Dla nauczyciela
Autor: Sebastian Górski
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Najpotężniejsi ludzie świata
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.
Uczeń:
5) przedstawia różne rozumienia pojęcia polityki; analizuje, na wybranych przykładach, zjawiska konfliktu i kompromisu politycznego;
VII. Rywalizacja o władzę.
Uczeń:
7) analizuje systemy partyjne w wybranych państwach demokratycznych (np. w Republice Francuskiej, Republice Federalnej Niemiec, Stanach Zjednoczonych Ameryki, Konfederacji Szwajcarskiej, Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz Republice Włoskiej).
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
charakteryzuje sposoby i metody sprawowania władzy;
charakteryzuje pozycje i role najważniejszych, światowych przywódców politycznych;
definiuje pojęcia: przywódca polityczny, mąż stanu, światowy lider;
analizuje i porównuje role, jakie odgrywają przywódcy polityczni w swoich krajach i na arenie międzynarodowej;
analizuje sposób zdobywania władzy i osiągnięcia pozycji przez najpotężniejszych ludzi świata polityki.
Strategie nauczania:
strategia badawcza;
strategia asymilacyjna;
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja, dyskusja za i przeciw;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
burza mózgów;
analiza tekstów i materiałów źródłowych.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1.Przedstawienie tematu i celów zajęć.
2. Uczniowie wypisują trzy nazwiska ich zdaniem najwybitniejszych i najważniejszych przywódców politycznych XX‑XXI wieku. Stosują zasadę:
miejsce – 3 punkty;
miejsce – 2 punkty;
miejsce – 1 punkt.
Prezentacja wyników głosowania i dyskusja. Uczniowie przedstawiają argumenty uzasadniające ich wybór. Jeśli wśród wyników pojawią się tyrani i postacie odpowiedzialne za największe zbrodnie (np. Hitler), zadaniem nauczyciela jest takie pokierowanie dyskusją, by dyskutanci przekonali się, że nie byli to wybitni politycy, gdyż ostatecznie ich idee zakończyły się fiaskiem i zbudowane były na przemocy i okrucieństwie.
Faza realizacyjna
1. Podział klasy na niewielkie grupy. Na podstawie prezentacji multimedialnej przedstawiającej ranking „Forbesa” oraz informacji wyszukanych w dostępnych źródłach uczniowie odpowiadają na pytania:
Jakie cechy decydują o staniu się światowym liderem, najważniejszym przywódcą?
Czy status najbardziej wpływowych przywódców politycznych uzależniony jest od wielkości i siły kraju, na czele którego się stoi?
2. Uczniowie wspólnie tworzą katalog cech, jakimi powinien charakteryzować się światowy lider polityczny. Uwzględniają nie tylko cechy osobowościowe (charakteru), ale również np. wykształcenie, pozycję państwa/organizacji oraz inne aspekty. Po zakończonej pracy następuje prezentacja propozycji.
3. Dyskusja za i przeciw na temat: „Czy reprezentant niewielkiego państwa może stać się przywódcą politycznym, który może zmienić losy świata?”. Grupy naprzemienie podają swoje argumenty i przykłady takich postaci. Na zakończenie wybrana osoba podsumowuje dyskusję. Uczniowie mogą też zmienić grupy, jeśli przekonały ich argumenty adwersarzy.
4. Jeśli ze strony uczniów nie padnie taka odpowiedź, jako przykład można podać postać Lecha Wałęsy, który stał się jednym z liderów zmian i demokratyzacji bloku wschodniego. W tej dyskusji należy unikać sporów dotyczących obecnej pozycji i poglądów byłego prezydenta. Jej celem jest pokazanie, że charyzmatyczny przywódca, któremu przyświeca szczytna idea, może pociągnąć za sobą szerokie grupy społeczne i dokonać zmian o światowym znaczeniu.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie rozwiązują ćwiczenia interaktywne wskazane przez nauczyciela. Wspólne omówienie odpowiedzi.
2. Jako podsumowanie zajęć uczniowie odpowiadają na pytania: „Czy wśród współczesnych Polaków, nie tylko polityków, widzicie kogoś, kto powinien trafić na listę „Forbesa”? Jakie argumenty i osiągnięcia za tym przemawiają?”.
Praca domowa:
Często mówi się, że ktoś jest „urodzonym przywódcą”. Zastanów się, kto nadaje się na lidera i czy każdy może nim zostać. Czy potrzebne są szczególne cechy, by stać się przywódcą, czy można się tego nauczyć? Napisz krótką wypowiedź, w której przedstawisz swoją argumentację.
Materiały pomocnicze:
Najpotężniejsi Ludzie Świata 2018 - ranking „Forbes” – forbes.pl.
S. Skiena, Ch. Ward,Who’s Bigger? Where Historical Figures Really Rank, Cambridge 2013
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Na podstawie prezentacji uczniowie mogą stworzyć indywidualny ranking najbardziej wpływowych ludzi na świecie.