Scenariusz

Autor

Learnetic

Temat zajęć

Co jeszcze warto wiedzieć o chmurze elektronowej wokół atomu?

Grupa docelowa

Szkoła podstawowa, klasy 7–8

Ogólny cel kształcenia

Uczeń pozyskuje i przetwarza informacje z różnorodnych źródeł z wykorzystaniem technologii informacyjno‑komunikacyjnych; konstruuje wykresy, tabele i schematy na podstawie dostępnych informacji; wykorzystuje wiedzę do rozwiązywania prostych problemów chemicznych; stosuje poprawną terminologię.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  1. Porozumiewanie się w języku ojczystym;

  2. Kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;

  3. Kompetencje informatyczne;

  4. Umiejętność uczenia się.

Cele (szczegółowe) operacyjne:

Uczeń:

  • opisuje i charakteryzuje skład atomu (jądro: protony i neutrony, elektrony);

  • odczytuje i zapisuje w sposób graficzny i symboliczny konfigurację elektronową;

  • na podstawie konfiguracji elektronowej określa liczbę elektronów walencyjnych oraz liczbę powłok elektronowych.

Metody/techniki kształcenia:

  • pogadanka

  • pokaz multimedialny

  • ćwiczenia interaktywne

  • rozwiązywanie zadań

Formy organizacji pracy:

  • indywidualna

  • zbiorowa

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca:

1. Czynności organizacyjne.

2. Do przeprowadzenia tej lekcji potrzebne są:

– kartki w formacie A4 z nazwami wybranych pierwiastków chemicznych (w liczbie równej liczbie uczniów); niektóre pierwiastki mogą się powtarzać, wówczas uczniowie mogą ze sobą współpracować,

– układ okresowy pierwiastków,

– duża tablica do przyczepienia wypełnionych kartek.

3. Nauczyciel przedstawia temat lekcji: Co jeszcze warto wiedzieć o chmurze elektronowej wokół atomu?.

Informuje uczniów, że podczas lekcji poznają dokładniej budowę atomu, w szczególności rozmieszczenie elektronów wokół jądra i nauczą się, jak można przedstawić je w sposób graficzny i symboliczny.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie oglądają film pt. Co jeszcze warto wiedzieć o chmurze elektronowej wokół atomu?. Aby utrwalić informacje z filmu, rozwiązują zadania interaktywne.

2. Nauczyciel zapowiada, że w trakcie lekcji uczniowie będą opisywać różne pierwiastki chemiczne, ale przede wszystkim nauczą się, jak w sposób graficzny i symboliczny przedstawić konfigurację elektronową atomów pierwiastków.

3. Uczniowie losują kartki z zapisanymi w nagłówkach nazwami pierwiastków chemicznych (jeden uczeń losuje jeden pierwiastek), mogą to być np.: wodór, sód, węgiel, krzem, azot, fosfor, tlen, siarka, chlor, potas, magnez, wapń, glin, fluor, neon, argon, hel, beryl, bor.

4. Korzystając z układu okresowego pierwiastków oraz informacji w filmie, uzupełniają jego opis:
Symbol chemiczny:

Położenie w układzie okresowym:

Numer grupy:

Numer okresu:

Liczba atomowa Z:

Masa atomowa [u]:

Liczba protonów w jądrze:

Liczba elektronów w atomie obojętnym:

Liczba powłok elektronowych:

Liczba elektronów walencyjnych:

Konfiguracja elektronowa zapisana w sposób graficzny:

Konfiguracja elektronowa zapisana w sposób symboliczny:

Izotopy:

Inne:

5. Uczniowie mogą przewijać film, szukając potrzebnych im informacji. Nauczyciel może wyświetlić scenę, w której pokazano kolejność zapełniania orbitali i pomóc uczniom w odnalezieniu odpowiednich informacji w filmie i układzie okresowym.

6. Na odwrocie kartek uczniowie mogą przygotować swoje własne przedstawienie pierwiastka w sposób, który najlepiej go zilustruje (np. hel może być pokazany jako balon wypełniony helem, ale też jako po prostu symbol chemiczny, jak w układzie okresowym).

7. Na koniec zadania uczniowie przyczepiają kartki na tablicy w kolejności odpowiadającej kolejności w układzie okresowym.

8. Podsumowując tę część zajęć, uczniowie analizują swój układ okresowy pod kątem występujących w nim prawidłowości. Na przykład powinni zwrócić uwagę na to, że każdy kolejny pierwiastek w układzie okresowym ma o jeden elektron więcej od poprzednika, że pierwiastki w układzie okresowym są ułożone wg wzrastającej liczby atomowej itd.

Nauczyciel może zadawać dodatkowe pytania, np.:

Czym różni się konfiguracja elektronowa atomów pierwiastków bloku s i p?

Co łączy pierwiastki znajdujące się w jednym okresie, a co pierwiastki znajdujące się w jednej grupie?

Jeżeli uczniowie nie mają wystarczającej wiedzy np. o układzie okresowym, opisy pierwiastków mogą być wypełniane tylko częściowo, a resztę informacji będą mogli uzupełniać na kolejnych zajęciach, w miarę zdobywania nowych partii wiedzy.

Faza podsumowująca:

Nauczyciel podsumowuje lekcję, wykorzystując do tego ostatnią stronę Podsumowanie.

Praca domowa:

  • Znajdź ciekawostkę o swoim pierwiastku, na przykład o jego wyjątkowo ciekawym zastosowaniu, właściwości czy występowaniu.

  • Wylosuj drugi pierwiastek i uzupełnij informacje na jego temat.

m303101c64fb8e5f6_1511613753622_0

Metryczka

Tytuł

Co jeszcze warto wiedzieć o chmurze elektronowej wokół atomu?

Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego e‑materiał się odnosi

Co jeszcze warto wiedzieć o chmurze elektronowej wokół atomu?

Przedmiot

Chemia

Etap edukacyjny

Szkoła podstawowa, klasy 7–8

Podstawa programowa

II. Wewnętrzna budowa materii.

Uczeń:

2) opisuje skład atomu (jądro: protony i neutrony, elektrony); na podstawie położenia pierwiastka w układzie okresowym określa liczbę powłok elektronowych w atomie oraz liczbę elektronów zewnętrznej powłoki elektronowej dla pierwiastków grup 1 i 2 i 13‑18;

7) wyjaśnia związek między podobieństwem właściwości pierwiastków należących do tej samej grupy układu okresowego oraz stopniową zmianą właściwości pierwiastków leżących w tym samym okresie (metale – niemetale) a budową atomów;

Kompetencje kluczowe

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia 18.12.2006 w sprawie

kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie r.

1) porozumiewanie się w języku ojczystym;

3) kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;

4) kompetencje informatyczne;

5) umiejętność uczenia się;

Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia

Po zapoznaniu się z e‑materiałem uczeń:

  • definiuje pojęcie orbital jako fragment przestrzeni,

  • wymienia liczby kwantowe oraz wartości jakie przyjmują,

  • identyfikuje kształt orbitalu z jego typem,

  • odczytuje i zapisuje w sposób graficzny i symboliczny konfigurację elektronową,

  • na podstawie konfiguracji elektronowej określa liczbę elektronów walencyjnych oraz liczbę powłok elektronowych.

Powiązanie z e‑podręcznikiem

https://www.epodreczniki.pl/reader/c/153030/v/43/t/student-canon/m/iDP5Qw3ExP#iDP5Qw3ExP_d5e161