Autor: Katarzyna Maćkowska

Temat: Patrystyka: część 1. Wpływ filozofii starożytnej na problematykę filozofii wczesnochrześcijańskiej

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne. Uczeń:

• omawia główne starożytne koncepcje absolutu: demiurg, idea dobra (Platon), Nieporuszony Poruszyciel (Arystoteles), rozumna natura świata (stoicyzm), Prajednia (Plotyn);

• wyjaśnia wpływ filozofii starożytnej na formowanie się teologii i filozofii chrześcijańskiej;

• określa główne problemy patrystyki.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• odwrócona klasa;

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel loguje się na platformie i na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika wyświetla stronę tytułową e‑materiału. Następnie prosi wybraną osobę o odczytanie tematu lekcji oraz celów. Wspólne ustalenie kryteriów sukcesu.

2. Dyskusja wprowadzająca. Nauczyciel, posługując się pytaniami zawartymi we wstępie do e‑materiału, animuje dyskusję z uczniami (Czym właściwie może zajmować się filozofia chrześcijańska? Przecież wiara opiera się na dogmatach, czyli na prawach objawionych przez Boga. Mają one swoje oparcie w Piśmie Świętym i są przekazywane wiernym przez Kościół. Na czym więc miałaby w takiej sytuacji polegać rola filozofa?).

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Uczniowie przystępują do cichego czytania tekstu zawartego w sekcji „Przeczytaj”. Każdy indywidualnie zapisuje pięć najważniejszych jego zdaniem kwestii poruszanych w tekście. Następnie uczniowie w parach porównują swoje wybory. Nauczyciel prosi wybrane pary o podsumowanie swojej pracy.

2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Schemat”. Odczytanie polecenia do multimedium: jakie trzy myśli wywodzące się z filozofii starożytnej okazały się najważniejsze w rozwoju filozofii chrześcijańskiej? Wspólna praca całego zespołu klasowego nad odpowiedziami.

3. Ćwiczenia przedmiotowe. Uczniowie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenia nr 1‑4. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi

4. Nauczyciel wyświetla uczestnikom zajęć ćwiczenie nr 5. Uczniowie tym razem pracują w grupach. Ustalają wspólne stanowisko i wskazują wybraną odpowiedź, używając telefonów lub komputerów. Nauczyciel kontroluje wyniki pracy uczniów i prosi wybrane osoby o uzasadnienie swojej odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

1. Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

1. Ćwiczenie nr 8 w zestawie ćwiczeń: Filozofia grecka wywarła wpływ na filozofię chrześcijańską. Istnieje jednak między nimi fundamentalna różnica, która przejawia się dobitnie w teorii poznania. Wyjaśnij, na czym polega podstawowa różnica między tymi dwoma systemami myśli?

Materiały pomocnicze:

• Tatarkiewicz W., Historia filozofii, Warszawa 2005.

• Brudnik E., Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie: przewodnik po metodach aktywizujących, Warszawa 2010.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać medium w sekcji „Schemat” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.