Dla nauczyciela
Autor: Anna Grabarczyk
Przedmiot: Język polski
Temat: Tło społeczno‑historyczne średniowiecza
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności.
Cele operacyjne. Uczeń:
wyjaśni, na czym polegają związki między istnieniem elit intelektualnych a powstaniem w średniowieczu świadomości narodowej;
wykaże, że na średniowiecze przypada pojawienie się poczucie odrębności narodowej;
zinterpretuje wybrany fragment tekstu Waltera Ullmanna, w którym zestawia się jednostkę z narodem;
scharakteryzuje relacje między świadomością przynależności do Kościoła chrześcijańskiego oraz narodu.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e materiał: „Tło społeczno‑historyczne średniowiecza”. Uczniowie powinni się zapoznać z materiałem, aby na tej podstawie podczas lekcji opracować mapę myśli.
Faza wprowadzająca:
Wyświetlenie na tablicy tematu i celów zajęć oraz wspólne z uczniami ustalenie kryteriów sukcesu.
Nauczyciel weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji. Prosi, aby uczniowie w kilkuosobowych grupach przygotowali mapę myśli związaną z tłem społeczno‑historycznym średniowiecza.
Faza realizacyjna:
Praca z multimedium. Cała klasa zapoznaje się z treścią multimedium. Uczniowie indywidualnie tworzą notatkę poświęconą sytuacji mieszczan w średniowiecznej Europie.
Polecenie 2 uczniowie wykonują w większych grupach.Uczniowie zostają podzieleni na kilkuosobowe grupy. Każdy zespół rozwiązuje wszystkie ćwiczenia zawarte w sekcji „Sprawdź się”. Następnie, aby uzasadnić poprawność rozwiązań, omawiają je na forum klasy. Po wyznaczonym czasie następuje wspólne omówienie wszystkich rozwiązań.
Faza podsumowująca:
Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.
Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Zadaje również pytania podsumowujące i prosi wybranych uczniów o odpowiedzi.
Praca domowa:
Praca domowa z e‑materiału: W tekście liczącym co najmniej 100 wyrazów wyjaśnij, w jaki sposób religia chrześcijańska wpływała na kształt życia społecznego w średniowieczu.
Materiały pomocnicze:
Tadeusz Witczak, Literatura średniowiecza, Warszawa 1990.
Walter Ullmann, Średniowieczne korzenie renesansowego humanizmu, tłum. J. Mach, Łódź 1985.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Prezentacja multimedialna”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.