Autor: Agnieszka Pieszalska

Przedmiot: biologia

Temat: Ośrodki nerwowe mózgowia i kontrolowane przez nie funkcje życiowe

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

V. Budowa i fizjologia człowieka.

7. Regulacja nerwowa. Uczeń:

5) przedstawia budowę i funkcje mózgu, rdzenia kręgowego i nerwów.

Zakres rozszerzony

XI. Funkcjonowanie zwierząt.

2. Porównanie poszczególnych czynności życiowych zwierząt, z uwzględnieniem struktur odpowiedzialnych za ich przeprowadzanie.

6) Regulacja nerwowa. Uczeń:

g) przedstawia budowę i funkcje mózgu, rdzenia kręgowego i nerwów człowieka.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste i społeczne w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia, czym są ośrodki nerwowe;

• lokalizuje ośrodki nerwowe w poszczególnych częściach mózgowia;

• wykazuje rolę ośrodków nerwowych mózgowia w kontrolowaniu funkcji życiowych organizmu.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• pogadanka;

• tworzenie graffiti;

• analiza grafiki interaktywnej;

• analiza tekstu źródłowego;

• mapa myśli;

• ćwiczenia interaktywne.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda

• cztery arkusze papieru A1, flamastry;

• rozsypanka.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla ilustrację interaktywną zamieszczoną w sekcji „Przeczytaj”. Odwołując się do wiedzy wcześniej zdobytej przez uczniów, zadaje pytania:

   • Gdzie jest położone mózgowie i co je otacza?

   • Z jakich elementów zbudowane jest mózgowie?

Uczniowie wskazują wymienione elementy na ilustracji.

2. Nauczyciel podaje cele lekcji i formułuje jej temat.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z e‑materiałem: Ośrodki nerwowe mózgowia i kontrolowane przez nie funkcje życiowe.

2. Praca samodzielna uczniów – analiza e‑materiału.

3. Praca zespołowa – wykonanie graffiti.

   • Nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy. Każda z nich otrzymuje papier A1 z hasłem: „Funkcje struktur mózgowia”. Uczniowie, korzystając z wiadomości zawartych w e‑materiale oraz z posiadanej wiedzy, tworzą graffiti. Po upływie wyznaczonego czasu przekazują plakat następnej grupie, która uzupełnia informacje. Plakaty przekazywane są od grupy do grupy zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Gdy plakat wróci do grupy macierzystej, zadanie się kończy.

   • Uczniowie wieszają i prezentują graffiti. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia informacje.

   • Nauczyciel podsumowuje pracę grup.

4. Praca samodzielna – uczniowie zapoznają się z mapą myśli zamieszczoną w e‑materiale i wykonują polecenia 1–4.

5. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonania poleceń.

Faza podsumowująca:

Uczniowie otrzymują rozsypankę (materiał dodatkowy) i układają ją. Nauczyciel nadzoruje pracę. Po sprawdzeniu poprawności ułożenia rozsypanki uczniowie wklejają ją do zeszytu.

Praca domowa:

Wykonaj ćwiczenia interaktywne 1–8.

Materiały pomocnicze:

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania mapy myśli:

Mapa myśli może być również wykorzystana podczas lekcji dotyczącej anatomii mózgowia człowieka.