Autorka: Anna Rabiega

Temat: Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

V. Prawo w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

11) przedstawia przebieg postępowania karnego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz uczestniczące w nim strony; wymienia główne prawa, jakie przysługują ofierze, sprawcy i świadkowi przestępstwa; pisze zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa.

Zakres rozszerzony

XI. System prawa w Rzeczypospolitej Polskiej. Uczeń:

22) wskazuje specyfikę poszczególnych rodzajów wykroczeń w Rzeczypospolitej Polskiej (przeciwko: osobie, zdrowiu, mieniu oraz bezpieczeństwu osób i mienia) oraz przestępstw (przeciwko: życiu i zdrowiu, wolnościom osobistym oraz mieniu)

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje rodzaje przestępstw wyróżnione ze względu na różne kryteria;

• formułuje zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa;

• rozważa okoliczności, w których złożenie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa jest obowiązkiem.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• metoda jigsaw.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Dyskusja wprowadzająca do zagadnień poruszanych w e‑materiale. Uczniowie, korzystając z własnej wiedzy, odpowiadają na pytania zawarte we Wprowadzeniu.

2. Przedstawienie tematu „Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa” i celów zajęć.

Faza realizacyjna:

1. Metoda jigsaw. Uczniowie odliczają do czterech. Następnie łączą się w zespoły wg przydzielonych numerów. Każda grupa opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”. Po zakończeniu pracy uczniowie zmieniają zespoły tak, by w każdym znalazła się przynajmniej jedna osoba z poprzednich grup. Uczniowie dzielą się wiedzą zdobytą wcześniej i uczą się od siebie nawzajem. Następnie chętne/wybrane osoby omawiają przydzielone zagadnienia. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

2. Praca z filmem samouczkiem. Po zapoznaniu się z materiałem uczniowie dzielą się na grupy i opracowują zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa (ćwiczenie 1 dołączone do samouczka). Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się) grupy prezentuje propozycję, a pozostali uczniowie oceniają poprawność sformułowania zawiadomienia. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia je, udzielając także uczniom informacji zwrotnej.

3. Dyskusja na temat: „W jakich okolicznościach złożenie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa jest możliwością, w jakich społecznym obowiazkiem, a w jakich obowiązkiem, za którego niedopełnienie grozi odpowiedzialność karna?”. Uczniowie przedstawiają swoje argumenty, kontrargumenty i opinie. Na zakończenie chętna/wybrana osoba dokonuje podsumowania.

4. Praca w parach – wykonanie ćwiczeń 5–8. Następnie uczniowie konsultują swoje rozwiązania z inną parą i ustalają jedną wersję odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

1. Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.

2. Na zakończenie nauczyciel dokonuje oceny pracy wylosowanej grupy. Prosi o samoocenę uczniów dotyczącą współpracy w zespole oraz wykonanego zadania. Dokonuje oceny pracy wybranych uczniów.

Praca domowa:

1. Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne, których nie rozwiązali na zajęciach.

2. Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, isap.sejm.gov.pl.

• Jolanta Arcimowicz, Mariola Bieńko, Beata Łaciak, Skarżypyty, donosiciele, sygnaliści? Studium socjologiczno‑prawne, depot.ceon.pl.

• Mariusz Stelmaszczyk, Dlaczego warto złożyć zawiadomienie o przestępstwie?, 17.11.2019 r., pokrzywdzonyprzestepstwem.info.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Film samouczek” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.