Autor: Katarzyna Lewandowska

Temat: Co po Nowej Fali? Poezja polska w latach 1986–1996

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

• charakteryzuje pokolenie literackie, które pojawiło się w polskiej poezji po Nowej Fali,

• określa sytuację liryczną analizowanych wierszy współczesnych poetów,

• interpretuje wiersze m.in. Piotra Sommera, Krzysztofa Siwczyka, Andrzeja Sosnowskiego.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem e‑podręcznika;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza).

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego;

• praca w parach.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Co po Nowej Fali? Poezja polska w latach 1986–1996”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Film” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i rozwiązywać zadania.

Faza wprowadzająca:

1. Wyświetlenie na tablicy treści zawartych w sekcji „Wprowadzenie”. Określenie przez nauczyciela wiążących dla uczniów kryteriów sukcesu.

2. Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: nauczyciel przypomina, czym charakteryzowała się twórczość poetów Nowej Fali, kto należał do tej formacji, kiedy i w jakich warunkach społeczno‑historycznych funkcjonowała. Może skorzystać z e‑materiałów: 1167 Program Nowej Fali w ujęciu Stanisława Barańczaka i 1099 Odkłamywanie świata w poezji Nowej Fali.

3. Podanie celu i tematu zajęć.

Faza realizacyjna:

1. Faza realizacyjna rozpoczyna się od przypomnienia najważniejszych informacji z wykładu eksperta, dotyczącego pokolenia poetyckiego lat 1986–1996.
   Uczniowie wspólnie ustalają odpowiedź na pytanie: czym jest pokolenie w historii literatury i czemu służy wyodrębnianie pokoleń literackich.

2. Polecenie 2: Scharakteryzuj dwa pokolenia literackie, o których jest mowa w wykładzie, uczniowie wykonują w parach. Po upływie ustalonego czasu nauczyciel prosi o przedstawienie odpowiedzi kilka wybranych osób.

3. Uczniowie dzielą się na 3 grupy, w których będą pracować nad interpretację wierszy współczesnych poetów.
   Grupa 1: Marcin Świetlicki, ***, Piotr Sommer, Korekta
   Grupa 2: Krzysztof Siwczyk, Dzikie dzieci
   Grupa 3: Andrzej Sosnowski, Rozmowa na wycieczce.
   Przekład intersemiotyczny. Pierwsze polecenie dla wszystkich grup brzmi: wyszukajcie w internecie utwór muzyczny, który waszym zdaniem dobrze oddaje nastrój lub wymowę wiersza (wierszy), nad którym pracujecie.
   Następnie przedstawiciel każdego zespołu odczytuje wiersz, a grupa ilustruje tekst utworem muzycznym. Uczniowie uzasadniają swój wybór, członkowie pozostałych grup i nauczyciel mogą go skomentować.
   Później zespoły przystępują do pracy nad interpretacją wierszy. Pomocne w ich pracy mogą być ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”: gr. 1: ćw. 4 i 5; gr. 2: ćw. 6‑8, gr. 3: ćw. 9.
   Po upływie ustalonego czasu liderzy grup przedstawiają propozycje odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

1. W podsumowaniu pracy interpretacyjnej uczniowie wypisują charakterystyczne cechy twórczości poetów, którzy nastąpili po Nowej Fali.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćw. 1‑3 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

• „Kwartalnik Literacko‑Kulturalny LiryDram” nr 27, kwiecień‑czerwiec 2020.

• Małgorzata Peroń, „Ośmielona wyobraźnia” Romana Honeta, „Nowy Napis Co Tydzień” 2019, nr 3.

Wskazówki metodyczne

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Film” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.