Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
E-materiały do kształcenia zawodowego

Armatura wodna i pianowa, rozwinięcia taktyczne

BPO.03. Wykonywanie działań ratowniczych wyodrębnionej w zawodzie technik pożarnictwa 311919

bg‑azure

Elementy linii wężowych i podawanie prądów gaśniczych

SCHEMAT INTERAKTYWNY

1

Spis treści

2

Rodzaje linii wężowych

R1QCeJte5AUGL
Nagranie tożsame z poniższą treścią.

Podział linii wężowych: linia ssawna, linia główna, linia gaśnicza i linia zasilająca.

1
Linia ssawna
R1HDZhPYzxbBQ
Schemat zatytułowany jest Linia ssawna. Przedstawia zdjęcia linii ssawnej oraz jej przeznaczenie, parametry techniczne, straty ciśnienia i przykłady zastosowania. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem.
  1. Przeznaczenie, czyli jaki jest cel stosowania
    Linia ssawna to linia składająca się z pożarniczych węży ssawnych oraz armatury pożarniczej łączącej nasadę ssawną motopompy lub autopompy ze zbiornikiem na wodę (naturalnym lub sztucznym) w celu poboru wody.
  2. Parametry techniczne
    Średnica może wynosić 52, 75 lub 110 milimetrów.
    Długość jednego odcinka węża razem z łącznikami może wynosić odpowiednio: dla węża o średnicy 52 milimetry - 4000 milimetrów; dla węża o średnicy 75 milimetrów - 1600 lub 2500 milimetrów; dla węża o średnicy 110 milimetrów - 1600 lub 2500 milimetrów.
    Przepływ wynosi odpowiednio: dla węża o średnicy 52 milimetry - 400 litrów na minutę; dla węża o średnicy 75 milimetrów - 800 litrów na minutę; dla węża o średnicy 110 milimetrów - 1600 litrów na minutę.
    Masa wynosi odpowiednio: dla węża o średnicy 52 milimetry - 11,2 kilograma; dla węża o średnicy 75 milimetrów - o długości 1600 milimetrów 7,6 kilograma i o długości 2500 milimetrów 6,5 kilograma; dla węża o średnicy 110 milimetrów o długości 1600 milimetrów 7,9 kilograma i o długości 2500 milimetrów 10,7 kilograma.
    Rodzaj materiału: wąż ssawny może być wykonany z gumy lub tworzywa PCV.
  3. Straty ciśnienia
    Straty ciśnienia związane są z głębokością ssania oraz temperaturą wody zasysanej. Wraz ze wzrostem wysokości ssania maleje wydajność pompy, do której podłączona jest linia ssawna. Straty ciśnienia linii ssawnej zależą od wartości obrotów silnika pompy. Każdy wzrost lub spadek obrotów silnika powoduje wzrost lub spadek wydajności i ciśnienia.
  4. Przykłady zastosowania, wykorzystania, doboru
    Linię ssawną wykorzystujemy w sytuacji, kiedy zaopatrzenie w wodę jak środek gaśniczy odbywa się z przeciwpożarowych zbiorników wodnych, cieków wodnych, zbiorników naturalnych itp. Może być również wykorzystywana podczas dostarczania wody na duże odległości np. podczas przepompowywania.
Linia ssawna
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Linia główna
RAPfkZhuHZs9H
Schemat zatytułowany jest Linia główna. Przedstawia zdjęcia linii głównej oraz jej przeznaczenie, parametry techniczne, straty ciśnienia i przykłady zastosowania. Na zdjęciach widać wąż zakończony rozdzielaczem, a z drugiej strony przyłączony do wozu strażackiego. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem.
  1. Przeznaczenie, czyli jaki jest cel stosowania
    Linię główną stosuje się, kiedy konieczne jest doprowadzenie wody gaśniczej od autopompy lub motopompy do rozdzielacza za pomocą węża tłocznego W75. Rozdzielacz, jako element linii głównej, służy do rozdzielania wody z linii głównej na jedną, dwie lub trzy linie gaśnicze.
  2. Parametry techniczne
    Średnica węża wynosi 75 milimetrów.
    Długość: w przypadku kiedy linia główna zbudowana jest z dwóch odcinków węży W 75, jej długość wynosi około 40 metrów.
    Przepływ wynosi 800 litrów na minutę.
    Masa: każdy odcinek W 75 ma masę 9,3 kilograma, co daje masę linii głównej 18,6 kilograma.
    Rodzaj materiału: torlen, duraline, czyli guma syntetyczna.
  3. Straty ciśnienia
    Na straty ciśnienia w linii wężowej składają się straty spowodowane: wysokością (każde10 metrów powyżej osi wirnika pompy to strata rzędu 1 atmosfery technicznej, a każde 10 metrów poniżej osi wirnika to zysk 1 atmosfery technicznej), rodzajem zastosowanej armatury (np. strata na rozdzielaczu, zależna od przepływu, to ok. 0,1 atmosfery technicznej), straty liniowe spowodowane przepływem, na które składają się: natężenie przepływu, średnica węża, długość linii wężowej, staranność ułożenia linii wężowej, stan techniczny węży i armatury.
  4. Przykłady zastosowania, wykorzystania, doboru
    Linia główna prowadzona jest od nasady tłocznej motopompy lub autopompy do rozdzielacza, celem podania środka gaśniczego do linii gaśniczej.
Linia główna
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Linia gaśnicza
R17AEjiDvNIIW
Schemat zatytułowany jest Linia gaśnicza. Przedstawia zdjęcia linii gaśniczej oraz jej przeznaczenie, parametry techniczne, straty ciśnienia i przykłady zastosowania. Na zdjęciach widać dwa węże na trawniku, połączone rozdzielaczem. Wąż zakończony jest prądownicą. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem.
  1. Przeznaczenie, czyli jaki jest cel stosowania
    Jest to linia wężowa prowadzona od nasady rozdzielacza lub pompy do prądownicy. Linia gaśnicza służy bezpośrednio do podejmowania czynności gaśniczych.
  2. Parametry techniczne
    Średnica może wynosić 42, 52 albo 75 milimetrów oraz 25 milimetrów dla szybkiego natarcia.
    Długość: w zależności od liczby zastosowanych do sprawienia odcinków węży. Długość linii gaśniczej stanowi sumę długości zastosowanych węży w linii gaśniczej.
    Przepływ wynosi odpowiednio: dla węża o średnicy 25 milimetrów - 50 litrów na minutę; dla węża o średnicy 42 milimetrów - 950 litrów na minutę przy ciśnieniu siedmiu atmosfer; dla węża o średnicy 52 milimetrów - 400 litrów na minutę; dla węża o średnicy 75 milimetrów - 800 litrów na minutę.
    Masa: masa jednego odcinka W 52 wynosi 5,4 kilograma, co daje masę 10,8 kilograma linii gaśniczej dla linii gaśniczej nie nawodnionej składającej się z dwóch odcinków węży. Dla przykładu masa jednego odcinka W 25 wynosi – 2,3 kilograma, a odcinka W 42 – 4,3 kilograma i W 75 – 9,3 kilograma.
    Masa wody znajdującej się w odcinku węża to dla: W 25 około 10 kilogramów; W 42 około 28 kilogramów; W 52 około 43 kilogramy; W 75 około 88 kilogramów.
    Rodzaj materiału: torlen, poliuretan, duraline.
  3. Straty ciśnienia
    Na straty ciśnienia w linii wężowej składają się straty spowodowane: wysokością (każde 10 metrów powyżej osi wirnika pompy to strata rzędu 1 atmosfery technicznej, a każde 10 metrów poniżej osi wirnika to zysk 1 atmosfery technicznej), rodzajem zastosowanej armatury (np. strata na rozdzielaczu zależna od przepływu to ok. 0,1 atmosfery technicznej), straty liniowe spowodowane przepływem, na które składają się: natężenie przepływu, średnica węża, długość linii wężowej, staranność ułożenia linii wężowej, stan techniczny węży i armatury.
  4. Przykłady zastosowania, wykorzystania, doboru
    Linia gaśnicza służy do doprowadzenia środka gaśniczego do stanowiska wodnego. W zależności od rodzaju pożaru i jego wielkości linia gaśnicza może być zakończona różnym sprzętem armatury wodnej lub pianowej. Może być prowadzona od nasady rozdzielacza lub bezpośrednio od nasady pompy.
Linia gaśnicza
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Linia zasilająca
R1AsE0YHeTFbO
Schemat zatytułowany jest Linia zasilająca. Przedstawia zdjęcia linii zasilającej oraz jej przeznaczenie, parametry techniczne, straty ciśnienia i przykłady zastosowania. Na zdjęciach widać dwa wąż, który z jednej strony podłączony jest do hydrantu, a z drugiej do wozu strażackiego. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem.
  1. Przeznaczenie, czyli jaki jest cel stosowania
    Linia wężowa prowadzona od nasady hydrantu do nasady zasilającej pompy lub zbiornika samochodu pożarniczego celem zapewnienia wody do celów gaśniczych.
  2. Parametry techniczne
    Średnica może wynosić 75 lub 110 milimetrów.
    Długość: od dwudziestu do czterdziestu metrów w zależności czy użyto jeden czy dwa odcinki w jednej linii.
    Przepływ wynosi odpowiednio: dla węża o średnicy 75 milimetrów - 800 litrów na minutę; dla węża o średnicy 110 milimetrów - 1600 litrów na minutę.
    Masa linii zasilającej nienawodnionej - masa jednego odcinka W 75 o długości 20 metrów wynosi 9,3 kilograma, co przy dwóch odcinkach daje masę 18,6 kilograma.
    Masa wody wypełniającej jeden odcinek węża W 75 to około 88 kilogramów, W110 – 190 kilogramów.
    Masa linii zasilającej nawodnionej składającej się dwóch odcinków węża W 75 wynosi ok. 194,6 kilogramów.
    Rodzaj materiału: torlen, poliuretan, duraline.
  3. Straty ciśnienia
    Na straty ciśnienia w linii wężowej składają się straty spowodowane: wysokością (każde 10 metrów powyżej osi wirnika pompy to strata rzędu 1 atmosfery technicznej, a każde 10 metrów poniżej osi wirnika to zysk 1 atmosfery technicznej), rodzajem zastosowanej armatury (np. strata na rozdzielaczu zależna od przepływu to ok. 0,1 atmosfery technicznej), straty liniowe spowodowane przepływem, na które składają się: natężenie przepływu, średnica węża, długość linii wężowej, staranność ułożenia linii wężowej, stan techniczny węży i armatury.
  4. Przykłady zastosowania, wykorzystania, doboru
    Linia zasilająca służy do doprowadzenia wody z hydrantu lub pompy do zbiorników samochodowych, zbiorników przenośnych lub innych zewnętrznych punktów czerpania wody.
Linia zasilająca
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

