Dla nauczyciela
Autorka: Małgorzata Krzeszowska
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Typy i funkcje rodziny
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
I. Człowiek i społeczeństwo.
Uczeń:
2) charakteryzuje – z wykorzystaniem wyników badań opinii publicznej – współczesne typy rodziny; wyjaśnia problemy związane z realizacją różnych funkcji rodziny w Rzeczypospolitej Polskiej.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wyjaśnia, czym jest rodzina;
charakteryzuje typy i funkcje rodziny;
analizuje znaczenie rodziny w życiu człowieka.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
metoda kuli śnieżnej;
mapa myśli;
quiz.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Zapoznanie z tematem i celami lekcji.
2. Weryfikacja wiedzy pierwotnej. Uczniowie tworzą na tablicy mapę myśli wokół pojęcia „rodzina”.
Faza realizacyjna
1. Zbudowanie definicji rodziny – metoda kuli śnieżnej. Uczniowie w parach ustalają definicję, zapisują na karteczce, potem łączą się w czwórki i ósemki pracujące dalej nad definicją. Na koniec wspólnie decydują i wybierają definicję spośród zaproponowanych.
2. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują na kartkach minimum pięć pytań do tekstu. Wybrana osoba zbiera pytania do urny. Uczniowie dzielą się na 5‑osobowe grupy, losują pytania z puli i przygotowują odpowiedzi. Zespół, który jest gotowy, zgłasza się i przedstawia rezultaty swojej pracy. Pozostali uczniowie wraz z nauczycielem weryfikują poprawność odpowiedzi.
3. Praca ze schematem. Uczniowie wykonują w parach ćwiczenie 1 do schematu i porównują odpowiedzi z odpowiedziami innych par.
4. Uczniowie zapoznają się z filmem. Następnie dyskutują na temat: „Czy na przestrzeni dziejów zmieniało się rozumienie rodziny”? W trakcie dyskusji można odwoływać się do danych zawartych w schemacie i w filmie. Na koniec wnioski z dyskusji można umieścić w ćwiczeniu 2 w sekcji „Schemat”.
Faza podsumowująca
1. Wybrane/chętne osoby uzupełniają zdanie: „Rodzina jest jak…, ponieważ…”.
2. Uczniowie wypowiadają się się na temat swojego zaangażowania w zajęcia. Wybranym osobom nauczyciel wystawia oceny.
Praca domowa:
1. Wykonaj ćwiczenia z sekcji „Film”.
2. Opracuj krótką notatkę z lekcji.
Materiały pomocnicze:
Irena Namysłowska, Cezary Gawryś, Katarzyna Jabłońska, Od rodziny nie można uciec, Warszawa 2020.
Tomasz Szlendak, Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Warszawa 2020.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać multimedia do przypomnienia sobie informacji przed lekcją powtórzeniową.