Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Autor: Anna Grabarczyk

Przedmiot: Język polski

Temat: Etos rycerski we współczesnym świecie

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
9) rozpoznaje tematykę i problematykę poznanych tekstów oraz jej związek z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddaje ją refleksji;
10) rozpoznaje w utworze sposoby kreowania: świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; interpretuje je i wartościuje;
11) rozumie pojęcie motywu literackiego i toposu, rozpoznaje podstawowe motywy i toposy oraz dostrzega żywotność motywów biblijnych i antycznych w utworach literackich; określa ich rolę w tworzeniu znaczeń uniwersalnych;
14) przedstawia propozycję interpretacji utworu, wskazuje w tekście miejsca, które mogą stanowić argumenty na poparcie jego propozycji interpretacyjnej;
III. Tworzenie wypowiedzi.
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
1) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;
4) zgodnie z normami formułuje pytania, odpowiedzi, oceny, redaguje informacje, uzasadnienia, komentarze, głos w dyskusji;
10) w interpretacji przedstawia propozycję odczytania tekstu, formułuje argumenty na podstawie tekstu oraz znanych kontekstów, w tym własnego doświadczenia, przeprowadza logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów;
11) stosuje zasady poprawności językowej i stylistycznej w tworzeniu własnego tekstu; potrafi weryfikować własne decyzje poprawnościowe;
12) wykorzystuje wiedzę o języku w pracy redakcyjnej nad tekstem własnym, dokonuje korekty tekstu własnego, stosuje kryteria poprawności językowej.
IV. Samokształcenie.
9. wykorzystuje multimedialne źródła informacji oraz dokonuje ich krytycznej oceny;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • pozna teksty kultury nawiązujące do tradycji rycerskich;

  • wyjaśni fenomen popularności ideałów rycerskich w filmach fantasy;

  • powiąże ideały rycerskie z wartościami etycznymi;

  • przeanalizuje funkcjonowanie etosu rycerza w tekstach kultury przeznaczonych dla młodych odbiorców.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • praca z tekstem;

  • prezentacja;

  • śniegowa kula.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Nauczyciel udostępnia uczniom e‑materiał Etos rycerski we współczesnym świecie. Prosi o zapoznanie się z tekstami z sekcji „Przeczytaj”. Chętni uczniowie (indywidualnie lub w parach) przygotowują krótkie prezentacje, które mają zachęcić do zainteresowania się tematem:
    - Rycerz w filmie i w świecie wirtualnym.
    - Śledzimy rycerskie tradycje.
    - Współczesny odpowiednik rycerza.

Faza wprowadzająca:

  1. Lekcja rozpoczyna się od przedstawienia opracowanych przez uczniów tematów. Nauczyciel zadaje również pytania, np.: Dlaczego współcześni twórcy często wykorzystują motywy ze średniowiecznych legend rycerskich? Które motywy związane z kulturą rycerską pojawiają się najczęściej?

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel pyta uczniów, czy znają filmy fantasy, których bohaterami są rycerze. Następnie odtwarza multimedium i uczniowie zapoznają się z zamieszczonymi tam treściami. Następnie w parach określają, jakie cechy rycerskie są eksponowane w filmach fantasy.

  2. Uczniowie przechodzą do sekcji „Sprawdź się”. Indywidualnie wykonują ćwiczenia 1, 2 i 5. Nauczyciel weryfikuje poprawność odpowiedzi.

  3. Uczniowie dobierają się w pary. Ćwiczenia 3, 4 oraz 6 wykonują w dwójkach. Przedstawiciel zespołu przedstawia rozwiązania po upływie określonego przez nauczyciela czasu.

  4. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia nr 7 i 8 (sekcja „Sprawdź się”). Następnie łączą się w pary, potem w czwórki (metoda kuli śniegowej). Dyskutują na temat różnic między rycerzem średniowiecznym a żołnierzem walczącym w obronie kraju. Zapisują swoje opinie. Po wykonaniu zadania nauczyciel prosi o przedstawienie wniosków i ewentualny komentarz.

Faza podsumowująca:

  1. Na zakończenie zajęć następuje wspólne wykonanie mapy myśli wokół słowa RYCERZ. Mogą pojawić się różne hasła, np. legenda, etos, Okrągły Stół, wojna, honor, Bóg, ojczyzna, miecz, przysięga, kodeks, służba, pojedynek, wierność, zemsta, turniej, dama serca.

Praca domowa:

  1. Wyjaśnij przyczyny popularności bohaterów‑rycerzy w filmach fantasy. Rozważ, które, twoim zdaniem, cechy rycerskie mogą być atrakcyjne dla współczesnego widza.

Materiały pomocnicze:

  • film Mroczny rycerz, reż. Ch. Nolan, 2008.

  • gra Wiedźmin 3: Dziki Gon, 2015.

Wskazówki metodyczne

  • Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Galeria zdjęć interaktywnych” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.