Imię i nazwisko autora:

Krystyna Wosińska

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Co to są warunki normalne?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia - wymagania ogólne
I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.
Zakres rozszerzony
Treści nauczania - wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
1) przedstawia jednostki wielkości fizycznych, opisuje ich związki z jednostkami podstawowymi; przelicza wielokrotności i podwielokrotności;
2) posługuje się materiałami pomocniczymi, w tym tablicami fizycznymi i chemicznymi oraz kartą wybranych wzorów i stałych fizykochemicznych;
16) przeprowadza obliczenia i zapisuje wynik zgodnie z zasadami zaokrąglania oraz zachowaniem liczby cyfr znaczących wynikającej z dokładności pomiaru lub z danych;
VI. Termodynamika. Uczeń:
13)stosuje równanie gazu doskonałego (równanie Clapeyrona) do wyznaczenia parametrów gazu.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  1. pozna definicję warunków normalnych.

  2. zrozumie, po co są stosowane.

  3. zastosuje równanie Clapeyrona do obliczenia objętości 1 mola gazu w warunkach normalnych.

  4. zastosuje równanie stanu gazu do obliczenia gęstości gazu w zadanych warunkach na podstawie jego gęstości w warunkach normalnych.

Strategie nauczania:

strategia eksperymentalno‑obserwacyjna (dostrzeganie i definiowanie problemów)

Metody nauczania:

- wykład informacyjny,
- pokaz multimedialny,
- grafika interakcyjna.

Formy zajęć:

pokaz multimedialny, burza mózgów, analiza pomysłów

Środki dydaktyczne:

komputer z rzutnikiem lub tablety do dyspozycji każdego ucznia

Materiały pomocnicze:

e‑materiały: „Czym jest przemiana izotermiczna gazu”, „Czym jest przemiana izobaryczna gazu”, „Czym jest przemiana izochoryczna gazu”, „Równanie stanu gazu doskonałego”.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

- Wprowadzenie zgodnie z treścią w części pierwszej „Czy to nie ciekawe?”.
- Odwołanie do wiedzy uczniów o zależności gęstości i objętości gazu od innych jego parametrów.

Faza realizacyjna:

- Nauczyciel definiuje warunki normalne, zwracając uwagę na możliwość ich przedstawienia w różnych jednostkach,
- Uczniowie pod kierunkiem nauczyciela obliczają objętość 1 mola gazu w warunkach normalnych,
- Uczniowie pod kierunkiem nauczyciela obliczają gęstości gazów w dowolnych warunkach, korzystając z tablic własności gazów,
- Uczniowie oglądają grafikę interaktywną (multimedium I) i dyskutują o przyczynach zmian objętości balonika.
- Uczniowie obliczają z równania stanu gazu spodziewaną objętość balonika i porównują z wartościami podanymi na grafice interaktywnej. W dyskusji starają się dociec przyczynę rozbieżności.

Faza podsumowująca:

Uczniowie rozwiązują zadania 6, 7 i 8 z multimedium II.

Praca domowa:

zadania 1 - 5 z multimedium II, do wyboru co najmniej 3 zadania

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Grafikę interaktywną (multimedium I) można wykorzystać na lekcji jako utrwalenie wiedzy o przemianach gazowych z elementami zabawy. Uczniowie mogę też korzystać z niego zarówno przed jak i po lekcji. Multimedium II (zadania) można rozwiązać na lekcji lub niektóre z nich potraktować jako zadania domowe.