Autorka: Paulina Wierzbińska

Temat: Stratyfikacja społeczna w ujęciu potocznym i socjologicznym

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

III. Struktura społeczna i problemy społeczne.

Uczeń:

4) przedstawia strukturę warstwową współczesnego społeczeństwa polskiego.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• analizuje kryteria wyodrębniania różnych warstw społecznych jako składników społecznego systemu stratyfikacji;

• charakteryzuje obiektywne i subiektywne sposoby ujmowania hierarchicznych struktur społecznych;

• stosuje różne modele uwarstwienia społecznego do charakterystyki grup i społeczeństw.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• badanie sondażowe;

• analiza materiału źródłowego;

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• tablica interaktywna lub rzutnik;

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wstępna

1. Dyskusja wprowadzająca do zagadnień poruszanych w e‑materiale. Uczniowie, korzystając z własnej wiedzy, odpowiadają na pytania zawarte we Wprowadzeniu.

2. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

Faza realizacyjna

1. Zalogowany na platformie nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika pytanie sondażowe z sekcji Badanie 1. Uczniowie na telefonach komórkowych lub tabletach logują się do systemu, dołączają do lekcji i przystępują do odpowiedzi na zadane pytanie. Nauczyciel, korzystając ze swojego panelu użytkownika, wyświetla zestawienie odpowiedzi uczniów. Chętne osoby mogą uzasadnić swój wybór.

2. Podział klasy na grupy. Każdy zespół rozważa problemy przedstawione w ćwiczeniu 2 w sekcji Badanie 1. Następnie reprezentanci grup przedstawiają efekty pracy, które są wspólne dyskutowane przez uczniów.

3. Zespół klasowy zapoznaje się z audiobookiem „Obok nas”. Dyskutują na temat tego, jakich grup społecznych dotyka bieda i co jest tego przyczyną. Chętna/wybrana osoba przedstawia wnioski.

4. Praca z filmem. Uczniowie zapoznają się z materiałem, wynotowują najważniejsze ich zdaniem informacje. Następnie wykonują ćwiczenia dołączone do filmu. Wspólne omówienie odpowiedzi.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie ponownie odpowiadają na pytanie sondażowe postawione na wcześniejszym etapie zajęć (w sekcji Badanie 2). Wyniki są wyświetlone na tablicy interaktywnej.

2. Podział na grupy. Każda z nich wykonuje ćwiczenie 2 w sekcji Badanie 2. Uczniowie porównują wyniki sondażu przeprowadzonego przez CBOS oraz wyniki badań przeprowadzonych w klasie. Przedstawiciele zespołów prezentują odpowiedzi, które są wspólnie omawiane i porównywane.

3. Na zakończenie zajęć chętne osoby podsumowują je z własnego punktu widzenia. Uczniowie, którzy zmienili zdanie podczas obu głosowań, mogą uzasadnić swoje decyzje.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują ćwiczenie interaktywne dołączone do audiobooka.

Materiały pomocnicze:

• Marek Chądzyński, Czy polski system podatkowy pogłębia nierówności w dochodach?, forsal.pl.

• Stowarzyszenie Wiosna, Raport o Biedzie 2020. 7 nieszczęść, szlachelnapaczka.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Uczniowie moga wykorzystać film oraz audiobook do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej na temat zjawiska biedy w Polsce i na świecie.