Autor: Justyna Szymańska

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie, Wiedza o społeczeństwie 2022, Historia i teraźniejszość

Temat: Norberto Bobbio „Liberalizm i demokracja” – analiza tekstu filozoficznego

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.

Uczeń:

6) porównuje założenia myśli liberalnej i konserwatywnej;

13) charakteryzuje główne fazy kształtowania się demokracji i upowszechniania praw wyborczych.

VIII. Modele sprawowania władzy.

Uczeń:

18) rozpoznaje przejawy zagrożeń dla funkcjonowania demokracji; porównuje specyfikę państwa autorytarnego i totalitarnego;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • analizuje tekst filozoficzny Norberta Bobbia;

  • dokonuje selekcji i hierarchizacji informacji pozyskanych z materiału źródłowego;

  • przedstawia wnioski z analizy materiału.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja;

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • analiza materiału źródłowego.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

  1. Wprowadzenie uczniów w temat lekcji: „Norberto Bobbio, Liberalizm i demokracja” i omówienie celów zajęć.

  2. Uczniowie w parach, na podstawie przedstawionego tematu, zapisują odpowiedzi na pytania, czego chcą się dowiedzieć i co ich interesuje. Wybrane osoby przedstawiają swoje odpowiedzi.

Faza realizacyjna:

  1. Wybrana/chętna osoba czyta polecenie nr 1 „Przeczytaj fragmenty książki Norberta Bobbia Liberalizm i demokracja. Spróbuj wyróżnić kilka najważniejszych myśli analizowanego fragmentu, odpowiadając na poniższe pytania”.

  2. Podział klasy na grupy. Każda z nich przygotowuje odpowiedzi na pytania z sekcji Przeczytaj i zapisuje je na arkuszach papieru. Następnie przekazuje je zgodnie z ruchem wskazówek zegara następnej grupie, która je weryfikuje i uzupełnia. Kiedy arkusze wrócą do pierwotnych grup, uczniowie zapoznają się z uwagami i wspólnie ustalają odpowiedzi.

  3. Wspólna analiza formalna i znaczeniowa tekstu źródłowego. Uczniowie zapoznają się z prezentacją multimedialną i wspólnie omawiają główne tezy przedstawione przez autora tekstu.

  4. Praca z audiobookiem zawierającym komentarze i konteksty odnoszące się do liberalizmu i demokracji. Uczniowie przygotowują argumenty do dyskusji, wymieniają się opiniami. Chętna/wybrana osoba przedstawia podsumowanie i wnioski.

Faza podsumowująca:

  1. W ramach podsumowania uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne zawarte w e‑materiale. Wspólne omówienie odpowiedzi.

Praca domowa:

Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

N. Bobbio, Liberalizm i demokracja, Znak, Kraków 1998.

J.S. Mill, O rządzie reprezentatywnym, Znak, Kraków 1995.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

  • Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Prezentacja multimedialna”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.