Dla nauczyciela
Autorka: Anna Rabiega
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Wojny w Iraku
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
XIII. Ład międzynarodowy.
Uczeń:
13) przedstawia konflikty międzynarodowe i etniczne w XXI wieku na obszarze Afryki i Bliskiego Wschodu; lokalizuje je i wyjaśnia ich przyczyny i konsekwencje;
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
analizuje główne źródła konfliktów na terytorium Iraku;
charakteryzuje najważniejsze konflikty zbrojne w historii Iraku;
rozważa możliwości wprowadzenia pokoju na tych terytoriach.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
rybi szkielet;
dyskusja;
oś czasu;
analiza materiałów źródłowych.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Nauczyciel rysuje na tablicy szkielet ryby. W „głowie” zapisuje zagadnienie wprowadzające „Przyczyny współczesnych konfliktów zbrojnych na świecie”.
2. Uczniowie podają swoje propozycje i ich uzupełnienia, które nauczyciel zapisuje przy „ościach” głównych i mniejszych. Chętny/wybrany uczeń podsumowuje ustalenia przedstawione na wspólnym schemacie.
3. Czy trwały pokój na świecie może być osiągnięty? Uczniowie podają kilka wstępnych argumentów za i przeciw tezie.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie pracują w grupach. Każdej z grup przydzielono jedno z zagadnień poruszanych w tekście bazowym jako przyczyny konfliktu irackiego/bliskowschodniego. Każda z grup uzupełnia mapę myśli o notatkę dotyczącą jednego z zagadnień.
2. Uczniowie mogą również korzystać z internetu, aby poszerzyć swoją wiedzę. Po upływie czasu przeznaczonego na pracę w grupach ich przedstawiciele prezentują swoje ustalenia pozostałym uczniom.
3. Uczniowie ponownie pracują w grupach. Każda z grup przygotowuje się do zaprezentowania wydarzeń objętych jednym z wpisów na osi czasu. Po upływie wyznaczonego czasu przedstawiciele grup prezentują kolejne wydarzenia z osi czasu, którą nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej. Zadaniem pozostałych uczniów jest wskazywać przy każdej wypowiedzi ustalone wcześniej czynniki, które przyczyniły się do kolejnego zaostrzenia sytuacji na Bliskim Wschodzie.
4. Uczniowie w parach rozwiązują ćwiczenia 6‑10, następnie łączą się w grupy czteroosobowe i wzajemnie sprawdzają swoje rozwiązania. Rozbieżności i wątpliwości, jakie zgłaszają uczniowie podczas wzajemnego sprawdzania rozwiązań, rozstrzygane są na forum klasy.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie samodzielnie rozwiązują i sprawdzają ćwiczenia 3‑5.
2. Powrót do formy i tematu rozważań z początku lekcji – nauczyciel rysuje na tablicy rybi szkielet, w „głowie” wpisując „Czynniki sprzyjające bliskowschodniemu procesowi pokojowemu”. Tym razem również uczniowie podają propozycje, które nauczyciel zapisuje przy „głównych” i mniejszych „ościach” ryby. Chętny/wybrany uczeń podsumowuje ustalenia klasowe.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia dołączone do linii chronologicznej.
Materiały pomocnicze:
Maciej Kucharczyk, Grzegorz Kuczyński, Maciej Tomaszewski, Iran grozi światu, tvn24.pl.
Paweł Smoleński, Jest na świecie naród bardziej porzucony niż kiedyś Polacy, wiez.com.pl.
Ile kosztuje polska misja w Iraku?, fakty.interia.pl.
CBOS, Polityczne i gospodarcze konsekwencje obecności polskich żołnierzy w Iraku, „Komunikat z badań” BS/51/2004.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Oś czasu może stać się przyczynkiem do dyskusji na temat tego, jak wieloletnie konflikty wpływają na państwa. Uczniowie mogą stworzyć podobne osie czasu odnoszące się do innych krajów.