Autor: Stanisław Mrozowicz

Temat: Polski rząd na uchodźstwie

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• omawia polityczne i społeczne znaczenie powołania polskich władz państwowych i sił zbrojnych na uchodźstwie.

• tłumaczy, czym zajmował się polski rząd na uchodźstwie.

• wyjaśnia, jakie były początki konspiracyjnych sił zbrojnych i wymienia najważniejsze organizacje.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Polski rząd na uchodźstwie”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Linia chronologiczna” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

2. Chętni/wybrani uczniowie przygotowują prezentację na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj” oraz linii chronologicznej.

Faza wstępna:

1. Przybliżenie przez nauczyciela wyświetlonych na tablicy: tematu i celów lekcji. Omówienie planowanego przebiegu zajęć.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel, przy użyciu dostępnego w panelu użytkownika raportu, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Uczniowie próbują intuicyjnie zadać pytania, na które odpowiedzą w trakcie lekcji. Będą to obowiązujące uczniów kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją. Poleca wybranej osobie (lub ochotnikowi) zaprezentowanie swojej pracy przed resztą klasy. Po prezentacji uczniowie krótko dyskutują o prezentacji, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i uzupełniać informacje.

2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika polecenie nr 2 dołączone do linii chronologicznej, z którą uczniowie zapoznali się przed zajęciami - „Opisz działalność rządu RP na emigracji. Wyjaśnij, w jaki sposób sytuacja międzynarodowa wpływała na podejmowane przez polski rząd decyzje polityczne”. Uczniowie wykonują je w parach. Następnie wybrane dwójki uczniowskie dzielą się swoimi odpowiedziami na forum klasy, pozostali uczniowie i nauczyciel odnoszą się do tych odpowiedzi.

3. Kolejne polecenie nr 3 dotyczące polskiej armii uczniowe wykonują indywidualnie. Omówienie zadań jest prowadzone przez nauczyciela i następuje bezpośrednio po wykonaniu przez uczniów polecenia.

4. Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). Uczniowie zapoznają się z drugim z filmów poświęconym działalności polskiego rządu na uchodźstwie i problemom, jakim jego przedstawiciele musieli stawić czoła. Klasa dzieli się na 5‑osobowe grupy. Każdy zespół opracowuje odpowiedzi do dwóch poleceń związanych z tym materiałem filmowym. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie liderzy grup odczytują swoje propozycje. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.

Faza podsumowująca:

1. Zalogowany na platformie nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wybrany uczeń odczytuje cele lekcji, następuje wspólne omówienie: co udało się osiągnąć, do czego warto wrócić, czego nie udało się zrealizować i dlaczego. Później nauczyciel analizuje przebieg lekcji i przeprowadza ewaluację, z której wnioski wykorzysta w przyszłości.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć i pracę uczniów, ocenia przedstawioną przez ucznia prezentację.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia nr 4 i 5 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

2. (Dla uczniów chętnych) Zapoznaj się z pierwszym z filmów z sekcji „Film + Sprawdź się” i wykonaj dołączone do niego polecenia.

Materiały pomocnicze:

M. Hulas, Goście czy intruzi? Rząd polski na uchodźstwie, wrzesień 1939‑lipiec 1943, Warszawa 1996.

G. Sanford, Zbrodnia katyńska a stosunki polsko‑sowieckie w latach 1941‑1943, Zbrodnia katyńska. Przesłanie dla przyszłości, Zeszyty katyńskie nr 21, Warszawa 2006

M. M. Drozdowski, Ignacy Jan Paderewski. Zarys biografii politycznej, Warszawa 1981.

K. Popiel, Generał Sikorski w mojej pamięci, Warszawa 1983.

Wskazówki metodyczne:

Zarówno linia chronologiczna, jak i filmy mogą zostać wykorzystane do powtórki wiedzy przed zajęciami dotyczącymi procesu przejmowania władzy przez komunistów w Polsce w latach 40. XX wieku.