RxToQA6Dhb54R

Earth's movements and their consequences – revision

Links to the lessons: 1 , 2 , 3 , 4 , 5, 6, 7, 8

Links to the abstracts: 1 , 2 ,3 , 4 , 5 , 67, 8

You will learn
  • to ask questions and answer your friends' questions about „The movements of the Earth and their consequences”,

  • to consolidate the material from the lessons: „In what direction and at what speed does the Earth rotate?”, „What is a gnomon and how to use it to observe the apparent movement of the Sun over the horizon?”, „The consequences of Earth’s rotation”, „Consequences of the Earth's rotation”, „What are the consequences of Earth’s axial tilt to the plane of the ecliptic?”, „Are astrological seasons a result of the changes in Earth’s lighting?”, „Why do we observe the Sun in other parts of the sky in different seasons and at different latitudes?”, „Consequences of the Earth's circular motion”;

  • to consolidate the vocabulary related to the theme - „The movements of the Earth and their consequences”.

Before the lesson

RjxYj62dBjUBP
Poszukaj odpowiedzi na pytanie, w jakim kierunku i z jaką prędkością obraca się Ziemia.
Task 1

Listen to the recording and write down questions you could ask your friend or colleague to check if he understood the text read. Also note the expected answers.

R4yttOpaegFYp
Nagranie lektorskie

What is a gnomon and how to use it to observe the apparent movement of the Sun over the horizon?

R1XlTR7o8Pa5x
Wybierz dwa słówka ze słownika i ułóż z nimi zdania.
R1NCb5muIWJJe
Nagranie lektorskie

The consequences of Earth’s rotation

R1B5EEP84R13x
Przygotuj trzy pytania dotyczące ruchu obrotowego Ziemi. Zastanów się, jak powinny brzmieć odpowiedzi.
R7xlhFrOuwDFU
Exercise 1
Wykonaj ćwiczenie zgodnie z poleceniem.
Ro7HCF5yqwC4g
Exercise 2
Match the definition to each of the concepts below List of concepts: 1. sidereal year 2. equinox 3. the plane of the ecliptic List of definitions: 1. time between two consecutive solar passages against the same stars solar year 2. time between two consecutive solar passages during the March 3. the plane containing the orbit on which Earth circles around the Sun.
RyQFnRjhd61rH
Exercise 3
Which of the following phenomena would we could not observe if the Earth's equator was positioned exactly in the ecliptic plane? Select three phenomena. tu wybierz 1. The changing of seasons 2. The succession of day and night 3. The changes in sunrise and sunset position 4. The change in the Sun’s height above the horizon at its highest point
R5qqgxhVFfQfX
Exercise 4
Complete the text. In the Southern Hemisphere (e.g. in Australia), the seasons start in the following days: spring - tu uzupełnij 1. June 22nd, 2. December 22nd, 3. September 23rd, 4. March 21st, summer - tu uzupełnij 1. June 22nd, 2. December 22nd, 3. September 23rd, 4. March 21st, autumn - tu uzupełnij 1. June 22nd, 2. December 22nd, 3. September 23rd, 4. March 21st, winter - tu uzupełnij 1. June 22nd, 2. December 22nd, 3. September 23rd, 4. March 21st.
R1dnqYDohSnLc
Exercise 5
Wymień wszystkie zjawiska, które są konsekwencjami ruchu obiegowego Ziemi. Możliwe odpowiedzi: 1. zmienność pór roku, 2. następstwo dnia i nocy, 3. powstanie kilku stref oświetlenia Ziemi, 4. zjawisko dnia polarnego i nocy polarnej, 5. zmiana wysokości Słońca nad horyzontem w ciągu doby, 6. zmiana wysokości górowania Słońca w ciągu roku