3

Sprzęt do podawania prądów gaśniczych

R1b1R0tkaexFP
Nagranie tożsame z poniższą treścią.

Sprzęt do podawania prądów gaśniczych to prądownice wodne, prądownice pianowe, wytwornice pianowe i generatory piany lekkiej.

1
Prądownice wodne
RVyjhKMZHqHem
Schemat zatytułowany jest Prądownice wodne. Przedstawia zdjęcie różnych prądownic wodnych oraz ich przeznaczenie, parametry techniczne oraz przykłady zastosowania. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem.
  1. Przeznaczenie, czyli jaki jest cel stosowania
    Prądownice wodne służą do wytwarzania odpowiedniego strumienia wody - zwartego lub rozproszonego i stanowią zakończenie linii gaśniczych. Niektóre z prądownic po zastosowaniu odpowiedniej nakładki mogą podawać pianę ciężką, na przykład prądownica typu PWS, PWT. Prądownice wodne stosuje się do zwalczania pożarów poprzez podawanie środka gaśniczego w postaci wody lub piany ciężkiej na palący się materiał lub w strefę, w której panuje wysoka temperatura celem jej obniżenia, a w efekcie ugaszenia pożaru.
    Poniżej przedstawiono zdjęcia trzech prądownic.
    Prądownica wodna PW - składa się z: nasady, którą mocuje się do węża; zaworu odcinającego kulkowego z dźwignią; osłony termoizolacyjnej oraz rury zakończonej dyszą wypływową.
    Prądownica pistoletowa PWS - składa się z: nasady, rękojeści, zaworu grzybkowego wraz z dźwignią do sterowania, języczka blokady, rękojeści oraz pokrętnej dyszy wypływowej.
    Prądownica PWT - składa się z turbiny zębatej, głowicy regulacyjnej rodzaju prądu gaśniczego, rękojeści, dźwigni zaworu oraz nasady wejściowej przyłączanej do węża.
  2. Parametry techniczne
    Średnica nasady w milimetrach:
    PW - 75 lub 52;
    PWS - 25 lub 38;
    PWT - 75 lub 52.
    Średnica pyszczka w milimetrach:
    PW75 - 16, 18 lub PW52 - 12, 16;
    PWS - 8;
    PWT - nie dotyczy.
    Przepływ w litrach na minutę przy ciśnieniu:
    PW75 - 350, 52 - 450 lub 200, 350 - 0,45 megapaskala;
    PWS - 180 - 3 megapaskale;
    PWT 75 - 400 i/lub 800, 52 - 200 i/lub 400 - 0,6 megapaskala.
    Zasięg rzutu strumienia zwartego w pionie w metrach:
    PW75 - 24, 29 lub 52 -19, 26;
    PWS - nie dotyczy;
    PWT - nie dotyczy.
    Zasięg rzutu strumienia zwartego w poziomie w metrach:
    PW75 - 34, 32 lub 52 - 29, 36;
    PWS - 65;
    PWT75 - 36, 52 - 42.
    Zasięg rzutu strumienia rozproszonego w pionie w metrach:
    PW75 - 9, 12 lub 52 - 6, 9;
    PWS - nie dotyczy;
    PWT - nie dotyczy.
    Zasięg rzutu strumienia rozproszonego w poziomie w metrach:
    PW75 - 14, 20 lub 52 -12, 16;
    PWS - 15;
    PWT75 - 12, 52 - 27.
    Masa w kilogramach:
    PW75 - 1,9 lub 52 - 1,7;
    PWS - 2,8;
    PWT75 - 5,5 lub 52 - 3,5.
    Rodzaj materiału: stop aluminium, tworzywa sztuczne.
  3. Przykłady zastosowania, wykorzystania, doboru
    Prądownice wodne wykorzystuje się podczas prowadzenia działań gaśniczych jako zakończenie linii gaśniczych. W zależności od rodzaju pożaru, jego powierzchni i kubatury stosuje się odpowiednie prądownice wodne.
Prądownice wodne
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Prądownice pianowe
Rr8mzWC68y52t
Schemat zatytułowany jest Sprzęt do podawania prądów gaśniczych - prądownice pianowe. Przedstawia zdjęcie prądownicy pianowej oraz jej przeznaczenie, parametry techniczne i przykłady zastosowania. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem.
  1. Przeznaczenie, czyli jaki jest cel stosowania
    Prądownice pianowe stosuje się do zwalczania pożarów poprzez podawanie środka gaśniczego piany ciężkiej o liczbie spienienia, czyli jednostce Ls, mniejszej niż 20 na palący się materiał lub strefę, w której panuje wysoka temperatura celem jej obniżenia a w efekcie ugaszenia pożaru. Służy do zwalczania zagrożeń stwarzanych prze pożary grupy B. Zaleca się stosowanie wszędzie tam gdzie niezbędna jest konieczność wykorzystania piany ciężkiej m. in. do zwalczania pożarów środków transportu ale także do gaszenia pożarów traw czy lasów. Znajduje zastosowanie w sytuacjach, w których wymagany jest duży zasięg podania piany.
    Poniżej znajduje się zdjęcie, na którym dwóch umundurowanych strażaków trzyma wąż wraz z prądownicą pianową. Z prądownicy wydobywa się zwarty strumień piany.
  2. Parametry techniczne
    Średnica nasady w milimetrach: PP-2 – 52, PP-4 – 52; PP-8 - 75.
    Liczba spienienia dla środka pianotwórczego syntetycznego (S) lub proteinowego (P): PP-2 – 12 (S) lub 6 (P), PP-4 – 12 (S) lub 6 (P); PP-8 – 12 (S) lub 6 (P).
    Zalecane stężenie dla środka pianotwórczego syntetycznego (S) lub proteinowego (P) w procentach: PP-2 – 3,5 (S) lub 7(P); PP-4 – 3,5 (S) lub 7 (P); PP-8 – 3,5(S) lub 7(P).
    Wydajność pianowa dla środka pianotwórczego syntetycznego (S) lub proteinowego(P) w metrach sześciennych na minutę: PP-2 – 2,4 (S) lub 1,2 (P); PP-4 – 4,8 (S) lub 2,4 (P); PP-8 – 9,6 (S) lub 4,8(P).
    Przepływ w litrach na minutę dla ciśnienia 0,55 megapaskala: PP-2 – 200, PP-4 – 400; PP-8 - 800.
    Zasięg rzutu strumienia w pionie lub w poziomie w metrach: PP-2 – 20 lub 16, PP-4 – 25 lub 20; PP-8 – 30 lub 24.
    Masa w kilogramach: PP-2 – 4, PP-4 – 6; PP-8 - 10.
    Rodzaj materiału: stop aluminium, tworzywa sztuczne.
  3. Przykłady zastosowania, wykorzystania, doboru
    Prądownice pianowe wykorzystuje się jako sprzęt do podawania piany ciężkiej. Prądownica pianowa stanowi zakończenie linii gaśniczej, w której przepływa wodny roztwór środka pianotwórczego. Standardowo prądownicę pianową wykorzystuje się podczas pożarów na otwartych przestrzeniach. Prądownica pianowa jest wykorzystywana jako sprzęt gaśniczy służący do gaszenia między innymi środków transportu wymagających gaszenia piana ciężką.
Prądownice pianowe
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Wytwornice pianowe
R7hDo2VXeuoeD
Schemat zatytułowany jest Sprzęt do podawania prądów gaśniczych - wytwornice pianowe. Przedstawia zdjęcie wytwornicy piany oraz jej przeznaczenie, parametry techniczne i przykłady zastosowania. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem.
  1. Przeznaczenie, czyli jaki jest cel stosowania
    Wytwornice pianowe przeznaczone są do wytwarzania i podawania piany średniej o liczbie spienienia pomiędzy 20 a 200. Znajdują zastosowanie wszędzie tam, gdzie niezbędne do ugaszenia pożaru jest pokrycie płonących powierzchni cieczy palnych lub wypełnienia przestrzeni objętej pożarem.
  2. Parametry techniczne
    Średnica nasady w milimetrach: WP-2/75 – 52; WP2/150 – 52; WP-4/75 – 52.
    Liczba spienienia: WP-2/75 – 75; WP2/150 – 150; WP-4/75 – 75.
    Zalecane stężenie dla środka pianotwórczego w procentach: WP-2/75 – 3,5; WP-2/150 – 3,5; WP-4/75 – 3,5.
    Wydajność pianowa w metrach sześciennych na minutę: WP-2/75 – 15; WP2/150 – 30; WP-4/75 – 30.
    Przepływ w litrach na minutę dla ciśnienia 0,55 megapaskala: WP-2/75 – 200; WP2/150 – 200; WP-4/75 – 400.
    Zasięg rzutu strumienia w poziomie w metrach: WP-2/75 – 5; WP2/150 – 5; WP-4/75 – 7.
    Masa w kilogramach: WP-2/75 – 5,7; WP2/150 – 11,2; WP-4/75 – 6,7.
    Rodzaj materiału: stop aluminium, tworzywa sztuczne.
  3. Przykłady zastosowania, wykorzystania, doboru
    Wytwornice pianowe wykorzystuje się jako zakończenie linii gaśniczych, przez które przepływa wodny roztwór środka pianotwórczego. Wytwornice pianowe wykorzystuje się, kiedy konieczne jest wytworzenie piany średniej do ugaszenia pożaru.
Wytwornice pianowe
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Generator piany lekkiej
RaLLjP1I95OsX
Schemat zatytułowany jest Sprzęt do podawania prądów gaśniczych - generator piany lekkiej. Przedstawia zdjęcie generatora piany lekkiej oraz jego przeznaczenie, parametry techniczne i przykłady zastosowania. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem.
  1. Przeznaczenie, czyli jaki jest cel stosowania
    Generator piany lekkiej to urządzenie służące do wytwarzania piany lekkiej czyli o liczbie spienienia powyżej 200, a w praktyce do 1000. Podstawowym przeznaczeniem piany lekkiej wytworzonej przez generator jest wypełnienie zamkniętej przestrzeni ponieważ piany lekkie są całkowicie nieodporne na warunki atmosferyczne zwłaszcza wiatr i z tego powodu nie powinny być stosowane na odkrytym terenie. Służy do wytwarzania piany lekkiej przy użyciu środków pianotwórczych w stężeniu 3%. Generatory piany lekkiej mogą być napędzane wodą albo silnikiem elektrycznym.
    Poniżej znajduje się schemat budowy generatora piany lekkiej. Wewnątrz obudowy znajdują się: wentylator, dwie turbiny wodne, przewód roztworu, zawór roztworu, przewód odpływowy i przewód zasilający.
  2. Parametry techniczne
    Parametry techniczne sprzętu dla generatora piany lekkiej typu SNOW COAT GPL - 350.
    Średnica nasady w milimetrach: 52.
    Ciśnienie robocze w barach: 5,5.
    Ciśnienie maksymalne w barach: 12.
    Przepływ przy 5,5 bara w litrach na minutę: 265.
    Liczba spienienia: 230.
    Wydajność pianowa w metrach sześciennych na minutę: 39,1.
    Zalecane stężenie środka pianotwórczego w procentach: 3.

