Dom – czy każdy go ma?
zadanie interaktywne
Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DgAFPyHbq
Przyporządkuj słowa do odpowiednich kategorii.
kamienica, fundamenty, domek jednorodzinny, radość, miłość, blok, drzwi, okna, rodzina, rodzice, rodzeństwo, dach, bezpieczeństwo, święta
| Dom – budynek | |
|---|---|
| Dom – emocje |
Zastanówcie się, czym różnią się te dwa znaczenia słowa „dom”.
Porozmawiajcie o waszych skojarzeniach ze słowem „dom”.
Opowiedzcie o swoich spostrzeżeniach.
Jak sądzicie, skąd biorą się różnice w rozumieniu pojęcia „dom”?
Czy wszyscy ludzie mają domy? Kto ich nie ma? Dlaczego?
Wysłuchaj uważnie wiersza Ewy Lipskiej pt. „Dom Dziecka”. Zwróć uwagę, ilu jest bohaterów w utworze i jak przedstawieni są w nim rodzice.
Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl
Wiersz Dom Dziecka czyta Elżbieta Golińska Wiersz Dom Dziecka czyta Elżbieta Golińska Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., tylko do użytku edukacyjnego na epodreczniki.pl.
Jakie uczucia wywołuje w tobie ten wiersz? Kim są jego bohaterowie? Odpowiedzi zapisz tutaj lub w zeszycie.
Przeczytaj wiersz pt. „Dom Dziecka” i zastanów się, czego najbardziej brakuje mieszkańcom przedstawionego miejsca.
Dom DzieckaTrzydzieści par pantofelków filcowych
z wyszytym na środku kwiatem tulipanu.
Trzydzieści fartuszków poplamionych sokiem
z czarnej porzeczki. Trzydzieści nieruchomych kotów
wyhaftowanych ściegiem płaskim.Trzydzieści par wyciągniętych rączek
ale tylko po łyżki do zupy mlecznej.
Trzydzieści par oczu otwieranych we śnie
aby dojrzeć rodziców na wzgórzach cukierków.Gdyby moja mamusia chciała
mogłaby być królową.
Ale musiała umrzeć
bo tatuś zmienił się w wilka.Moja mamusia była chuda
i dlatego nie mogła mnie kochać.
Ale jak tylko będzie chuda mniej
to mnie kupi na zawsze.Moja mamusia jest piękna. Mój tatuś jest silny.
Moja mamusia jest bogata. Mogłaby kupić
Amerykę Północną i złoto. A tatuś
potrafi strzelać z prawdziwego karabinu.Trzydzieści par nóżek
stoi przed nieczynną zwrotnicą
i oczekuje na wjazd do
domu.Ewa Lipska, Dom Dziecka, [w:] tejże, Drugi zbiór wierszy, Kraków 1970, s. 37.
Ewa Lipska
Wybitna polska poetka, laureatka wielu międzynarodowych nagród literackich, związana z Krakowem i Wiedniem. Wydała m.in. tomiki: „Przechowalnia ciemności”, „Białe truskawki”, „Drzazga”, „Miasteczko Świat”. Jej utwory śpiewa m.in. Grzegorz Turnau.
Odpowiedzcie na pytania i porozmawiajcie:
Co mają, a czego nie mają dzieci z przedstawionego domu?
Czy w takim miejscu można być szczęśliwym i czuć się bezpiecznie? Dlaczego?
Jak rozumiecie ostatnią zwrotkę wiersza?
Przeczytaj jeszcze raz uważnie wiersz. Znajdź i zaznacz cytaty, które według ciebie odpowiadają na poniższe pytania. Porównaj je z wyborem innych uczniów.
O czym marzą dzieci – bohaterowie wiersza?
Dlaczego dzieci mieszkają w tym domu?
Gdzie według bohaterów wiersza znajdują się ich rodzice?
Na co czekają dzieci z domu dziecka?
Połącz rzeczowniki z epitetami, których użyła w wierszu poetka Ewa Lipska.
silny, prawdziwy, nieruchome, chuda, płaski, mleczna, filcowe, nieczynna
| pantofelki | |
| koty | |
| ścieg | |
| zupa | |
| karabin | |
| zwrotnica | |
| mamusia | |
| tatuś |
Do każdego rzeczownika z poprzedniego zadania dopiszcie inny, dowolny przymiotnik. Możecie to zrobić tutaj lub w zeszytach. Jakie skojarzenia budzą w was zapisane związki wyrazowe – pozytywne czy negatywne? Podyskutujcie o tym w klasie, uzasadniając swoje stanowisko.
Prawa dzieci zostały ustanowione przez Organizację Narodów Zjednoczonych. Tego, aby były one przestrzegane, pilnuje w wielu krajach, także w Polsce, rzecznik praw dziecka. Najmłodsi obywatele mają prawo m.in. do akceptacji, rozmowy, opieki i bezpieczeństwa. Napisz list do rzecznika praw dziecka w sprawie mieszkańców domów dziecka. Możesz to zrobić tutaj lub w zeszycie.