Activity

R1Y9lTUhNejmL
Wymień konsekwencje ruchu obrotowego Ziemi.
RZsK8XDpg8o9h
Exercise 6
Match the pairs: English words with Polish definitions. universal time Możliwe odpowiedzi: 1. obszary powierzchni Ziemi o szerokości 15° długości geograficznej, rozciągające się południkowo; w całej tak wyznaczonej strefie obowiązuje jednakowy czas; jednocześnie jest to czas słoneczny środkowego południka tej strefy, 2. linia na sferze niebieskiej łącząca punkt na horyzoncie określający kierunek południowy (S) z punktem na horyzoncie określającym kierunek północny (N) i przechodząca przez zenit; południk niebieski jest miejscem, gdzie odbywają się górowania ciał niebieskich, 3. czas słoneczny na południku zerowym, za który przyjęto południk przechodzący przez obserwatorium astronomiczne Greenwich w Londynie; jest jednocześnie czasem strefowym pierwszej strefy czasowej, od której liczy się czas pozostałych stref, 4. rok kalendarzowy, który ma 366 zamiast 365 dni, 5. częściowo pokrywa się ona z południkiem 180°; czas obowiązujący na terytoriach położonych na zachód od tej linii (czyli na półkuli wschodniej) jest przesunięty o dobę do przodu względem czasu terytoriów położonych na wschód od niej (czyli na półkuli zachodniej), 6. umowny czas obowiązujący na danym obszarze; czas urzędowy zwykle ustalany jest w taki sposób, aby cały obszar kraju lub jednostki administracyjnej znajdował się w tej samej strefie; w państwach o dużej rozciągłości równoleżnikowej na różnych obszarach może obowiązywać inny czas urzędowy; w wielu państwach czas urzędowy odpowiada czasowi strefowemu odpowiedniej strefy czasowej; są również kraje, w których urzędowo wprowadza się czas letni przesunięty o godzinę w stosunku do czasu strefowego standard time Możliwe odpowiedzi: 1. obszary powierzchni Ziemi o szerokości 15° długości geograficznej, rozciągające się południkowo; w całej tak wyznaczonej strefie obowiązuje jednakowy czas; jednocześnie jest to czas słoneczny środkowego południka tej strefy, 2. linia na sferze niebieskiej łącząca punkt na horyzoncie określający kierunek południowy (S) z punktem na horyzoncie określającym kierunek północny (N) i przechodząca przez zenit; południk niebieski jest miejscem, gdzie odbywają się górowania ciał niebieskich, 3. czas słoneczny na południku zerowym, za który przyjęto południk przechodzący przez obserwatorium astronomiczne Greenwich w Londynie; jest jednocześnie czasem strefowym pierwszej strefy czasowej, od której liczy się czas pozostałych stref, 4. rok kalendarzowy, który ma 366 zamiast 365 dni, 5. częściowo pokrywa się ona z południkiem 180°; czas obowiązujący na terytoriach położonych na zachód od tej linii (czyli na półkuli wschodniej) jest przesunięty o dobę do przodu względem czasu terytoriów położonych na wschód od niej (czyli na półkuli zachodniej), 6. umowny czas obowiązujący na danym obszarze; czas urzędowy zwykle ustalany jest w taki sposób, aby cały obszar kraju lub jednostki administracyjnej znajdował się w tej samej strefie; w państwach o dużej rozciągłości równoleżnikowej na różnych obszarach może obowiązywać inny czas urzędowy; w wielu państwach czas urzędowy odpowiada czasowi strefowemu odpowiedniej strefy czasowej; są również kraje, w których urzędowo wprowadza się czas letni przesunięty o godzinę w stosunku do czasu strefowego International Date Line Możliwe odpowiedzi: 1. obszary powierzchni Ziemi o szerokości 15° długości geograficznej, rozciągające się południkowo; w całej tak wyznaczonej strefie obowiązuje jednakowy czas; jednocześnie jest to czas słoneczny środkowego południka tej strefy, 2. linia na sferze niebieskiej łącząca punkt na horyzoncie określający kierunek południowy (S) z punktem na horyzoncie określającym kierunek północny (N) i przechodząca przez zenit; południk niebieski jest miejscem, gdzie odbywają się górowania ciał niebieskich, 3. czas słoneczny na południku zerowym, za który przyjęto południk przechodzący przez obserwatorium astronomiczne Greenwich w Londynie; jest jednocześnie czasem strefowym pierwszej strefy czasowej, od której liczy się czas pozostałych stref, 4. rok kalendarzowy, który ma 366 zamiast 365 dni, 5. częściowo pokrywa się ona z południkiem 180°; czas obowiązujący na terytoriach położonych na zachód od tej linii (czyli na półkuli wschodniej) jest przesunięty o dobę do przodu względem czasu terytoriów położonych na wschód od niej (czyli na półkuli zachodniej), 6. umowny czas obowiązujący na danym obszarze; czas urzędowy zwykle ustalany jest w taki sposób, aby cały obszar kraju lub jednostki administracyjnej znajdował się w tej samej strefie; w państwach o dużej rozciągłości równoleżnikowej na różnych obszarach może obowiązywać inny czas urzędowy; w wielu państwach czas urzędowy odpowiada czasowi strefowemu odpowiedniej strefy czasowej; są również kraje, w których urzędowo