    Masa w kilogramach: z siatką – 13,5; bez siatki – 12,8.
  3. Przykłady zastosowania, wykorzystania, doboru
    Generator piany lekkiej jest wykorzystywany do gaszenia pożarów w obiektach/strefach zamkniętych poprzez wypełnienie całej przestrzeni na przykład pomieszczeń, tuneli i tym podobne.
Generator piany lekkiej
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

4

Rodzaje prądów gaśniczych wody

R1LEPcSpthNSj
Nagranie tożsame z poniższą treścią.

Podział prądów gaśniczych wody: prąd zwarty, prąd rozproszony i parasol osłaniający.

1
Prąd zwarty
RzmzwsXSvDJdL
Ilustracja zatytułowana jest Prąd zwarty. Przedstawia zdjęcie, na którym dwóch strażaków trzyma wąż wraz z prądownicą, z którego leci zwarty strumień wody. Obok są pola: opis techniczny i przykłady zastosowania. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem.
  1. Opis techniczny i funkcjonalny prądów gaśniczych
    Prąd zwarty jest to prąd, którego stopień rozproszenia jest minimalny. Może być podawany z prądownic gładko lufowych typu smoothbore, solid stream z prądem wodnym będącym ciągłym słupem wody lub z prądownic uniwersalnych typu TURBO, inaczej straight stream z prądem wodnym rozbitym a następnie skupionym, niebędącym ciągłym słupem wody. Prądy zwarte mają największy zasięg i siłę kinetyczną oraz powodują największe siły reakcji.
  2. Przykłady zastosowania, wykorzystania, doboru
    Prąd zwarty stosuje się przy rozwiniętych, intensywnych pożarach, w przypadkach, kiedy istnieje potrzeba wykorzystania dużej siły uderzeniowej dla głębszego wniknięcia wody w płonące materiały. Stosuje się je również w celu rozbicia czy wzburzenia słabszych elementów konstrukcyjnych, podania wody na dalszą odległość od prądownika, podczas na przykład silnego wiatru. Zwartym prądem wody można również zbijać płomienie palącego się materiału.
Prąd zwarty
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Prąd rozproszony
Rx568OakxRm19
Ilustracja zatytułowana jest Prąd rozproszony. Przedstawia zdjęcie, na którym przyklękający strażak trzyma wąż wraz z prądownicą, z którego leci rozproszony strumień wody. Obok są pola: opis techniczny i przykłady zastosowania. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem.
  1. Opis techniczny i funkcjonalny prądów gaśniczych
    Prąd rozproszony jest to prąd, który za pomocą specjalnych kształtów prądownicy jest rozbijany i kształtowany tak, aby nie był skupiony w ciągły strumień tylko rozbity na kropelki wody o średnicy kropli od jednego do trzech milimetrów. Najczęściej ma on kształt stożka rozszerzającego się w miarę oddalania od wylotu prądownicy, o średnicy regulowanej za pomocą pierścienia obrotowego (prądownice wodne uniwersalne). Prąd rozproszony odpowiednio stosowany posiada zdolność osadzania pyłów oraz skutecznie pochłania promieniowanie cieplne (chłodzi) materiały palne oraz strefę spalania. Mgłowe prądy gaśnicze posiadają zdolność działania przestrzennego. Stosowane są do gaszenia cieczy palnych lżejszych od wody, ciał półstałych (wosk, tłuszcze, smoła).
  2. Przykłady zastosowania, wykorzystania, doboru
    Prąd rozproszony ze względu na swoją strukturę (rozproszenie na drobne krople wielkości od około jednego milimetra do trzech milimetrów) ma lepsze właściwości gaśnicze niż prąd zwarty. Należy go stosować wszędzie tam, gdzie nie ma konieczności stosowania prądu zwartego. Struktura tego prądu ułatwia parowanie wody, a więc intensywniejsze pochłanianie ciepła i silne nasycenie atmosfery pożaru parą wodną. Prąd rozproszony stosuje się do gaszenia odkrytych powierzchni konstrukcji drewnianych, materiałów włóknistych, rozdrobnionych lub sypkich. Stosuje się je również do ostrożnego, stopniowego chłodzenia silnie nagrzanych powierzchni. Prąd rozproszony z uwagi na lepsze właściwości chłodzące i efektywniejszy udział w procesie odbierania ciepła z pożaru niż prąd zwarty bardzo dobrze sprawdza się podczas prowadzenia działań gaśniczych w pomieszczeniach zamkniętych.
Prąd rozproszony
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Parasol osłaniający
RSrgPvwGdwjQA
Ilustracja zatytułowana jest Parasol osłaniający. Przedstawia zdjęcie, na którym widać mocno rozproszony strumień z prądownicy. Obok są pola: opis techniczny i przykłady zastosowania. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem.
  1. Opis techniczny i funkcjonalny prądów gaśniczych
    Maksymalnie rozproszony strumień wody o kącie bryłowym najczęściej około stu dwudziestu stopni, kształtem przypominający otwarty parasol lub tarczę o średnicy kropli wody od 0,1 milimetra do 1 milimetra, umożliwiający stworzenie bariery wodnej przed prądownikiem. Można go wytworzyć przy użyciu prądownic wodnych typu TURBO. Często określany prądem mgłowym.
  2. Przykłady zastosowania, wykorzystania, doboru
    Parasol osłaniający stosuje się przede wszystkim jako barierę ochronną przed promieniowaniem cieplnym umożliwiającą podejście ratownika bliżej strefy spalania.
Parasol osłaniający
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

5

Rodzaje prądów gaśniczych piany

R1383Jw5HmU5f
Nagranie tożsame z poniższą treścią.

Podział prądów gaśniczych piany: piana lekka, piana średnia i piana ciężka.

