Dla nauczyciela
Autor: Marta Kulikowska
Przedmiot: Język polski
Temat: Padlina Charles’a Baudelaire’a – estetyka brzydoty
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne Uczeń:
charakteryzuje cechy poezji Charles’a Baudelaire’a,
definiuje pojęcie piękna zgodnie z estetyką francuskiego poety,
porównuje twórczość Baudelaire’a z utworami polskich poetów przełomu XIX i XX wieku,
wskazuje nawiązania do estetyki autora Kwiatów zła w dziełach malarskich epoki.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z treścią e‑materiału „Padlina” Charles’a Baudelaire’a – estetyka brzydoty oraz wykonanie polecenia zadania domowego: Poszukaj we współczesnej kulturze (filmowej, muzycznej, literackiej, teatralnej itd.) dzieł, w których jest wyeksponowana brzydota, podobnie jak w Padlinie Baudelaire’a. Przygotuj się do dyskusji na temat roli brzydoty w sztuce XXI wieku.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i rozpoczyna dyskusję wstępną. Pyta o klasyczny kanon piękna, o to, jak się zmieniał w różnych epokach, wreszcie - o kanon współczesny i załamanie ideału klasycznego piękna. Kierowana dyskusja powinna prowadzić także do pojęcia brzydoty. Uczniowie podczas rozmowy wykorzystują przygotowane w domu materiały, prezentują je na forum klasy i omawiają. Aby podsumować dyskusję, nauczyciel prosi uczniów, aby w parach wykonali ćw. 4 z sekcji „Sprawdź się” - wskazali na ilustracji Carlosa Schwabe do Kwiatów zła elementy, które nie współgrają z klasyczną definicją piękna.
Faza realizacyjna:
W tej części lekcji uczniowie koncentrują się na pracy z tekstem. Najpierw nauczyciel poleca im, by wysłuchali nagrania z sekcji „Audiobook” i wykonali polecenie 1. Sprawdza przykładowe notatki przygotowane przez uczniów, dokonuje ewentualnych korekt.
Nauczyciel prosi uczestników zajęć, by jeszcze raz przeczytali wiersz Baudelaire'a Padlina. Później uczniowie indywidualnie wykonują ćw. 1‑3 i 5. Ich celem jest wykonanie zadania w jak najkrótszym czasie. Nauczyciel prosi wybranych uczniów o przedstawienie odpowiedzi do ćwiczeń.
Ostatnia część tej fazy lekcji jest poświęcona poszukiwaniu nawiązań do estetyki brzydoty w polskiej poezji XIX w. Nauczyciel prosi uczniów o wykonanie ćw. 8 odwołującego się do Dies irae J. Kasprowicza. Uczniowie pracują w parach, a następnie wybrane osoby odczytują przygotowane notatki.
Faza podsumowująca:
Na zakończenie zajęć nauczyciel wraca do dyskusji, która otwierała lekcję. Pyta, w jaki sposób Charles Baudelaire złamał klasyczny kanon piękna i jakich użył do tego celu środków. Jaką rolę odegrała brzydota w polskiej poezji przełomu XIX i XX wieku? Uczniowie, odpowiadając, mogą posługiwać się cytatami z wierszy zamieszczonych w e‑materiale.
Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.
Praca domowa:
Ćwiczenie 7 z e‑materiału.
Materiały pomocnicze:
Monika Urbańska, „[...] ja miłości mojej, która się rozkłada, treść i kształt boski wiernie chowam w sobie” - o pewnym dysonansie słów kilka, FOLIA LITTERARIA POLONICA II, 2008
Małgorzata Kosmala, O estetyce Charlesa Baudelaire’a, „Biesiada” - czasopismo internetowe Zakładu Romantyzmu Wydziału Polonistyki UW, 2004
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Audiobook” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.