacja Nasza Ziemi, Woda kropla po kropli, http://iche2002.pl/ – Gospodarka wodna), podręcznika, wiedzy własnej i Internetu odpowiedzi na dwa pytania zasygnalizowane w fazie wprowadzającej lekcji:
W jaki sposób przyczyniam się do zanieczyszczania wody.
Co mogę zrobić, aby zmniejszyć swój udział w zużyciu wody i powstawaniu zanieczyszczeń.
Każda z grup ma przygotować odpowiedzi na powyższe pytania w odniesieniu do wylosowanego sposobu wykorzystania wody. Odpowiedzi mają być przygotowane w formie krótkiej (2–3 minuty) prezentacji ustnej.
Jeżeli istnieje taka techniczna możliwość, uczniowie mogą przygotować prezentacje multimedialne na komputerze. Wówczas będą one prezentowane na ekranie.
Uczniowie przygotowują prezentacje. Nauczyciel podchodzi do każdej grupy. Wyjaśnia niejasności, ukierunkowuje tok myślenia, przy niektórych tematach (szczególnie: źródło energii odnawialnej, droga masowego transportu towarów) podpowiada, jeżeli to konieczne, jakie są przyczyny zanieczyszczeń powstających w tych dziedzinach gospodarki człowieka i jaki jest udział w powstawaniu tych zanieczyszczeń każdego człowieka.
Po upływie czasu wyznaczonego na przygotowanie prezentacji nauczyciel informuje uczniów, że obejrzą teraz film dotyczący ochrony zasobów wodnych naszej planety. W filmie będą zawarte między innymi informacje dotyczące tematów prezentacji każdej z grup.
Uczniowie oglądają film pt. Zasoby wody i ich ochrona. W trakcie projekcji mogą uzupełniać swoje prezentacje informacjami z filmu.
Po zakończeniu projekcji nauczyciel prosi każdą z grup o przedstawienie krótkiej prezentacji na forum klasy. Uczniowie przedstawiają ustnie lub, w wypadku prezentacji multimedialnych, na ekranie przygotowane informacje. Wnioski dotyczące sposobów ograniczenia zużycia i zanieczyszczenia wody przez młodego człowieka, po korekcie merytorycznej nauczyciela, są zapisywane na tablicy. Po zakończeniu wystąpień wszystkich grup zebranie na tablicy wnioski uczniowie zapisują do zeszytu jako notatkę z lekcji.
W wypadku prezentacji multimedialnych wnioski, po korekcie merytorycznej nauczyciela, muszą być od razu po wystąpieniu każdej z grup zapisywane przez uczniów do zeszytu.
Faza podsumowująca
Nauczyciel sprawdza wiedzę uczniów zdobytą na lekcji inicjując dyskusję na temat: Które działania młodych ludzi mogą najbardziej istotnie wpłynąć na ograniczenia zanieczyszczenia wody.
Praca domowa
Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia interaktywne stanowiące uzupełnienie do materiału filmowego.
Na podstawie dostępnej literatury i Internetu uczniowie przygotowują krótkie informacje na temat sposobów działania różnych rodzajów oczyszczalni ścieków: chemicznej, biologicznej i mechanicznej, z zaznaczeniem różnic między nimi.
Metryczka
Tytuł
Zasoby wody i ich ochrona.
Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego e‑materiał się odnosi
Zasoby wody i ich ochrona.
Przedmiot
Biologia
Etap edukacyjny
Szkoła gimnazjalna, klasa 3
Szkoła ponadpodstawowa
Podstawa programowa
Uczeń:
proponuje działania ograniczające zużycie wody i energii elektrycznej oraz wytwarzanie odpadów w gospodarstwach domowych.
Nowa podstawa programowa
Uczeń:
wykazuje wpływ działalności człowieka na różnorodność biologiczną.
przedstawia istotę zrównoważonego rozwoju
Kompetencje kluczowe
Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 18.12.2006. Kompetencje kluczowe:
porozumiewanie się w języku ojczystym,
kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne,
umiejętność uczenia się.
Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia
Uczeń:
opisuje źródła zanieczyszczeń wody
omawia sposoby oszczędzania wody
omawia zasady ochrony zasobów wodnych Ziemi w kontekście idei zrównoważonego rozwoju
Powiązania z e‑podręcznikiem
http://www.epodreczniki.pl/reader/c/140129/v/latest/t/student‑canon/m/i0lfXvni0W