1
Piana lekka
R1b2sVG60WFA4
Ilustracja zatytułowana jest Piana lekka. Przedstawia zdjęcie, na którym widać strażaków stojących obok generatora piany lekkiej, z którego wydobywa się piana. Obok są pola: opis techniczny i funkcjonalny prądów gaśniczych; parametry piany pod względem liczby spienienia i przykłady zastosowania. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem.
  1. Opis techniczny i funkcjonalny prądów gaśniczych
    Piana lekka o liczbie spienienia powyżej 200 - piana lekka powstaje przy użyciu generatorów i agregatów piany lekkiej. Charakteryzuje się słabą odpornością na warunki atmosferyczne w szczególności wiatr oraz bardzo małym zasięgiem. Jeśli konieczne jest podanie piany lekkiej na dalsze odległości, należy stosować specjalne rękawy transportujące pianę.
  2. Parametry piany pod względem liczby spienienia
    Liczba spienienia powyżej 200.
  3. Przykłady zastosowania, wykorzystania, doboru
    Mechanizm gaszenia polega na wypełnianiu pomieszczenia pianą, a tym samym wyparcie powietrza. Mimo słabej płynności, pomieszczenia dość szybko wypełniają się pianą lekką, między innymi dzięki ciśnieniu wytworzonemu przez generator oraz naciskowi górnych warstw wytworzonej piany.
Piana lekka
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Piana średnia
R1SxoKxJZumkL
Ilustracja zatytułowana jest Piana średnia. Przedstawia zdjęcie, na którym widać strażaka trzymającego wytwornicę piany średniej, z której wydobywa się piana. Obok są pola: opis techniczny i funkcjonalny prądów gaśniczych; parametry piany pod względem liczby spienienia i przykłady zastosowania. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem.
  1. Opis techniczny i funkcjonalny prądów gaśniczych
    Piana średnia o Liczbie spienienia od 20 do 200 - pianę średnią wytwarza się przy wykorzystaniu wytwornic pianowych. Charakteryzuje się mniejszym stopniem płynności w stosunku do piany ciężkiej. Jej zasięg jest ograniczony do kilku metrów.
  2. Parametry piany pod względem liczby spienienia
    Liczba spienienia od 20 do 200.
  3. Przykłady zastosowania, wykorzystania, doboru
    Stosowana jest w przypadkach, gdy możliwe jest bliskie podejście do strefy spalania ze względu na mały zasięg rzutu strumienia piany. Można ją zastosować na otwartej przestrzeni, przy niewielkiej sile wiatru, do gaszenia np.: pojazdów w komunikacji drogowej, cieczy palnych (oleju, benzyny, rozpuszczalników, itp.).
Piana średnia
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Piana ciężka
RBNTcawXdHjuZ
Ilustracja zatytułowana jest Piana ciężka. Przedstawia zdjęcie, na którym widać strażaka trzymającego prądownicę pianową, z której wydobywa się piana. Obok są pola: opis techniczny i funkcjonalny prądów gaśniczych; parametry piany pod względem liczby spienienia i przykłady zastosowania. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem.
  1. Opis techniczny i funkcjonalny prądów gaśniczych
    Piana ciężka o Liczbie spienienia do 20 - przede wszystkim do gaszenia pożarów na otwartych przestrzeniach. Dobra płynność sprawia, że piana ciężka dobrze przenika w szczeliny, ma dobre właściwości izolujące i chłodzące. Jest szczególnie przydatna przy konieczności podawania na duże odległości. Ponadto, piana ciężka ze względu na właściwości izolujące jest efektywna w przypadku gaszenia pożarów rozlewisk cieczy palnych oraz cieczy palnych magazynowanych w zbiornikach na przykład z otwartymi dachami pod warunkiem zastosowania środka pianotwórczego fluoroproteinowego z dodatkami - FFFP albo AFFF.
  2. Parametry piany pod względem liczby spienienia
    Liczba spienienia do 20.
  3. Przykłady zastosowania, wykorzystania, doboru
    Stosowana jest najczęściej na otwartych przestrzeniach (np. gaszenia pożarów cieczy palnych w zbiornikach) ze względu na odporność na działanie wiatru oraz duży zasięg rzutu strumienia. Doskonale przenika w szczeliny oraz utrzymuje się na powierzchni. Posiada dobre własności izolujące i chłodzące.
Piana ciężka
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

