Autor: Justyna Szymańska

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie, Wiedza o społeczeństwie 2022, Historia i teraźniejszość

Temat: Związek małżeński a konkubinat

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

I. Człowiek i społeczeństwo.

Uczeń:

2) charakteryzuje – z wykorzystaniem wyników badań opinii publicznej – współczesne typy rodziny; wyjaśnia problemy związane z realizacją różnych funkcji rodziny w Rzeczypospolitej Polskiej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • charakteryzuje cechy dwóch rodzajów związków: małżeństwa i konkubinatu;

  • wyjaśnia problemy związane z realizacją różnych funkcji rodziny w Rzeczypospolitej Polskiej;

  • wykorzystuje istniejące przepisy prawa do porównania poziomu ochrony, jaką państwo polskie roztacza nad małżeństwem w porównaniu z wolnymi związkami.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja;

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • śniegowa kula;

  • burza mózgów;

  • analiza materiału źródłowego.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  • Uczniowie zapoznają się z treścią projektu Ustawy o związku partnerskim i przygotowują zestawienie uprawnień, w jakie projektodawcy chcieli wyposażyć osoby zawierające taki związek.

Faza wstępna:

  1. Przedstawienie tematu „Związek małżeński a konkubinat” i celów zajęć.

  2. Śniegowa kula. Uczniowie w parach przygotowują definicję małżeństwa oraz konkubinatu. Następnie łączą się w czwórki, porównują swoje pomysły, dyskutują i tworzą wspólną wersję propozycji. W kolejnym kroku łączą się w ósemki i coraz liczniejsze grupy, aż powstanie ogólnoklasowa wersja definicji. Chętna/wybrana osoba zapisuje propozycję na tablicy.

  3. Następnie porównują swoje definicje z informacjami zawartymi w sekcji „Przeczytaj” i ewentualnie je weryfikują.

Faza realizacyjna:

  1. Praca z widżetem interaktywnym „Małżeństwo a konkubinat” w sekcji „Przeczytaj”. Najpierw uczniowie sami podczas burzy mózgów wskazują różnice między małżeństwem a konkubinatem, a najstępnie weryfikują swoje propozycje z informacjami zawartymi w widżecie.

  2. Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Animacja”. Wynotowują najistotniejsze informacje. Następnie wykonują polecenie dołączone do materiału.

  3. Uczniowie w parach przygotowują argumenty do dyskusji „Czy państwo polskie wystarczająco dba o dobro rodziny”. Dyskutują w klasie, a następnie wybrane osoby przedstawiają wnioski.

  4. Praca z projektem Ustawy o związku partnerskim. Uczniowie przedstawiają przygotowane przed zajęciami zestawienia uprawnień. Następnie prowadzą dyskusję, w której porównują te uprawnienia z uprawnieniami małżonków. Chętne/wybrane osoby przedstawiają wnioski.

Faza podsumowująca:

  1. W ramach podsumowania uczniowie wykonują ćwiczenia 5–8 z sekcji „Sprawdź się”.

  2. Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.

Praca domowa:

  1. Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.

Materiały pomocnicze

Bartłomiej Oksznis, Pojęcie konkubinatu w świetle polskiej doktryny i orzecznictwa, „Miscellanea Historico‑Juridica”, Tom XIII, z. 2, rok 2014.

Paul Brunon, Redefinicja konkubinatu, „Studenckie Zeszyty Naukowe” 5/8 2002.

Jan Winiarz, Janusz Gajda, Prawo rodzinne, Warszawa 2001.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Uczniowie mogą wykorzystać wiadomości zawarte w animacji do przygotowania scenek dramowych dotyczących ustalania granic i rozwiązywania konfliktów w związkach.