Dla nauczyciela
Scenariusz
Autor
Learnetic
Temat zajęć
Co jeszcze warto wiedzieć o chmurze elektronowej wokół atomu?
Grupa docelowa
Szkoła podstawowa, klasy 7–8
Ogólny cel kształcenia
Uczeń pozyskuje i przetwarza informacje z różnorodnych źródeł z wykorzystaniem technologii informacyjno‑komunikacyjnych; konstruuje wykresy, tabele i schematy na podstawie dostępnych informacji; wykorzystuje wiedzę do rozwiązywania prostych problemów chemicznych; stosuje poprawną terminologię.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
Porozumiewanie się w języku ojczystym;
Kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;
Kompetencje informatyczne;
Umiejętność uczenia się.
Cele (szczegółowe) operacyjne:
Uczeń:
opisuje i charakteryzuje skład atomu (jądro: protony i neutrony, elektrony);
odczytuje i zapisuje w sposób graficzny i symboliczny konfigurację elektronową;
na podstawie konfiguracji elektronowej określa liczbę elektronów walencyjnych oraz liczbę powłok elektronowych.
Metody/techniki kształcenia:
pogadanka
pokaz multimedialny
ćwiczenia interaktywne
rozwiązywanie zadań
Formy organizacji pracy:
indywidualna
zbiorowa
Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca:
1. Czynności organizacyjne.
2. Do przeprowadzenia tej lekcji potrzebne są:
– kartki w formacie A4 z nazwami wybranych pierwiastków chemicznych (w liczbie równej liczbie uczniów); niektóre pierwiastki mogą się powtarzać, wówczas uczniowie mogą ze sobą współpracować,
– układ okresowy pierwiastków,
– duża tablica do przyczepienia wypełnionych kartek.
3. Nauczyciel przedstawia temat lekcji: Co jeszcze warto wiedzieć o chmurze elektronowej wokół atomu?.
Informuje uczniów, że podczas lekcji poznają dokładniej budowę atomu, w szczególności rozmieszczenie elektronów wokół jądra i nauczą się, jak można przedstawić je w sposób graficzny i symboliczny.
Faza realizacyjna:
1. Uczniowie oglądają film pt. Co jeszcze warto wiedzieć o chmurze elektronowej wokół atomu?. Aby utrwalić informacje z filmu, rozwiązują zadania interaktywne.
2. Nauczyciel zapowiada, że w trakcie lekcji uczniowie będą opisywać różne pierwiastki chemiczne, ale przede wszystkim nauczą się, jak w sposób graficzny i symboliczny przedstawić konfigurację elektronową atomów pierwiastków.
3. Uczniowie losują kartki z zapisanymi w nagłówkach nazwami pierwiastków chemicznych (jeden uczeń losuje jeden pierwiastek), mogą to być np.: wodór, sód, węgiel, krzem, azot, fosfor, tlen, siarka, chlor, potas, magnez, wapń, glin, fluor, neon, argon, hel, beryl, bor.
4. Korzystając z układu okresowego pierwiastków oraz informacji w filmie, uzupełniają jego opis:
Symbol chemiczny:
Położenie w układzie okresowym:
Numer grupy:
Numer okresu:
Liczba atomowa Z:
Masa atomowa [u]:
Liczba protonów w jądrze:
Liczba elektronów w atomie obojętnym:
Liczba powłok elektronowych:
Liczba elektronów walencyjnych:
Konfiguracja elektronowa zapisana w sposób graficzny:
Konfiguracja elektronowa zapisana w sposób symboliczny:
Izotopy:
Inne:
5. Uczniowie mogą przewijać film, szukając potrzebnych im informacji. Nauczyciel może wyświetlić scenę, w której pokazano kolejność zapełniania orbitali i pomóc uczniom w odnalezieniu odpowiednich informacji w filmie i układzie okresowym.
6. Na odwrocie kartek uczniowie mogą przygotować swoje własne przedstawienie pierwiastka w sposób, który najlepiej go zilustruje (np. hel może być pokazany jako balon wypełniony helem, ale też jako po prostu symbol chemiczny, jak w układzie okresowym).
7. Na koniec zadania uczniowie przyczepiają kartki na tablicy w kolejności odpowiadającej kolejności w układzie okresowym.
8. Podsumowując tę część zajęć, uczniowie analizują swój układ okresowy pod kątem występujących w nim prawidłowości. Na przykład powinni zwrócić uwagę na to, że każdy kolejny pierwiastek w układzie okresowym ma o jeden elektron więcej od poprzednika, że pierwiastki w układzie okresowym są ułożone wg wzrastającej liczby atomowej itd.
Nauczyciel może zadawać dodatkowe pytania, np.:
Czym różni się konfiguracja elektronowa atomów pierwiastków bloku s i p?
Co łączy pierwiastki znajdujące się w jednym okresie, a co pierwiastki znajdujące się w jednej grupie?
Jeżeli uczniowie nie mają wystarczającej wiedzy np. o układzie okresowym, opisy pierwiastków mogą być wypełniane tylko częściowo, a resztę informacji będą mogli uzupełniać na kolejnych zajęciach, w miarę zdobywania nowych partii wiedzy.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel podsumowuje lekcję, wykorzystując do tego ostatnią stronę Podsumowanie.
Praca domowa:
Znajdź ciekawostkę o swoim pierwiastku, na przykład o jego wyjątkowo ciekawym zastosowaniu, właściwości czy występowaniu.
Wylosuj drugi pierwiastek i uzupełnij informacje na jego temat.
Metryczka
Tytuł
Co jeszcze warto wiedzieć o chmurze elektronowej wokół atomu?
Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego e‑materiał się odnosi
Co jeszcze warto wiedzieć o chmurze elektronowej wokół atomu?
Przedmiot
Chemia
Etap edukacyjny
Szkoła podstawowa, klasy 7–8
Podstawa programowa
II. Wewnętrzna budowa materii.
Uczeń:
2) opisuje skład atomu (jądro: protony i neutrony, elektrony); na podstawie położenia pierwiastka w układzie okresowym określa liczbę powłok elektronowych w atomie oraz liczbę elektronów zewnętrznej powłoki elektronowej dla pierwiastków grup 1 i 2 i 13‑18;
7) wyjaśnia związek między podobieństwem właściwości pierwiastków należących do tej samej grupy układu okresowego oraz stopniową zmianą właściwości pierwiastków leżących w tym samym okresie (metale – niemetale) a budową atomów;
Kompetencje kluczowe
Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia 18.12.2006 w sprawie
kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie r.
1) porozumiewanie się w języku ojczystym;
3) kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;
4) kompetencje informatyczne;
5) umiejętność uczenia się;
Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia
Po zapoznaniu się z e‑materiałem uczeń:
definiuje pojęcie orbital jako fragment przestrzeni,
wymienia liczby kwantowe oraz wartości jakie przyjmują,
identyfikuje kształt orbitalu z jego typem,
odczytuje i zapisuje w sposób graficzny i symboliczny konfigurację elektronową,
na podstawie konfiguracji elektronowej określa liczbę elektronów walencyjnych oraz liczbę powłok elektronowych.
Powiązanie z e‑podręcznikiem
https://www.epodreczniki.pl/reader/c/153030/v/43/t/student-canon/m/iDP5Qw3ExP#iDP5Qw3ExP_d5e161