wprowadza się czas letni przesunięty o godzinę w stosunku do czasu strefowego celestial meridian Możliwe odpowiedzi: 1. obszary powierzchni Ziemi o szerokości 15° długości geograficznej, rozciągające się południkowo; w całej tak wyznaczonej strefie obowiązuje jednakowy czas; jednocześnie jest to czas słoneczny środkowego południka tej strefy, 2. linia na sferze niebieskiej łącząca punkt na horyzoncie określający kierunek południowy (S) z punktem na horyzoncie określającym kierunek północny (N) i przechodząca przez zenit; południk niebieski jest miejscem, gdzie odbywają się górowania ciał niebieskich, 3. czas słoneczny na południku zerowym, za który przyjęto południk przechodzący przez obserwatorium astronomiczne Greenwich w Londynie; jest jednocześnie czasem strefowym pierwszej strefy czasowej, od której liczy się czas pozostałych stref, 4. rok kalendarzowy, który ma 366 zamiast 365 dni, 5. częściowo pokrywa się ona z południkiem 180°; czas obowiązujący na terytoriach położonych na zachód od tej linii (czyli na półkuli wschodniej) jest przesunięty o dobę do przodu względem czasu terytoriów położonych na wschód od niej (czyli na półkuli zachodniej), 6. umowny czas obowiązujący na danym obszarze; czas urzędowy zwykle ustalany jest w taki sposób, aby cały obszar kraju lub jednostki administracyjnej znajdował się w tej samej strefie; w państwach o dużej rozciągłości równoleżnikowej na różnych obszarach może obowiązywać inny czas urzędowy; w wielu państwach czas urzędowy odpowiada czasowi strefowemu odpowiedniej strefy czasowej; są również kraje, w których urzędowo wprowadza się czas letni przesunięty o godzinę w stosunku do czasu strefowego time zones Możliwe odpowiedzi: 1. obszary powierzchni Ziemi o szerokości 15° długości geograficznej, rozciągające się południkowo; w całej tak wyznaczonej strefie obowiązuje jednakowy czas; jednocześnie jest to czas słoneczny środkowego południka tej strefy, 2. linia na sferze niebieskiej łącząca punkt na horyzoncie określający kierunek południowy (S) z punktem na horyzoncie określającym kierunek północny (N) i przechodząca przez zenit; południk niebieski jest miejscem, gdzie odbywają się górowania ciał niebieskich, 3. czas słoneczny na południku zerowym, za który przyjęto południk przechodzący przez obserwatorium astronomiczne Greenwich w Londynie; jest jednocześnie czasem strefowym pierwszej strefy czasowej, od której liczy się czas pozostałych stref, 4. rok kalendarzowy, który ma 366 zamiast 365 dni, 5. częściowo pokrywa się ona z południkiem 180°; czas obowiązujący na terytoriach położonych na zachód od tej linii (czyli na półkuli wschodniej) jest przesunięty o dobę do przodu względem czasu terytoriów położonych na wschód od niej (czyli na półkuli zachodniej), 6. umowny czas obowiązujący na danym obszarze; czas urzędowy zwykle ustalany jest w taki sposób, aby cały obszar kraju lub jednostki administracyjnej znajdował się w tej samej strefie; w państwach o dużej rozciągłości równoleżnikowej na różnych obszarach może obowiązywać inny czas urzędowy; w wielu państwach czas urzędowy odpowiada czasowi strefowemu odpowiedniej strefy czasowej; są również kraje, w których urzędowo wprowadza się czas letni przesunięty o godzinę w stosunku do czasu strefowego leap year Możliwe odpowiedzi: 1. obszary powierzchni Ziemi o szerokości 15° długości geograficznej, rozciągające się południkowo; w całej tak wyznaczonej strefie obowiązuje jednakowy czas; jednocześnie jest to czas słoneczny środkowego południka tej strefy, 2. linia na sferze niebieskiej łącząca punkt na horyzoncie określający kierunek południowy (S) z punktem na horyzoncie określającym kierunek północny (N) i przechodząca przez zenit; południk niebieski jest miejscem, gdzie odbywają się górowania ciał niebieskich, 3. czas słoneczny na południku zerowym, za który przyjęto południk przechodzący przez obserwatorium astronomiczne Greenwich w Londynie; jest jednocześnie czasem strefowym pierwszej strefy czasowej, od której liczy się czas pozostałych stref, 4. rok kalendarzowy, który ma 366 zamiast 365 dni, 5. częściowo pokrywa się ona z południkiem 180°; czas obowiązujący na terytoriach położonych na zachód od tej linii (czyli na półkuli wschodniej) jest przesunięty o dobę do przodu względem czasu terytoriów położonych na wschód od niej (czyli na półkuli zachodniej), 6. umowny czas obowiązujący na danym obszarze; czas urzędowy zwykle ustalany jest w taki sposób, aby cały obszar kraju lub jednostki administracyjnej znajdował się w tej samej strefie; w państwach o dużej rozciągłości równoleżnikowej na różnych obszarach może obowiązywać inny czas urzędowy; w wielu państwach czas urzędowy odpowiada czasowi strefowemu odpowiedniej strefy czasowej; są również kraje, w których urzędowo wprowadza się czas letni przesunięty o godzinę w stosunku do czasu strefowego

