Dla nauczyciela
Autor: Anna Grabarczyk
Przedmiot: Język polski
Temat: Etos rycerski we współczesnym świecie
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne. Uczeń:
pozna teksty kultury nawiązujące do tradycji rycerskich;
wyjaśni fenomen popularności ideałów rycerskich w filmach fantasy;
powiąże ideały rycerskie z wartościami etycznymi;
przeanalizuje funkcjonowanie etosu rycerza w tekstach kultury przeznaczonych dla młodych odbiorców.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
praca z tekstem;
prezentacja;
śniegowa kula.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel udostępnia uczniom e‑materiał Etos rycerski we współczesnym świecie. Prosi o zapoznanie się z tekstami z sekcji „Przeczytaj”. Chętni uczniowie (indywidualnie lub w parach) przygotowują krótkie prezentacje, które mają zachęcić do zainteresowania się tematem:
- Rycerz w filmie i w świecie wirtualnym.
- Śledzimy rycerskie tradycje.
- Współczesny odpowiednik rycerza.
Faza wprowadzająca:
Lekcja rozpoczyna się od przedstawienia opracowanych przez uczniów tematów. Nauczyciel zadaje również pytania, np.: Dlaczego współcześni twórcy często wykorzystują motywy ze średniowiecznych legend rycerskich? Które motywy związane z kulturą rycerską pojawiają się najczęściej?
Faza realizacyjna:
Nauczyciel pyta uczniów, czy znają filmy fantasy, których bohaterami są rycerze. Następnie odtwarza multimedium i uczniowie zapoznają się z zamieszczonymi tam treściami. Następnie w parach określają, jakie cechy rycerskie są eksponowane w filmach fantasy.
Uczniowie przechodzą do sekcji „Sprawdź się”. Indywidualnie wykonują ćwiczenia 1, 2 i 5. Nauczyciel weryfikuje poprawność odpowiedzi.
Uczniowie dobierają się w pary. Ćwiczenia 3, 4 oraz 6 wykonują w dwójkach. Przedstawiciel zespołu przedstawia rozwiązania po upływie określonego przez nauczyciela czasu.
Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia nr 7 i 8 (sekcja „Sprawdź się”). Następnie łączą się w pary, potem w czwórki (metoda kuli śniegowej). Dyskutują na temat różnic między rycerzem średniowiecznym a żołnierzem walczącym w obronie kraju. Zapisują swoje opinie. Po wykonaniu zadania nauczyciel prosi o przedstawienie wniosków i ewentualny komentarz.
Faza podsumowująca:
Na zakończenie zajęć następuje wspólne wykonanie mapy myśli wokół słowa RYCERZ. Mogą pojawić się różne hasła, np. legenda, etos, Okrągły Stół, wojna, honor, Bóg, ojczyzna, miecz, przysięga, kodeks, służba, pojedynek, wierność, zemsta, turniej, dama serca.
Praca domowa:
Wyjaśnij przyczyny popularności bohaterów‑rycerzy w filmach fantasy. Rozważ, które, twoim zdaniem, cechy rycerskie mogą być atrakcyjne dla współczesnego widza.
Materiały pomocnicze:
film Mroczny rycerz, reż. Ch. Nolan, 2008.
gra Wiedźmin 3: Dziki Gon, 2015.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Galeria zdjęć interaktywnych” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.