Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Ewa Malinowska
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Mikołaj Kopernik i jego dzieło
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres rozszerzony, klasa I
Podstawa programowa
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wiedza geograficzna.
1. Rozumienie specjalistycznych pojęć i posługiwanie się terminami geograficznymi.
2. Rozszerzenie wiedzy niezbędnej do zrozumienia istoty zjawisk oraz charakteru i dynamiki procesów zachodzących w środowisku geograficznym w skali lokalnej, regionalnej, krajowej i globalnej.
5. Rozumienie możliwości wykorzystania technologii geoinformacyjnych w poznawaniu świata i identyfikowaniu złożonych problemów środowiska geograficznego.
II. Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce.
5. Stawianie pytań, formułowanie i weryfikacja hipotez, wyciąganie wniosków oraz proponowanie rozwiązań problemów dotyczących środowiska geograficznego.
6. Kształtowanie umiejętności wieloaspektowego postrzegania przestrzeni i wyobraźni przestrzennej.
III. Kształtowanie postaw.
1. Rozwijanie dociekliwości poznawczej, ukierunkowanej na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna.
2. Kształtowanie przekonania o użyteczności edukacji geograficznej dla osobistego rozwoju człowieka oraz aktywności społecznej.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe:
II. Obserwacje astronomiczne i współczesne badania Wszechświata: wysokość górowania Słońca, wyznaczanie współrzędnych geograficznych, fazy Księżyca, zaćmienia Słońca i Księżyca, osiągnięcia badawcze w eksploracji Wszechświata. Uczeń:
4) prezentuje teorię heliocentryczną Mikołaja Kopernika, znaczenie współczesnych metod badań kosmicznych oraz osiągnięcia naukowców, w tym Polaków, w poznawaniu Wszechświata.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
podaje fakty z życia Mikołaja Kopernika,
wymienia najważniejsze osiągnięcia naukowe Mikołaja Kopernika,
omawia założenia teorii heliocentrycznej Mikołaja Kopernika,
ocenia założenia teorii heliocentrycznej Mikołaja Kopernika w świetle dzisiejszej wiedzy o budowie Układu Słonecznego,
określa wpływ dokonań Mikołaja Kopernika na rozwój wiedzy o Wszechświecie.
Strategie nauczania: asocjacyjna, badawcza (problemowa)
Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE, flipped classroom, burza mózgów, giełda pomysłów
Formy zajęć: praca w grupach
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, tablety, zeszyt przedmiotowy, arkusze papieru A0/A1, pisaki, atlas geograficzny, mapa Polski
Przebieg lekcji
Przed lekcją uczniowie powinni przeczytać tekst e‑materiału oraz zapoznać się z audiobookiem przedstawiającym najważniejsze fakty z życia Mikołaja Kopernika.
Faza wprowadzająca
Przedstawienie celów lekcji.
Wprowadzenie do tematu lekcji poprzez przypomnienie najważniejszych osiągnięć Mikołaja Kopernika. Pogadanka nauczyciela prowadzona w interakcji z uczniami.
Faza realizacyjna
Podział uczniów na grupy (liczebność grup określa nauczyciel).
Omówienie zasad wykonania zadania. Zadaniem uczniów jest stworzenie projektu trasy wycieczki tematycznej „Mikołaj Kopernik i jego dzieło”.
Prezentacja grafiki interaktywnej przedstawiającej wybrane miejsca związane z życiem i pracą naukową Mikołaja Kopernika.
Praca w grupach. Uczniowie, korzystając z informacji zawartych w tekście e‑materiału, audiobooku i grafice interaktywnej, opracowują trasę wycieczki i określają zakres informacji dotyczących życia i pracy w poszczególnych miejscach trasy. Kilkuminutowa dyskusja (burza mózgów) w poszczególnych grupach, giełda pomysłów, sporządzenie szkicu przebiegu trasy na arkuszach papieru.
Przedstawienie proponowanych tras wycieczki przez poszczególne grupy na forum klasy, uzasadnienie jej przebiegu. Po zakończeniu wszystkich wystąpień dyskusja – zadaniem nauczyciela jest czuwanie nad jej przebiegiem i przestrzeganiem zasad, zadawanie pytań pomocniczych itp.
Podsumowanie treści prezentowanych w dyskusji i w audiobooku. Wybór najciekawszej trasy wycieczki.
Sporządzenie notatki w zeszycie zawierającej syntetyczne podsumowanie przeprowadzonej dyskusji.
Faza podsumowująca
Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i udzielanie odpowiedzi przez uczniów.
Ocena aktywności i przypomnienie celów zajęć.
Praca domowa
Praca pisemna na temat: „Znaczenie odkrycia Mikołaja Kopernika dla rozwoju nauki”.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:
Zawarte w e‑materiale grafika interaktywna i audiobook mogą być wykorzystane do samodzielnego rozszerzania i pogłębiania wiedzy przez ucznia w domu i w czasie lekcji mającej na celu powtórzenie materiału z bloku tematycznego dotyczącego Ziemi we Wszechświecie. Będzie przydatna także podczas innych lekcji z tego bloku tematycznego dotyczących np. Układu Słonecznego.