6

Techniki podawania prądów wody

Rym24HpF5tLaL1
Ilustracja zatytułowana jest Techniki podawania prądów wody. Przedstawia grafikę, na której jest strażak w mundurze i kasku, trzymający wąż z prądownicą. Obok znajdują się pola z tekstem: pulsowanie, omiatanie, malowanie, ołówkowanie i natarcie prądem zwartym. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka ze zdjęciami i z tekstem.
  1. Pulsowanie
    Technika podawania rozproszonego prądu wody stosowana głównie w celu chłodzenia gazów pożarowych. Może być wykorzystywana do tłumienia płomieni. W pulsowaniu możemy wyróżnić długi puls i krótki puls. Nazwy dotyczące tej techniki dotyczą odległości na jaką będziemy podawać wodę. Krótki puls charakteryzuje się większym kątem rozproszenia i mniejszą wydajnością, krople są mniejsze a zasięg bliższy oraz szerszy. Przy długim pulsie z uwagi na mniejszy kąt rozproszenia oraz większą wydajność, krople są większe a ich zasięg dalszy oraz węższy.
    Krótki puls
    Stosując krótki puls prądownik ustawia prądownicę na niską wydajność około 100 – 150 litrów na minutę. Technika ta znajduje zastosowanie w przestrzeniach o standardowej wysokości sufitu maksymalnie do czterech metrów i niewielkich pomieszczeniach. Niewielka ilość wody podawana pulsacyjnie ma na celu schłodzenie gorących gazów pożarowych, wprowadzenie do nich mgły wodnej i odparowanie jej – co pozwala zapobiec spalaniu się gazów pożarowych. Należy pamiętać, że w celu osiągnięcia dobrych parametrów mgły wodnej, ciśnienie na prądownicy musi wynosić co najmniej tyle, ile wskazuje producent, czyli zazwyczaj 6 lub 7 barów, może być nieco więcej. Wówczas kropelki mgły mają odpowiedni, niewielki rozmiar, są w stanie zawisnąć w dymie przez co najmniej 3-4 sekundy i mają czas na efektywne odparowanie. Poprzez szybkie, impulsywne otwarcie i zamknięcie zaworu prądownicy, trwające około jedną trzecią do jednej drugiej sekundy, prądownik wystrzeliwuje niewielką ilość wody w przestrzeń przed sobą, po czym bezzwłocznie przemieszcza się naprzód i powtarza czynność. Liczbę strzałów, czy inaczej pulsów pomiędzy przemieszczaniem się powinien dostosować do kubatury pomieszczenia, mając na uwadze konieczność podania wody w całą objętość dymu znajdującego się w jego pobliżu. Stosowanie małych ilości wody pozwala na uniknięcie powstawania tzw. pułapki wodnej, czyli wprowadzenia zbyt dużej ilości pary w warstwę podsufitową i zepchnięcie gorącego dymu w dół na strażaków. Strażak musi trzymać prądownicę na wysokości wzroku, by dobrać odpowiedni kąt nachylenia linii gaśniczej, aby woda trafiała w całości w zadymienie. Dodatkowo kąt rozproszenia powinien zapewniać podawanie całej wody w zadymienie - dolna krawędź stożka prądu gaśniczego powyżej linii zadymienia, górna krawędź nie dalej niż pionowo nad prądownikiem. Ze względu na cel stosowania, nie jest to technika gaśnicza, a technika zabezpieczająca strażaka podczas przemieszczania się do miejsca, w którym można podjąć działanie gaśnicze. Ważna zasada operowania prądem gaśniczym to unikanie podawania wody w to samo miejsce.
    Poniżej znajduje się zdjęcie przedstawiające dwóch umundurowanych strażaków na polanie, którzy trzymają wąż zakończony prądownicą. Strażak trzymający prądownicę przyklęka i kieruje rozproszony strumien w górę.
    Długi puls
    Celem tej techniki jest chłodzenie gazów pożarowych jednak w odróżnieniu od krótkiego pulsu różnica polega na sposobie wykonania czynności podania prądu gaśniczego. Technika ta będzie właściwa dla większych pomieszczeń, w których są wyższe sufity czy większa powierzchnia podłogi, jak magazyny, hale produkcyjne, większe warsztaty i tym podobne - umownie nazwane „przemysłówką”. Należy pamiętać, że w celu osiągnięcia dobrych parametrów mgły wodnej, ciśnienie na prądownicy musi wynosić co najmniej tyle, ile wskazuje producent - zazwyczaj 6 lub 7 barów, może być nieco więcej. Wydajność prądu gaśniczego stosowanego do tej techniki powinna zazwyczaj oscylować w granicach 200-250 litrów na minutę. Ze względu na większą kubaturę pomieszczenia i objętość zgromadzonego dymu, należy w strefę zadymienia podać większą ilość wody i wysłać ją na większą odległość. Z uwagi na większą objętość, strefa zadymienia nie zareaguje tak dynamicznie, jak w przypadku „mieszkaniówki”, dlatego podanie długiego pulsu powinno być wydłużone i wiązać się z płynnym otwarciem oraz zamknięciem zaworu w celu uniknięcia zbędnych uderzeń hydraulicznych na linii. Można przyjąć, że prądownik powinien poświęcić 1 sekundę na otwarcie, 1 sekundę na aplikację wody i 1 sekundę na zamknięcie prądownicy. W czasie podawania wody nie należy przemieszczać prądu gaśniczego poziomo ani pionowo, czyli nie należy omiatać prądem gaśniczym, aby unikać zbędnego mieszania warstwy zadymienia z warstwą wolną od zadymienia. Liczbę powtórzeń należy dobrać do kubatury pomieszczenia i objętości schładzanych gazów pożarowych. Kąt nachylenia prądu gaśniczego powinien być mniejszy niż przy krótkim pulsie, a prąd powinien być wycelowany mniej więcej w przekątną pomieszczenia - spojenie ściany i sufitu po przeciwległej stronie pomieszczenia. Kąt rozproszenia również powinien być mniejszy niż przy krótkim pulsie i wynosić około 30 stopni. Dla ułatwienia można podpowiedzieć, że jego średnica w odległości około 3 metrów od prądownicy powinna wynosić około 1 metr. Ze względu na cel stosowania, nie jest to technika gaśnicza a technika zabezpieczająca strażaka podczas przemieszczania się do miejsca, w którym można podjąć działanie gaśnicze.
    Poniżej znajduje się zdjęcie przedstawiające dwóch umundurowanych strażaków na polanie, którzy trzymają wąż zakończony prądownicą. Strażak trzymający prądownicę przyklęka i kieruje rozproszony strumień pod kątem około czterdziestu pięciu stopni.
  2. Omiatanie
