Dla nauczyciela
Autor: Tomasz Malinowski
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Fakt czy opinia – jak je odróżnić? Część VI
Grupa docelowa:
III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
II. Społeczeństwo obywatelskie.
Uczeń:
7) krytycznie analizuje przekazy medialne i porównuje przekazy różnych mediów dotyczące tych samych wydarzeń czy procesów; formułuje własną opinię w oparciu o poznane fakty; rozpoznaje przejawy nieetycznych zachowań dziennikarzy.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje obywatelskie;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne:
Uczeń:
analizuje fragmenty tekstu publicystycznego prof. Piotra Winczorka Korzystny rozwód ministra z prokuratorem i wskazuje zawarte w nim fakty oraz opinie;
dokonuje selekcji i hierarchizacji informacji pozyskanych z materiału źródłowego;
przedstawia wnioski z analizy materiału.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
śniegowa kula;
analiza materiału źródłowego.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z fragmentem „Wprowadzenie do analizy” zawartym w sekcji „Przeczytaj”, aby móc aktywnie uczestniczyć w zajęciach, analizować przedstawione treści i rozwiązywać zadania.
Wykonują polecenie 1 z sekcji „Przeczytaj” i sporządzają notatkę.
Faza wstępna:
Wprowadzenie uczniów w temat lekcji: „Fakt czy opinia – jak je odróżnić? Część VI” i omówienie celów zajęć.
Śniegowa kula. Uczniowie w parach przygotowują definicje faktu i opinii. Następnie łączą się w czwórki, porównują swoje pomysły, dyskutują i tworzą wspólną wersję propozycji. W kolejnym kroku łączą się w ósemki i coraz liczniejsze grupy, aż powstaną ogólnoklasowe wersje definicji. Chętna/wybrana osoba zapisuje propozycje na tablicy.
Faza realizacyjna:
Chętni uczniowie przedstawiają przygotowane przed zajęciami przykłady faktów i opinii wynotowanych z tekstu prof. Piotra Winczorka Korzystny rozwód ministra z prokuratorem. Pozostali uczniowie porównują z nimi swoje propozycje. Weryfikują je i dyskutują, jeśli pojawiają się odmienne zdania.
Podział klasy na pięć grup. Każda z nich ma przydzielone kilka punktów/zdań z prezentacji (od 1 do 22). Ich zadaniem jest przeanalizowanie zdań, wskazanie, czy są to opinie, czy fakty, i uzasadnienie swojego wyboru. Przedstawiciele grup prezentują efekty pracy na forum. Pozostali uczniowie weryfikują ich wypowiedzi.
Zespół klasowy zapoznaje się z audiobookiem „Komentarz do analizy”. W trakcie słuchania uczniowie robią notatki. Następnie dzielą się na czteroosobowe grupy i wykonują ćw. 2. Po upływie wyznaczonego czasu zespoły prezentują znalezione przykłady opinii.
Dyskusja nt. „Czy trudno jest odróżnić fakt od opinii? Dlaczego?”. Na zakończenie chętne/wybrane osoby przedstawiają wnioski.
Faza podsumowująca:
Na zakończenie nauczyciel dokonuje oceny pracy wylosowanej grupy. Prosi o samoocenę uczniów dotyczącą współpracy w zespole oraz wykonanego zadania. Dokonuje oceny pracy wybranych uczniów.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne, których nie rozwiązali na zajęciach.
Materiały pomocnicze:
Piotr Winczorek, Korzystny rozwód ministra z prokuratorem, „Rzeczpospolita”, 18.02.2008.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Prezentacja multimedialna” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.