Sprawdź się
Co wiesz o poezji najnowszej? Rozwiąż krótki quiz.
Zapoznaj się z fragmentem szkicu krytycznego o Czesławie Miłoszu. Zaznacz pojęcie, które najtrafniej opisuje sytuację w poezji polskiej po śmierci Miłosza.
Świat na brudno. Szkice o poezji i krytyceKiedy umarł, jeden z młodych poetów mówił w radiu, że skończyła się nie tylko epoka wielkości, ale i czas supremacjisupremacji, uciążliwego władztwa, jakie Miłosz sprawował nad polską literaturą, że teraz nareszcie rozwiążą się języki.
Źródło: Piotr Śliwiński, Świat na brudno. Szkice o poezji i krytyce, Warszawa 2007, s. 119.
Zapoznaj się z fragmentem wiersza Marcina Świetlickiego z tomu Zimne kraje (1981), a następnie dokonaj jego analizy. Zaznacz poprawne stwierdzenia dotyczące tekstu.
***Dlaczego twój niepokój tak obraca się
wokół wyrazów: więzienie, powstanie,
zachód, wschód, wolność, wyżywienie,
dostęp do tego‑tamtego, więźniowie
polityczni?
To są małe wyrazy, to są wyrazy najmniejsze,
dlaczego właśnie o nie zawadza twój język?
[…]Źródło: Marcin Świetlicki, ***, [w:] Zimne kraje. Wiersze 1980–1990, Warszawa 2002, s. 9.
Zapoznaj się z wierszem Piotra Sommera Korekta i wykonaj następujące polecenia:
1) Ustal, kim jest podmiot liryczny wiersza.
2) Podaj odbiorcę tekstu.
3) Wyjaśnij, kim może być wspomniany w utworze korektor.
4) Wyjaśnij sens metafory zawartej w końcowych wersach utworu.
KorektaNie przejmuj się przecinkami, te wszystkie
znaki przestankowe, dwukropki, średniki
i myślniki, które tak skrupulatnie
zaznaczasz, zostaną, mocą nieuwagi
korektora, przeoczone; twój rytm
zdania, myślenia, języka
okaże się mniej ważny, niż się
spodziewałeś, czy może niż chciałeś.
To były wszystko pobożne życzenia –
nie będziesz czytany do muzyki mowy
ale do zgiełku rzeczy.Źródło: Piotr Sommer, Korekta, [w:] Po ciemku też, Poznań 2013, s. 179.
Zapoznaj się z wierszem Krzysztofa Siwczyka z tomu Dzikie dzieci (1995).
Zinterpretuj tytuł utworu.
Dzikie dzieciJesień w kościele Jeszcze nie grzeją Zimno
Stoję przed krzyżem koloru zakalca
Wypłukane do żywego metalu - milionem dotyków -
stopy Chrystusa są zziębnięte jak poręcze
w porannych autobusachDo kościoła wchodzi dwójka dzieci piszcząc
styropianem znalezionym obok sklepu meblowego
Kończą jeść słonecznik Zamykają pointą
jakiś brzydki kawał i cichną
zatrzymując się przed ChrystusemNagle dziewczynka z tłustymi włosami i
napuchniętymi węzłami chłonnymi podchodzi
do Chrystusa i zaczyna Go łaskotać
w kierunku od pięt do najmniejszego palca
Chłopak melduje o wyrazie twarzy łaskotanegoNie wiem dlaczego ale podchodzę do nich i
już razem łaskoczemy różnymi technikami
zmarzniętego Boga Odczekujemy chwilę i dalej
Postanawiamy robić to tak długo
aż coś się zmieniCzekamy nie mówiąc do siebie
NasłuchujemyCzekam
NasłuchujęŹródło: Krzysztof Siwczyk, Dzikie dzieci, [w:] tegoż, Dzikie dzieci, Bydgoszcz 1995, s. 37.
Określ sytuację liryczną wiersza Dzikie dzieci. W tym celu uzupełnij tabelę.
Zapoznaj się z wierszem Andrzeja Sosnowskiego Rozmowa na wycieczce. Przedstaw w formie mapy myśli wyrażoną w wierszu opozycję kiedyś – teraz. Uzupełnij mapę myśli odpowiednimi cytatami.
Zapoznaj się z wierszem Andrzeja Sosnowskiego Rozmowa na wycieczce. Przedstaw w formie wypunktowania wyrażoną w wierszu opozycję kiedyś – teraz. Uzupełnij wypunktowanie odpowiednimi cytatami.
Rozmowa na wycieczceTyle tu stokrotek, zawilców, niezapominajek —
spróbuj zapamiętać, gdy śpiew znad horyzontu
ściera zmarszczki z czoła i kołysze pamięć
przed dryfem umysłu w słabym prądzie nocy.
Bo sny dosłowne jak świerszczyk zostały daleko,
gdzie płacz rewolucjonisty nad Heglem.Ale kiedy to było? Kiedyś na każdym kroku
cios obuchem sensu, dziś tylko niuanse,
związki między kometą i wielorybami
w nurcie Sacramento, akwenach Alaski.
I sny raczej misterne, w których ona pragnie
pójść do spowiedzi, a ksiądz na to: „Szaleństwo —jeżeli popełnisz drogocenny błąd
może się narodzi nowe społeczeństwo”.Wydoroślałe jak Bóg w nawiasie ekologii
te sny, te marzenia wpierw kończą na bruku,
a potem pod mostem i na samym dnie.
Jak opłatek dzielimy los tych wielorybów.
Czyżby? Kiedy świat niby luźna twarz
powoli zastyga wokół czyjegoś uśmiechu?Źródło: Andrzej Sosnowski, Rozmowa na wycieczce, [w:] Życie na Korei, Warszawa 2006, s. 8.
- Nazwa kategorii: Dwa plany czasowe
- Nazwa kategorii: kiedyś
- Nazwa kategorii: teraz Koniec elementów należących do kategorii Dwa plany czasowe
- Elementy należące do kategorii Dwa plany czasowe
Na podstawie utworów poetyckich zacytowanych w lekcji ustal i opisz, czym charakteryzuje się twórczość poetów, którzy nastąpili po Nowej Fali.