Dla nauczyciela
Autor: Justyna Szymańska
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Fakt czy opinia – jak je odróżnić? Część IV
Grupa docelowa:
III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
II. Społeczeństwo obywatelskie.
Uczeń:
7) krytycznie analizuje przekazy medialne i porównuje przekazy różnych mediów dotyczące tych samych wydarzeń czy procesów; formułuje własną opinię w oparciu o poznane fakty; rozpoznaje przejawy nieetycznych zachowań dziennikarzy;
9) interpretuje wyniki badań opinii publicznej; porównuje wyniki sondaży z rzeczywistymi postawami lub zachowaniami (np. sondaży przedwyborczych oraz rezultatów wyborów), formułuje hipotezy dotyczące przyczyn różnic przekraczających wartość błędu statystycznego.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje obywatelskie;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne:
Uczeń:
analizuje fragmenty wywiadu z Hilary Tovey Nie jestem pewna, czy Polska może powtórzyć drogę Irlandii i wskazuje zawarte w nim fakty oraz opinie;
dokonuje selekcji i hierarchizacji informacji pozyskanych z materiału źródłowego;
przedstawia wnioski z analizy materiału.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
śniegowa kula;
dyskusja;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Kilka chętnych/wybranych osób przygotowuje krótką prezentację dotyczącą podobieństwa sytuacji gospodarczej Polski po wstąpieniu do UE z sytuacją Irlandii z drugiej połowy lat 70. XX w.
Uczniowie zapoznają się z fragmentem „Wprowadzenie do analizy” zawartym w sekcji „Przeczytaj”, aby móc aktywnie uczestniczyć w zajęciach, analizować przedstawione treści i rozwiązywać zadania.
Faza wstępna:
Przedstawienie tematu „Fakt czy opinia – jak je odróżnić? Część IV” i celów zajęć.
Przedstawienie prezentacji uczniów przygotowanej przed zajęciami. Pozostali uczniowie mogą zadawać prelegentom pytania i dyskutować.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Fakt czy opinia – jak je odróżnić? Część IV”. Prosi uczestników zajęć o wykonanie ćw. 1 z sekcji „Przeczytaj”.
Uczniowie wykonują zadanie z sekcji „Przeczytaj”: analizują wybrane fragmenty wywiadu z Hilary Tovey Nie jestem pewna, czy Polska może powtórzyć drogę Irlandii i wskazują, które zdania według nich przedstawiają fakty, a które opinie. Następnie nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej wyniki dla całej klasy.
Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Schemat interaktywny”. Wspólnie określają, które ze zdań są faktami, a które opiniami i uzasadniają swoje odpowiedzi. Mogą przy tym dyskutować i wymieniać się opiniami. Po analizie każdego zdania nauczyciel odsłania odpowiedź, aby uczniowie mogli zweryfikować swoją pracę.
Na koniec tego etapu zajęć uczniowie weryfikują swoje odpowiedzi udzielone w ćw. 1 w sekcji „Przeczytaj”.
Uczniowie dzielą się na 4‑osobowe grupy i wykonują ćw. 1 w sekcji „Audiobook”: w źródłach internetowych szukają tekstów publicystycznych nt. Kosowa, a w nich przykładów zdań, które przedstawiają fakty i wyrażają opinie. Każdy z członków grupy omawia jeden przykład na forum klasy.
Praca z audiobookiem „Komentarz do analizy”. Po wysłuchaniu materiału, uczniowie dyskutują o tym, co sprawiło im największe trudności w określaniu, czy cytowane zdania z artykułu są faktem, czy opinią.
Faza podsumowująca:
Uczniowie dobierają się w pary i wymieniają poglądami, dzielą się tym, czego się nauczyli.
Na zakończenie nauczyciel dokonuje oceny pracy wylosowanej grupy. Prosi o samoocenę uczniów dotyczącą współpracy w zespole oraz wykonanego zadania. Dokonuje oceny pracy wybranych uczniów.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne, których nie rozwiązali na zajęciach.
Materiały pomocnicze:
Wywiad Anna Masłoń z Hilary Tovey Nie jestem pewna, czy Polska może powtórzyć drogę Irlandii, „Dziennik” 13 lutego 2008 r.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Prezentacja multimedialna” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.