1
Pokaż ćwiczenia:
R1TWpplcFLL1P1
Ćwiczenie 1
Uzupełnij poniższą tabelę tak, aby w poszczególnych jej wierszach znalazły się nazwy systematyczne alkoholi i kwasów karboksylowych oraz estrów będących produktami ich reakcji.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1JAAgYZ8sZyj1
Ćwiczenie 2
Połącz w pary nazwy systematyczne estrów z odpowiadającymi im wzorami sumarycznymi.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Rj7tYx3tXHcB31
Ćwiczenie 2
Połącz w pary nazwy systematyczne estrów z odpowiadającymi im wzorami sumarycznymi. element 1 lewy Możliwe odpowiedzi: 1. element 1 prawy, 2. element 3 prawy, 3. element 2 prawy element 2 lewy Możliwe odpowiedzi: 1. element 1 prawy, 2. element 3 prawy, 3. element 2 prawy element 3 lewy Możliwe odpowiedzi: 1. element 1 prawy, 2. element 3 prawy, 3. element 2 prawy
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R2NJM6QVxDzdN1
Ćwiczenie 3
Poniżej podano wzory sumaryczne trzech estrów. Do każdego z wzorów dopasuj nazwę systematyczną estru bądź estrów, którym wzór ten odpowiada. C5H10O2: Możliwe odpowiedzi: 1. octan propylu, 2. octan etylu, 3. propanian propan-2-ylu, 4. octan butylu, 5. propanian metylu, 6. propanian propylu, 7. mrówczan propylu, 8. mrówczan butylu, 9. butanian etylu, 10. propanian etylu C6H12O2: Możliwe odpowiedzi: 1. octan propylu, 2. octan etylu, 3. propanian propan-2-ylu, 4. octan butylu, 5. propanian metylu, 6. propanian propylu, 7. mrówczan propylu, 8. mrówczan butylu, 9. butanian etylu, 10. propanian etylu C4H8O2: Możliwe odpowiedzi: 1. octan propylu, 2. octan etylu, 3. propanian propan-2-ylu, 4. octan butylu, 5. propanian metylu, 6. propanian propylu, 7. mrówczan propylu, 8. mrówczan butylu, 9. butanian etylu, 10. propanian etylu
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R22Y5JqVnzHop2
Ćwiczenie 4
Uzupełnij poniższy tekst, tak aby przedstawiał prawdziwe informacje dotyczące budowy i otrzymywania estrów. Estry otrzymywać można m.in. wykorzystując metodę estryfikacji Fischera. Do mieszaniny kwasu karboksylowego/aldehydu/ketonu i wody/alkoholu/aminy dodaje się niewielką ilość kwasu azotowegoV/kwasu siarkowegoIV/kwasu siarkowegoVI. Kwas ten posiada właściwości antyseptyczne/higroskopijne/amfoteryczne, dzięki czemu pochłania jeden z produktów reakcji - ester/alkohol/wodę - przesuwając równowagę reakcji w stronę produktów i zwiększając jednocześnie wydajność ich otrzymywania. Woda w reakcji powstaje z atomu wodoru pochodzącego z grupy -OH cząsteczki alkoholu/z grupy -COOH cząsteczki kwasu karboksylowego oraz z grupy -OH pochodzącej z cząsteczki alkoholu/grupy -OH pochodzącej z grupy karboksylowej cząsteczki kwasu.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
21
Ćwiczenie 5

Stosując wzory półstrukturalne związków organicznych, napisz równania reakcji otrzymywania estrów o następujących nazwach systematycznych.

  1. etanian prop-1-ylu

  2. metanian but-1-ylu

  3. pentanian metylu

RoeInohyNmhHj
Równania reakcji chemicznych: (Uzupełnij).
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RTwzi4n1W9IGl
Równania reakcji chemicznych: (Uzupełnij).
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
21
Ćwiczenie 6

Stosując wzory półstrukturalne związków organicznych, napisz równania reakcji otrzymywania estrów, do których syntezy wykorzystano poniższe związki chemiczne. Zapisz nazwy powstałych estrów.

  1. kwas propanowy i etanol

  2. kwas heksanowy i propan-1-ol

  3. kwas metanowy i metanol

R18bKOvhk1VqG
Równanie reakcji chemicznej:.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ru4sj0ChFPNj1
RBmElOSClvaFV
Równania reakcji chemicznych: (Uzupełnij).
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
21
Ćwiczenie 7

Poniżej opisano właściwości fizykochemiczne jednego estru o nazwie octan oktylu. Wymienione w tekście właściwości podziel na właściwości fizyczne i chemiczne.

“Octan oktylu jest bezbarwną cieczą, o charakterystycznym zapachu pomarańczy. Jego gęstość wynosi 0,863 gcm3, a jego temperatura wrzenia wynosi około 203°C. Jest substancją praktycznie nierozpuszczalną w wodzie, ale doskonale rozpuszcza się w heksanie i octanie etylu. W wodnych roztworach wodorotlenków ulega reakcji hydrolizy, w wyniku której powstaje octan sodu i praktycznie nierozpuszczalny w wodzie oktan-1-ol. Ester ten ulega reakcji spalania, paląc się jasnym, żółtym płomieniem.”

RC1YoGVLUOfe0
Właściwości fizyczne: (Uzupełnij). Właściwości chemiczne: (Uzupełnij).
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
79
31
Ćwiczenie 8

W oparciu o odpowiednie obliczenia ustal, jakiego nasyconego kwasu monokarboksylowego użyto do reakcji estryfikacji, jeżeli w jej wyniku otrzymano ester o masie cząsteczkowej równej 172 u. Narysuj wzór półstrukturalny tego kwasu (zakładając, że atomy węgla w jego cząsteczce połączone są w prosty (nierozgałęziony) łańcuch, podaj jego wzór sumaryczny oraz nazwę systematyczną. Przyjmij, że w analizowanej reakcji estryfikacji udział wziął metanol.

R47Bxt3jfgOZn
Wzór półstrukturalny.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

W oparciu o odpowiednie obliczenia ustal, jakiego nasyconego kwasu monokarboksylowego użyto do reakcji estryfikacji, jeżeli w jej wyniku otrzymano ester o masie cząsteczkowej równej 172 u. Podaj wzór sumaryczny otrzymanego estru oraz jego nazwę systematyczną. Przyjmij, że w analizowanej reakcji estryfikacji udział wziął metanol.

R14LX4bZS2oVl
Rozwiązanie: (Uzupełnij).
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.