    Technika omiatania polega na podawaniu prądu rozproszonego, rzadziej zwartego i jest techniką typowo gaśniczą. Ustawienia prądownicy odpowiadają ustawieniom przy technice długiego pulsu – około 200-250 litrów na minutę, a w razie potrzeby możliwe zwiększenie do wyższych wydajności, np. 300-500 litrów na minutę, kąt rozproszenia około 30 stopni. Po otwarciu prądownicy strażak rozpoczyna ruch prądem gaśniczym, odwzorowujący dany kształt. Najczęściej jest to rysowanie okręgu, inaczej litery „O”, chociaż czasem spotyka się w literaturze i źródłach propozycje innych kształtów, na przykład technika ZOT czy też TOZ, proponująca wybór kształtu zależnie od powierzchni gaszonego pomieszczenia. Ważne jest, aby aplikację wody rozpocząć od najwyższych warstw, gdzie temperatura jest najwyższa, a odparowanie najbardziej skuteczne. Następnie chłodzone są obszary w bocznej części pomieszczenia, kolejno dolna jego część i ponownie boczna, po czym następuje zamknięcie okręgu i powrót w górną strefę. Istotne jest również, aby wykonywać pełny ruch prądu gaśniczego tak, aby woda trafiała we wszystkie obszary, a zatem koło musi być pełne, a woda powinna zraszać zarówno sufit, ściany, meble i inne wyposażenie oraz podłogę, dywan lub inną palna powierzchnię. Szybkość ruchu i liczba powtórzeń, a zatem łączny czas podawania wody i jej zaaplikowana ilość, zależeć będą od kubatury pomieszczenia i obserwowanego na bieżąco efektu działania prądu gaśniczego. Z uwagi na powstawanie dużej ilości pary wodnej wydostającej się z gaszonego pomieszczenia, technikę należy wykonywać nie wchodząc do pomieszczenia gaszonego, a raczej z pewnej niewielkiej odległości od jego progu, aby umożliwić zbliżenie pyszczka prądownicy i skuteczne podanie wody do wewnątrz przy jednoczesnym zachowaniu bezpiecznej odległości. Z uwagi na fakt, że celem techniki nie jest podanie wody bezpośrednio na palące się powierzchnie, a raczej chłodzenie wnętrza i wypieranie tlenu, technika ta jest powszechnie zaliczana do technik natarcia pośredniego.
    Poniżej znajduje się zdjęcie przedstawiające dwóch umundurowanych strażaków, którzy trzymają wąż z prądownicą. Strażak trzymający prądownicę rusza prądem gaśniczym.
  3. Malowanie
    Technika malowania polega na podawaniu prądu zwartego przy niepełnym otwarciu prądownicy, w celu gaszenia zarzewi ognia lub częściej w celu chłodzenia nagrzanych powierzchni palnych i zabezpieczenia przed spalaniem, czy powstrzymania emisji gazów pożarowych. Stopień otwarcia zaworu prądownicy zależny jest od odległości, na jaką prądownik chce wysłać wodę. Umiejętne i płynne operowanie stopniem otwarcia prądownicy pozwala na zwilżanie paliw zarówno blisko jak i w pewnej odległości od miejsca pracy strażaka. Technika umożliwia chłodzenie zarówno poziomych jak i pionowych powierzchni a woda w tej technice podawana jest lobem, czyli tor lotu ma kształt łuku, w porównaniu z ołówkowaniem, gdzie tor lotu przypomina bardziej linię prostą. Podobnie jak przy ołówkowaniu, zaleca się rozpoczęcie od wydajności rzędu 100-150 litrów na minutę. Z uwagi na fakt podawania wody bezpośrednio na palące się powierzchnie, technika ta zaliczana jest do technik natarcia bezpośredniego.
    Poniżej znajduje się zdjęcie przedstawiające dwóch umundurowanych strażaków na polanie, trzymających wąż z prądownicą. Strażak trzymający prądownicę przyklęka i kieruje niewielki, zwarty strumień przed siebie.
  4. Ołówkowanie
    Technika ołówkowania polega na krótkich strzałach prądem zwartym wycelowanych w konkretne miejsca i ma na celu zgaszenie zarzewi ognia lub schłodzenie rozgrzanych paliw poniżej temperatury, w której rozpoczyna się emisja gazów pożarowych - temperatury pirolizy, wynoszącej dla większości paliw około 200 stopni Celsjusza. Technika ołówkowania pozwala na wykorzystanie zalety prądu zwartego, jaką jest zasięg i umożliwia kontrolowane podawanie wody z dużą dokładnością oraz unikanie zalewania pomieszczeń. Zaleca się korzystanie z wydajności najniższej, analogicznie do techniki krótkiego pulsu, a zatem w granicach 100-150 litrów na minutę. Pozwala to na oszczędzanie wody, unikanie zalewania oraz zminimalizowanie uderzeń hydraulicznych, wpływających na zmęczenie prądownika oraz eksploatację autopompy. Technika ta, zależnie od okoliczności, pozwala na podawanie wody zarówno na powierzchnie pionowe jak i poziome paliw znajdujących się w środowisku pożarowym. Z uwagi na fakt podawania wody bezpośrednio na palące się powierzchnie, technika ta zaliczana jest do technik natarcia bezpośredniego.
    Poniżej znajduje się zdjęcie przedstawiające dwóch umundurowanych strażaków na polanie, trzymających wąż z prądownicą. Strażak trzymający prądownicę przyklęka i kieruje zwarty strumień przed siebie.
  5. Natarcie prądem zwartym
    Działanie za pomocą prądu zwartego o dużej wydajności, najczęściej stosowane jest przy działaniach zewnętrznych, wymaga odpowiedniego przygotowania z uwagi na duże siły reakcji, jakie oddziałują na linię gaśniczą i prądownika w wyniku wyrzutu skupionej strugi wody z prądownicy. Stosunkowo łatwo operuje się prądem gaśniczym o dużej wydajności przy pozycji klęczącej, gdzie siadając okrakiem na odcinku lub przyciskając go do ziemi jedną nogą uzyskuje się stabilność. Wyzwaniem jest działanie w pozycji wyprostowanej, mogące powodować duże zmęczenie przy wydłużonym czasie działania. Podstawową koniecznością jest zapewnienie odpowiedniego ułożenia odcinka węża. Należy dążyć do tego, aby za strażakiem odcinek był wyprostowany na długości przynajmniej 3 metrów i aby nie posiadał wyraźnych załamań oraz łuków. Odcinek powinien leżeć prosto w linii podawania prądu gaśniczego, bowiem wszelkie łuki powodują przenoszenie sił i oddziałują na strażaka trzymającego linię gaśniczą. Tego typu działania można prowadzić zarówno przy użyciu prądownic typu turbo jak i przy użyciu prądownic prostych o niskim ciśnieniu i wysokiej wydajności. W połączeniu z ciśnieniem panującym w linii gaśniczej, które powinno wynosić 6-7 bar zależnie od modelu prądownicy w celu zapewnienia wydajności deklarowanych przez producenta sprzętu, odcinek uzyskuje sztywność, co pomaga w jego stabilizacji i przeciwdziałaniu siłom generowanym na prądownicy.
    Poniżej znajduje się zdjęcie przedstawiające dwóch umundurowanych strażaków na polanie, trzymających wąż z prądownicą. Strażak trzymający prądownicę przyklęka i kieruje zwarty strumień w górę pod kątem około czterdziestu pięciu stopni.
Techniki podawania prądów wody
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

