Dla nauczyciela
Autor: Justyna Szymańska
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie, Wiedza o społeczeństwie 2022, Historia i teraźniejszość
Temat: Związek małżeński a konkubinat
Grupa docelowa:
III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
I. Człowiek i społeczeństwo.
Uczeń:
2) charakteryzuje – z wykorzystaniem wyników badań opinii publicznej – współczesne typy rodziny; wyjaśnia problemy związane z realizacją różnych funkcji rodziny w Rzeczypospolitej Polskiej.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje obywatelskie;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne:
Uczeń:
charakteryzuje cechy dwóch rodzajów związków: małżeństwa i konkubinatu;
wyjaśnia problemy związane z realizacją różnych funkcji rodziny w Rzeczypospolitej Polskiej;
wykorzystuje istniejące przepisy prawa do porównania poziomu ochrony, jaką państwo polskie roztacza nad małżeństwem w porównaniu z wolnymi związkami.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
śniegowa kula;
burza mózgów;
analiza materiału źródłowego.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z treścią projektu Ustawy o związku partnerskim i przygotowują zestawienie uprawnień, w jakie projektodawcy chcieli wyposażyć osoby zawierające taki związek.
Faza wstępna:
Przedstawienie tematu „Związek małżeński a konkubinat” i celów zajęć.
Śniegowa kula. Uczniowie w parach przygotowują definicję małżeństwa oraz konkubinatu. Następnie łączą się w czwórki, porównują swoje pomysły, dyskutują i tworzą wspólną wersję propozycji. W kolejnym kroku łączą się w ósemki i coraz liczniejsze grupy, aż powstanie ogólnoklasowa wersja definicji. Chętna/wybrana osoba zapisuje propozycję na tablicy.
Następnie porównują swoje definicje z informacjami zawartymi w sekcji „Przeczytaj” i ewentualnie je weryfikują.
Faza realizacyjna:
Praca z widżetem interaktywnym „Małżeństwo a konkubinat” w sekcji „Przeczytaj”. Najpierw uczniowie sami podczas burzy mózgów wskazują różnice między małżeństwem a konkubinatem, a najstępnie weryfikują swoje propozycje z informacjami zawartymi w widżecie.
Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Animacja”. Wynotowują najistotniejsze informacje. Następnie wykonują polecenie dołączone do materiału.
Uczniowie w parach przygotowują argumenty do dyskusji „Czy państwo polskie wystarczająco dba o dobro rodziny”. Dyskutują w klasie, a następnie wybrane osoby przedstawiają wnioski.
Praca z projektem Ustawy o związku partnerskim. Uczniowie przedstawiają przygotowane przed zajęciami zestawienia uprawnień. Następnie prowadzą dyskusję, w której porównują te uprawnienia z uprawnieniami małżonków. Chętne/wybrane osoby przedstawiają wnioski.
Faza podsumowująca:
W ramach podsumowania uczniowie wykonują ćwiczenia 5–8 z sekcji „Sprawdź się”.
Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.
Praca domowa:
Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.
Materiały pomocnicze
Bartłomiej Oksznis, Pojęcie konkubinatu w świetle polskiej doktryny i orzecznictwa, „Miscellanea Historico‑Juridica”, Tom XIII, z. 2, rok 2014.
Paul Brunon, Redefinicja konkubinatu, „Studenckie Zeszyty Naukowe” 5/8 2002.
Jan Winiarz, Janusz Gajda, Prawo rodzinne, Warszawa 2001.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać wiadomości zawarte w animacji do przygotowania scenek dramowych dotyczących ustalania granic i rozwiązywania konfliktów w związkach.