Autorka: Paulina Wierzbińska

Temat: Finanse publiczne i procedura uchwalania budżetu państwa

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

III. Organy władzy publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej. Uczeń:

7) przedstawia zakres działania poszczególnych poziomów samorządu terytorialnego (gmina, powiat, województwo) w Rzeczypospolitej Polskiej, z uwzględnieniem struktury głównych kierunków wydatków budżetowych na te działania oraz źródeł ich finansowania;

Zakres rozszerzony

IX. Sprawowanie władzy w Rzeczypospolitej Polskiej. Uczeń:

2) przedstawia źródła dochodów budżetu centralnego i kierunki wydatków budżetowych w Rzeczypospolitej Polskiej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje procedurę uchwalania budżetu państwa i zasady dotyczące jego tworzenia;

• wskauje organy odpowiedzialne za poszczególne etapy uchwalania budżetu i scharakteryzujesz ich rolę;

• analizuje strukturę dochodów i wydatków budżetowych.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• mapa myśli.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Przedstawienie tematu „Finanse publiczne i procedura uchwalania budżetu państwa” i celów zajęć.

2. Uczniowie w parach opracowują mapy myśli związane z przedstawionym tematem. Wybrana para przedstawia swoje propozycje i zapisuje je na tablicy. Pozostali uczniowie odnoszą się do tych sugestii, uzupełniając je o swoje pomysły.

Faza realizacyjna:

1. Podział klasy na grupy. Każda z nich opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”:

• Co to są finanse publiczne?

• Pochodzenie dochodów budżetowych według ustawy o finansach publicznych;

• Przeznaczenie wydatków budżetowych;

• Zasady tworzenia budżetu państwa. Po zakończeniu pracy przedstawiciele zespołów prezentują przydzielone zagadnienie. Pozostali uczniowie sporządzają notatki, mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

2. Praca w czterech zespołach – analiza schematu. Uczniowie zapoznają się z procedurą uchwalania ustawy budżetowej. Następnie w zespołach opracowują informacje o tym, jaką rolę odgrywają w tej procedurze: rząd, sejm, senat i głowa państwa. Grupy przedstawiają rezultaty pracy na forum klasy.

3. Dyskusja na temat: „Czy według was środki budżetowe są wydatkowane właściwie?”. Uczniowie przedstawiają swoje argumenty, kontrargumenty i opinie. Na zakończenie chętna/wybrana osoba dokonuje podsumowania.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie dzielą się na 4‑osobowe grupy i rozwiązują na czas zadania z sekcji „Sprawdź się”, od najłatwiejszych do najtrudniejszych. Grupa, która poprawnie rozwiąże zadania jako pierwsza, wygrywa i może zostać nagrodzona ocenami za aktywność.

2. Uczniowie dobierają się w pary i wymieniają poglądami, dzielą się tym, czego się nauczyli.

Praca domowa:

1. Przygotuj kilka pytań dotyczących poruszanych na zajęciach zagadnień, których możesz się spodziewać na kartkówce.

Materiały pomocnicze:

• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, isap.sejm.gov.pl.

• Ustawa budżetowa na rok 2021 z dnia 20 stycznia 2021 r., isap.sejm.gov.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Schemat może zostać wykorzystany do powtórzenia wiadomości.