7

Znaki gestowe stosowane w działaniach ratowniczych

R1YmhNNxXgjOq1
Ilustracja zatytułowana jest Znaki gestowe właściwe dla podawania prądów gaśniczych. Przedstawia zdjęcie, na którym widać wyciągniętą przed siebie rękę strażaka. Obok znajdują się pola z tekstem: opis znaczenia znaku oraz określenie odpowiednika świetlnego i dźwiękowego. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z grafikami przedstawiającymi znaki gestowe i z tekstem.
  1. Opisy znaczenia znaku
    Prawa ręka podniesiona do góry - oznacza baczność, uwaga, zrozumiano.
    Poniżej grafika przedstawiająca strażaka w mundurze, który unosi prawą rękę do góry.
    Podniesioną w górę prawą rękę opuścić szybko w dół przed sobą - oznacza wykonać, spraw, marsz, odjazd.
    Poniżej grafika przedstawiająca strażaka w mundurze, który podnosi i opuszcza prawą rękę.
    Prawą ręką zgiętą na wysokości piersi - dłoń w poziomie - wykonać dość szybki ruch łokciem w bok na prawo - oznacza zwiń, złóż, źle.
    Poniżej grafika przedstawiająca strażaka w mundurze, który mazgiętą prawą rękę na wysokości piersi, a następnie ją prostuje.
    Prawa ręka odchylona w bok w dół - oznacza Rota I lub I woda.
    Poniżej grafika przedstawiająca strażaka w mundurze, który odchyla prawą rękę w bok i w dół.
    Prawa ręka odchylona w bok do poziomu - oznacza Rota II lub II woda.
    Poniżej grafika przedstawiająca strażaka w mundurze, który odchyla prawą rękę w bok do poziomu ramienia.
    Prawa ręka odchylona w bok w górę - oznacza Rota III lub III Woda.
    Poniżej grafika przedstawiająca strażaka w mundurze, który odchyla prawą rękę w bok do góry.
    Zataczanie koła prawą ręką podniesioną w górę - oznacza wszystkie roty lub wszystek sprzęt.
    Poniżej grafika przedstawiająca strażaka w mundurze, który podnosi prawą rękę i zatacza nią koła.
    Podniesioną w górę prawą rękę szybko opuścić przed siebie do poziomu. Znak powtórzyć dwu-trzy krotnie - oznacza woda naprzód.
    Poniżej grafika przedstawiająca strażaka w mundurze, który podnosi prawą rękę do góry, a następnie opuszcza ją przed siebie.
    Podniesioną w górę prawą ręką wykonywać parokrotnie poprzeczne ruchy przeczące - oznacza woda stój lub stój.
    Poniżej grafika przedstawiająca strażaka w mundurze, który podnosi prawą rękę do góry, a następnie wykonuje nią poprzeczne ruchy, zaznaczone strzałkami.
    Zgiętą prawą rękę w łokciu wykonać ruch w górę, oznaczenie to powtórzyć parokrotnie - oznacza prędzej, zwiększ obroty, zwiększ ciśnienie.
    Poniżej grafika przedstawiająca strażaka w mundurze, który podnosi prawą rękę zgiętą w łokciu do góry, a następnie ją opuszcza.
    Zgiętą w łokciu i podniesioną w bok w górę prawą ręką wykonać parokrotnie ruch przeczący - oznacza wolniej, zmniejsz obroty, zwiększ ciśnienie.
    Poniżej grafika przedstawiająca strażaka w mundurze, który podnosi prawą rękę zgiętą w łokciu do góry, a następnie macha nią w prawo i w lewo.
    Dłońmi obu podniesionych w górę rąk wykonywać szybkie nieregularne ruchy boczne - oznacza niebezpieczeństwo, wycofać się, roty wróć, na pomoc.
    Poniżej grafika przedstawiająca strażaka w mundurze, który podnosi obie ręce do góry i wykonuje nieregularne ruchy robocze.
  2. Określenie odpowiednika świetlnego i dźwiękowego
    Znak dźwiękowy gwizdkiem - jeden długi sygnał.
    Znak świetlny latarką - długie białe światło.
    Poniżej grafika przedstawiająca gwizdek, obok którego jest ciągła czarna linia, latarkę, obok której jest ciągła czarna linia oraz strażaka w mundurze, który unosi prawą rękę do góry.
    Znak dźwiękowy gwizdkiem – długi, krótki, długi.
    Znak świetlny latarką - wykonać znak gestowy zielonym światłem, lub długie, krótkie, długie białym światłem.
    Poniżej grafika przedstawiająca gwizdek, obok którego jest linia, punkt i linia; latarkę, obok której jest ciągła czarna linia; latarkę z zielonym światłem, obok której jest napis: znak gestowy oraz strażaka w mundurze, który unosi i opuszcza prawą rękę.
    Znak świetlny latarką - wykonać znak gestowy zielonym światłem.
    Poniżej grafika przedstawiająca latarkę z zielonym światłem, obok której jest napis: znak gestowy oraz strażaka w mundurze ze zgiętą przy piersiach ręką, która następnie prostuje w bok.
    Znak dźwiękowy gwizdkiem - jeden sygnał długi i krótki.
    Znak świetlny latarką - długie i krótkie białe światło.
    Poniżej grafika przedstawiająca gwizdek, obok którego jest długa, czarna linia i punkt; latarkę, obok której jest ciągła czarna linia i punkt oraz strażaka w mundurze, który odchyla prawą rękę w bok.
    Znak dźwiękowy gwizdkiem – jeden sygnał długi i dwa krótkie.
    Znak świetlny latarką - jedno długie i dwa krótkie białe światła.
    Poniżej grafika przedstawiająca gwizdek, obok którego jest długa, czarna linia i dwa punkty; latarkę, obok której jest ciągła czarna linia i dwa punkty oraz strażaka w mundurze, który odchyla uniesioną do poziomu ramienia prawą rękę w bok.
    Znak dźwiękowy gwizdkiem - jeden sygnał długi i krótkie.
    Znak świetlny latarką - jedno długie i trzy białe światła.
    Poniżej grafika przedstawiająca gwizdek, obok którego jest długa, czarna linia i punkt; latarkę, obok której jest ciągła czarna linia i trzy punkty oraz strażaka w mundurze, który podnosi prawą rękę w bok.
    Znak dźwiękowy gwizdkiem – brak odpowiednika dźwiękowego.
    Znak świetlny latarką - wykonać znak gestowy zielonym światłem.
    Poniżej grafika przedstawiająca gwizdek, obok którego jest napis brak; latarkę z zielonym światłem, obok której jest napis znak gestowy oraz strażaka w mundurze, który unosi prawą rękę i zatacza nią koła.
    Znak dźwiękowy gwizdkiem - sygnał długi, krótki, długi.
    Znak świetlny latarką - wykonać znak gestowy zielonym światłem.
    Poniżej grafika przedstawiająca gwizdek, obok którego jest linia, punkt, linia; latarkę z zielonym światłem, obok której jest napis znak gestowy oraz strażaka w mundurze, który podnosi i unosi prawą rękę.
    Znak dźwiękowy gwizdkiem - sygnał krótki, długi, krótki.
    Znak świetlny latarką - wykonać znak gestowy czerwonym światłem.
    Poniżej grafika przedstawiająca gwizdek, obok którego jest punkt, linia i punkt; latarkę z czerwonym światłem, obok której jest napis znak gestowy oraz strażaka w mundurze, który uniesioną ręką wykonuje ruchy w prawo i w lewo.
    Znak dźwiękowy gwizdkiem – brak odpowiednika dźwiękowego.
    Znak świetlny latarką - wykonać znak gestowy białym światłem.
    Poniżej grafika przedstawiająca gwizdek, obok którego jest napis brak; latarkę, obok której jest napis znak gestowy oraz strażaka w mundurze, który unosi i opuszcza zgiętą w łokciu prawą rękę.
    Znak dźwiękowy gwizdkiem – brak odpowiednika dźwiękowego.
    Znak świetlny latarką - wykonać znak gestowy białym światłem.
    Poniżej grafika przedstawiająca gwizdek, obok którego jest napis brak; latarkę, obok której jest napis znak gestowy oraz strażaka w mundurze, który zgiętą w łokciu prawą ręką wykonuje ruchy w prawo i w lewo.
    Znak dźwiękowy gwizdkiem - szereg krótkich sygnałów.
    Znak świetlny latarką - szereg krótkich błysków światłem białym lub czerwonym.
    Poniżej grafika przedstawiająca gwizdek, obok którego jest siedem punktów; latarkę z białym i czerwonym światłem, obok której jest pięć punktów oraz strażaka w mundurze, który unosi obie ręce do góry i wykonuje nimi ruchy w prawo i w lewo.
Znaki gestowe stosowane w działaniach ratowniczych
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

