Dla nauczyciela
Autor: Justyna Szymańska
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie, Historia i teraźniejszość
Temat: Resocjalizacja
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
I. Człowiek w społeczeństwie.
Uczeń:
6) analizuje poznawcze przyczyny stosowania stereotypów i związane z tym niebezpieczeństwa.
XI System prawa w Rzeczypospolitej Polskiej.
Uczeń:
24) rozważa traktowanie kary jako odpłaty, sposobu resocjalizacji i oddziaływania na społeczeństwo.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje obywatelskie;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne:
Uczeń:
definiuje resocjalizację oraz identyfikuje warunki efektywności procesu resocjalizacji;
odróżnia tolerancję od akceptacji i stygmatyzację od braku akceptacji;
wyjaśnia, jak tworzą się podziały w społeczeństwie na „swoich” i „obcych”;
charakteryzuje przyczyny, przejawy i skutki nietolerancji i stygmatyzacji oraz przedstawia możliwe sposoby przeciwstawiania się tym zjawiskom.
Porównasz argumenty za i przeciw resocjalizacji.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja;
opowiadanie;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przed lekcją chętne/wybrane osoby przygotowują prezentacje na poniższe tematy:
– Socjalizacja i kontrola w procesie uspołecznienia jednostki;
– Resocjalizacja jako korekta nieefektywnej socjalizacji;
– Tolerancja i stygmatyzacja a resocjalizacja;
– Niedostosowanie społeczne dzieci i młodzieży.
Faza wstępna:
Wprowadzenie uczniów w temat lekcji: „Resocjalizacja” i omówienie celów zajęć.
Śniegowa kula. Uczniowie w parach przygotowują definicje pojęcia „resocjalizacja”. Następnie łączą się w czwórki, porównują swoje pomysły, dyskutują i tworzą wspólną wersję propozycji. W kolejnym kroku łączą się w ósemki i coraz liczniejsze grupy, aż powstaną ogólnoklasowe wersje definicji. Chętna/wybrana osoba zapisuje propozycje na tablicy.
Faza realizacyjna:
Przedstawienie uczniowskich prezentacji. Po każdej z nich następuje omówienie: uczniowie mogą zadawać pytania prelegentom, weryfikować i uzupełniać informacje.
Praca z animacją i audiobookiem. Po zapoznaniu się z treścią multimediów uczniowie zapisują problemy i pytania z nią związane. Następnie prowadzą dyskusję, która pozwala lepiej zrozumieć poruszaną tematykę.
Dyskusja za i przeciw. Uczniowie przygotowują argumenty do dyskusji dotyczącej przedstawionych w animacji i audiobooku stanowisk wobec resocjalizacji. Następnie dzielą się na zwolenników obu stanowisk, mogą też wybrać trzecią grupę – inne stanowisko. Grupy dyskutują, a na koniec wybrane osoby przedstawiają wnioski. Po zakończonej debacie uczniowie mogą zmienić grupy, jeśli przekonały ich argumenty przeciwników.
Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne z sekcji „Sprawdź się”. Wyniki pracy omawiane są na forum i komentowane przez nauczyciela.
Faza podsumowująca:
Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.
Omówienie przebiegu zajęć, wskazanie mocnych i słabych strony pracy uczniów, udzielenie im informacji zwrotnej.
Praca domowa:
Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.
Materiały pomocnicze:
Ewa Wysocka, Diagnoza w resocjalizacji, Warszawa 2009.
Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, prawo.sejm.gov.pl.
Thomas Luckmann, Peter Berger, Społeczne tworzenie rzeczywistości, Warszawa 2010.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Animacja + Audiobook” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.