Keywords

solar day, sidereal day, Earth’s rotation, angular velocity, linear velocity, gnomon, local meridian, local parallel, Sun’s highest point, zenith, Celestial sphere, solar time, Coriolis force, summer time, winter time, International Date Line, solar year, sidereal year, ecliptic plane

Glossary

universal time
universal time
R1bxJ2gAhfT4H
Nagranie dźwiękowe słówka

czas uniwersalny – czas słoneczny na południku zerowym, za który przyjęto południk przechodzący przez obserwatorium astronomiczne Greenwich w Londynie; jest jednocześnie czasem strefowym pierwszej strefy czasowej, od której liczy się czas pozostałych stref

standard time
standard time
RHvfzFK9BVep8
Nagranie słówka: standard time

czas standardowy – umowny czas obowiązujący na danym obszarze; czas urzędowy zwykle ustalany jest w taki sposób, aby cały obszar kraju lub jednostki administracyjnej znajdował się w tej samej strefie; w państwach o dużej rozciągłości równoleżnikowej na różnych obszarach może obowiązywać inny czas urzędowy; w wielu państwach czas urzędowy odpowiada czasowi strefowemu odpowiedniej strefy czasowej; są również kraje, w których urzędowo wprowadza się czas letni przesunięty o godzinę w stosunku do czasu strefowego

International Date Line
International Date Line
RXecH18nY5sQ0
Nagranie dźwiękowe słówka

Międzynarodowa Linia Zmiany Daty – częściowo pokrywa się ona z południkiem 180°; czas obowiązujący na terytoriach położonych na zachód od tej linii (czyli na półkuli wschodniej) jest przesunięty o dobę do przodu względem czasu terytoriów położonych na wschód od niej (czyli na półkuli zachodniej)

celestial meridian
celestial meridian
R1FBukS7UuZ98
Nagranie słówka: celestial meridian

południk niebieski – linia na sferze niebieskiej łącząca punkt na horyzoncie określający kierunek południowy (S) z punktem na horyzoncie określającym kierunek północny (N) i przechodząca przez zenit; południk niebieski jest miejscem, gdzie odbywają się górowania ciał niebieskich

time zones
time zones
R1LX54ByPOZuU
Nagranie słówka: time zones

strefy czasowe – obszary powierzchni Ziemi o szerokości 15° długości geograficznej, rozciągające się południkowo; w całej tak wyznaczonej strefie obowiązuje jednakowy czas; jednocześnie jest to czas słoneczny środkowego południka tej strefy

leap year
leap year
RCmLypznXjVG6
Nagranie słówka: leap year

rok przestępny – rok kalendarzowy, który ma 366 zamiast 365 dni

lunar eclipse
lunar eclipse
RWvG7FuJIphCg
Nagranie słówka: lunar eclipse

zaćmienie księżyca – zjawisko astronomiczne obserwowane w momencie, gdy Ziemia znajduje się między Słońcem a Księżycem

solar eclipse
solar eclipse
R1Oy96iyJK6FW
Nagranie słówka: solar eclipse

zaćmienie słońca – zjawisko astronomiczne obserwowane w momencie, gdy Księżyc znajduje się między Słońcem a Ziemią

sidereal day
sidereal day
R1kVs9wKL4cku
Nagranie słówka: sidereal day

doba gwiazdowa – okres obrotu Ziemi wokół własnej osi, czyli ok. 23 h 56 min 4,091 s

solar day
solar day
RUPX2KCHq2gHA
Nagranie słówka: solar day

doba słoneczna – okres pomiędzy dwoma kolejnymi górowaniami Słońca nad określonym południkiem; średnia długość przyjęta umownie za wartość stałą wynosi 24 godziny

