Autor: Martyna Wojtowicz

Temat: Legiony Polskie we Włoszech

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia przyczyny powołania do życia Legionów Polskich we Włoszech.

• analizuje udział polskich legionistów w kampaniach napoleońskich.

• ocenia stosunek Napoleona do sprawy polskiej i polskich wojsk.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm;

• lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Legiony Polskie we Włoszech”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Schemat” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

Faza wstępna:

1. Wyświetlenie przez nauczyciela tematu i celów zajęć oraz wspólne z uczniami ustalenie kryteriów sukcesu (np. w postaci pytań, na jakie chcą uzyskać odpowiedź w czasie lekcji).

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem. Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej? Uczniowie powinni wspomnieć o rewolucji francuskiej, a następnie dojściu Napoleona Bonapartego do władzy, a także o utracie przez Rzeczpospolitą niepodległości i idei walki o przywrócenie państwa polskiego.

Faza realizacyjna:

1. Praca z multimedium („Film + Sprawdź się”). Nauczyciel prosi, aby wybrany uczeń przeczytał polecenie nr 3 - „Podaj genezę powstania Legionów Polskich w służbie Republiki Lombardzkiej. Scharakteryzuj je”. Następnie prosi uczniów, aby podzielili się na 4‑osobowe grupy i opracowali w nich odpowiedzi na podstawie odtworzonego filmu. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją.

2. W podobny sposób uczniowie pracują z drugim z filmów, tym razem skupiając się na poleceniu nr 4 (wyjaśniają, co stało się z Legionami Polskimi po zawarciu pokoju w Luneville w 1801 r.).

3. W kolejnym kroku uczniowie pracują w parach: na podstawie przeczytanego tekstu oraz informacji zawartych w schemacie i filmach układają pytania do quizu dla innych dwójek uczniowskich. Nauczyciel wraz z uczniami określa zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na ilość poprawnych odpowiedzi).

4. Przeprowadzenie gry w klasie. Nauczyciel lub wybrany uczeń dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel nagradza zwycięską parę, np. ocenami z aktywności.

Faza podsumowująca:

1. Jako podsumowanie lekcji „Legiony Polskie we Włoszech” nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie również zamieszczają w swoim portfolio: Przypomniałam/Przypomniałem sobie, że... Co było dla mnie łatwe... Czego się nauczyłam/nauczyłem... Co sprawiało mi trudność...

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć i pracę uczniów, wskazując jej mocne i słabe strony.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia nr 1, 2 i 3 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

S. Askenazy, Napoleon a Polska, Warszawa 1994.

M. Kukiel, Dzieje oręża polskiego w epoce napoleońskiej 1795–1815, Poznań 1996.

A. Nieuważny, My z Napoleonem, Wrocław 1999.

R. Bielecki, A. Tyszka, Dał nam Przykład Bonaparte. Wspomnienia i relacje żołnierzy polskich 1796- 1815, tom 1, Kraków 1984.

Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, nr 26: Legiony Dąbrowskiego. Europa w dobie wojen napoleońskich, opracował Juliusz Willaume, Warszawa 1960.

Wskazówki metodyczne:

Informacje z sekcji „Schemat” oraz filmów mogą być wykorzystane do przygotowania się do lekcji powtórkowej dotyczącej powstania Legionów Polskich we Włoszech i ich znaczenia.