8

Elementy terenu działań ratowniczych

R2C1gWOaQA4Wv1
Ilustracja zatytułowana jest Elementy terenu działań ratowniczych. Przedstawia grafikę, na której jest strażak trzymający wąż z prądownicą. Z prądownicy wydobywa się prąd rozproszony. W górnej części grafiki widoczny jest unoszący się czarny dym. Obok znajdują się pola z tekstem: punkt czerpania wody, punkt składowania sprzętu, stanowisko dowodzenia, stanowisko gaśnicze, stanowisko rozdzielacza, stanowisko wodne. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem.
  1. Punkt czerpania wody
    Definicja elementu: Miejsce poboru wody dla potrzeb akcji ratowniczo-gaśniczej
    Opis praktycznego znaczenia podczas prowadzenia działań ratowniczych: Punkt - ciek wodny, zbiornik wodny, hydrant, z którego za pomocą pompy pozyskiwana jest woda do celów gaśniczych.
    Poniżej zdjęcie przedstawiające jezioro, wokół którego rosną drzewa. Na brzegu tabliczka informacyjna, mówiąca o tym, że jest to punkt czerpania wody dla celów przeciw pożarowych.
  2. Punkt składowania sprzętu
    Definicja elementu: Wydzielone przez Kierującego Działaniem Ratowniczym miejsce na terenie działań ratowniczych, w którym ratownicy grupują sprzęt.
    Opis praktycznego znaczenia podczas prowadzenia działań ratowniczych: W punkcie składowania sprzętu składowane są: zestawy medyczne, nosze, sprzęt hydrauliczny, drabinę przystawną, aparaty powietrzne butlowe i tym podobne - niezbędne do użycia w bezpośredniej strefie działań ratowniczych.
  3. Stanowisko dowodzenia
    Definicja elementu: miejsce pracy kierującego działaniami ratowniczo-gaśniczymi
    Opis praktycznego znaczenia podczas prowadzenia działań ratowniczych: Stanowisko, gdzie Kierujący Działaniem Ratowniczym przetwarza informacje z rozpoznania celem wypracowania zamiaru taktycznego, który kończy się wydaniem stosownych poleceń strażakom realizującym działania ratowniczo-gaśnicze.
  4. Stanowisko gaśnicze
    Definicja elementu: miejsce pracy prądownika
    Opis praktycznego znaczenia podczas prowadzenia działań ratowniczych: Stanowisko, na którym zakończona jest linia gaśnicza. Prądownik na zakończeniu linii posiada prądownicę, za pomocą której podaje środek gaśniczy na źródło pożaru.
  5. Stanowisko rozdzielacza
    Definicja elementu: miejsce ustawienia rozdzielacza
    Opis praktycznego znaczenia podczas prowadzenia działań ratowniczych: Rozdzielacz stanowi zakończenie linii głównej. Rozdziela on środek gaśniczy z jednego większego odcinka wężowego na dwa mniejsze.
  6. Stanowisko wodne
    Definicja elementu: miejsce ustawienia pompy i miejsce pracy obsługującego ją
    Opis praktycznego znaczenia podczas prowadzenia działań ratowniczych: Miejsce gdzie strażak obsługuje pompę celem nawodnienia linii gaśniczej. W ten sposób środek gaśniczy jest tłoczony i podany na źródło pożaru.
Elementy terenu działań ratowniczych
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Miejsce na notatki

RI7GgsDwpOXJ9

Powiązane ćwiczenia