solar noon
solar noon
R1eSswZgkXdOO
Nagranie dźwiękowe słówka

południe słoneczne – moment, w którym w ciągu doby Słońce znajduje się na maksymalnej wysokości kątowej nad horyzontem; moment ten bywa nazywany także górowaniem Słońca

angular velocity
angular velocity
RTfzQk479hEdC
Nagranie słówka: angular velocity

prędkość kątowa – wielkość opisująca ruch obrotowy, równa kątowi zakreślonemu przez jakiś punkt podczas ruchu po okręgu w jednostce czasu

linear velocity
linear velocity
R1bIl7j3TxfWP
Nagranie słówka: linear velocity

prędkość liniowa – wielkość oznaczająca przebytą drogę w jednostce czasu, np. odległość przebyta w ciągu minuty

Earth's rotation
Earth's rotation
RnvmoxwKHN0Ce
Nagranie dźwiękowe słówka

ruch obrotowy Ziemi – obracanie się Ziemi wokół własnej osi z zachodu na wschód

gnomon
gnomon
R1P3ItnTeAvfK
Nagranie słówka: gnomon

gnomon – zwykle jest to pręt, kolumna lub prosty kij wbity w ziemię, którego cień wskazuje położenie Słońca; to jeden z najstarszych i najprostszych przyrządów astronomicznych; precyzyjnie skonstruowane i ustawione gnomony są przyrządami astronomicznymi albo częściami zegarów słonecznych

Sun’s highest point
Sun’s highest point
RLSiZbss7c5P4
Nagranie słówka: Sun’s highest point

górowanie Słońca – moment, w którym w ciągu doby Słońce znajduje się na maksymalnej wysokości kątowej nad horyzontem; moment ten bywa nazywany także południem słonecznym

local meridian
local meridian
RXsquz0puEQSL
Nagranie słówka: local meridian

południk miejscowy – południk lokalny przechodzący przez dane miejsce na powierzchni Ziemi

local parallel
local parallel
RKC9SUZUYBebk
Nagranie słówka: local parallel

miejscowy równoleżnik – równoleżnik przechodzący przez dane miejsce na powierzchni Ziemi

zenith
zenith
RMNFt5DwAmGPf
Nagranie dźwiękowe słówka

zenit – punkt na sferze niebieskiej znajdujący się dokładnie ponad pozycją obserwatora

polar day
polar day
RpV0JRUL9R98r
Nagranie słówka: polar day

dzień polarny – zjawisko polegające na przebywaniu tarczy Słońca powyżej linii horyzontu przez czas dłuższy niż 24 godziny (na biegunach dzień polarny trwa 6 miesięcy)

polar night
polar night
R1ZOXznczqz6f
Nagranie słówka: polar night

noc polarna – zjawisko polegające na przebywaniu tarczy Słońca poniżej linii horyzontu przez czas dłuższy niż 24 godziny (na biegunach noc polarna trwa 6 miesięcy)

June solstice
June solstice
R1IGc9V0op0c3
Nagranie słówka: June solstice

letnie przesilenie – na półkuli północnej to moment, gdy biegun północny znajduje się najbliżej Słońca, a biegun południowy najdalej; Słońce w tym dniu góruje w zenicie nad zwrotnikiem Raka; w tym samym momencie na półkuli południowej jest przesilenie zimowe

December solstice
December solstice
RF2wMscZZLSkQ
Nagranie słówka: December solstice

zimowe przesilenie – na półkuli północnej to moment, gdy biegun północny jest najbardziej oddalony od Słońca, a biegun południowy znajduje się najbliżej; Słońce w tym dniu góruje nad zwrotnikiem Koziorożca; w tym samym momencie na półkuli południowej trwa przesilenie letnie

September equinox
September equinox
R1UWjR37xGGdB
Nagranie słówka: September equinox

równonoc jesienna – na półkuli północnej to moment, gdy Ziemia osiąga punkt na swojej orbicie, w którym promienie słoneczne padają prostopadle na równik i są równocześnie styczne do jej powierzchni na biegunach; począwszy od tego momentu Słońce zaczyna bardziej oświetlać południową półkulę Ziemi

March equinox
March equinox
RNzN3dNDcngZ3
Nagranie słówka: March equinox

równonoc wiosenna – na półkuli północnej to moment, gdy Ziemia osiąga punkt na swojej orbicie, w którym promienie słoneczne padają prostopadle na równik i są równocześnie styczne do jej powierzchni na biegunach; począwszy od tego momentu Słońce zaczyna bardziej oświetlać północną półkulę Ziemi